علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 64

نمونه ای از حدیث موثّق به شرح ذیل است:

«عن الکلینی عن أحمد بن محمد الکوفی،عن علی بن الحسن بن علی عن علی بن اسباط عن عمّه یعقوب بن سالم،عن أبی بصیر،قال:سئل ابوعبدالله...». (1)

3-حدیث ضعیف

-2

خبر ضعیف،نزد متأخّران از محدّثان شیعه،حدیثی است که شرایط هیچ یک از اقسام حدیث صحیح،حسن و موثّق را دارا نباشد و راویان آن به کذب،جعل،فسق و...متّهم باشند یا سلسله سند آن از اتصال برخوردار نباشند.چند تعریف از خبر ضعیف،چنین است:

1.شهید ثانی:«و هو ما لا یجتمع فیه شروط أحد الثلاثه المتقدّمه...ویمکن اندراجه فی المجروح...ودرجاته فی الضعف متفاوته بحسب بُعده عن شروط الصحه». (3)

2.شیخ بهایی:«و ماعدا هذه الأربعه ضعیفُ». (4)

3.مامقانی:«و هو مالم یجتمع فیه شروط احد الاقسام السابقه بان اشتمل طریقه علی مجروح بالفسق». (5)

حدیث ضعیف،آن چنان که از تعاریف بر می آید،آن است که راویان آن حدیث،شرایط صحیح،حسن و موثّق و به تعبیر شیخ بهایی،حتّی شرایط حدیث قوی را ندارند،و تمام یا برخی از آن ها دارای جرح می باشند،خواه

1- (1) .الکافی،ج2،ص651،کتاب العشره،باب مکاتبه اهل الذّمه،حدیث اول؛مرآه العقول،ج12،ص549.
2- (2) .ضعیف،« Zaif »به معنای سست،ناتوان و صفت حدیث می باشد.
3- (3) .الرعایه فی علم الدرایه،ص86.
4- (4) .الوجیزه فی علم الدرایه،ص5.
5- (5) .مقباس الهدایه،ج1،ص177.