علم الدرایه تطبیقی: بررسی تطبیقی اصطلاحات حدیثی شیعه و اهل سنت صفحه 84

منقطع،در برابر حدیث موقوف که از اتّصال به معصوم برخوردار نیست؛که چنین تعریفی میان محدّثان رایج می باشد ولیکن برای حدیث مرفوع تعریفی دیگر نیز شده که علامه مامقانی آن را به عنوان نخستین تعریف،بیان نموده و بر این نکته نیز اشاره نموده است که آن تعریف در بین فقها رایج می باشد که چنین است:مرفوع حدیثی است که از وسط یا آخر سند،یک نفر یا بیشتر حذف شده باشد و راوی به لفظ«رفع»تصریح کند مانند:«روی الکلینی عن علی بن ابراهیم،عن أبیه،رفعه عن أبی عبدالله علیه السّلام»،که در آخر سند مذکور،برخی از راویان حذف شده و تصریح به لفظ«رفع»نیز شده است و چه بسا سند آن چنین بوده است:«عن الکلینی،عن علی بن ابراهیم عن ابیه عن؟عن...؟عن أبی عبدالله علیه السّلام قال...». (1)

آیه الله بروجردی نیز مرفوع را حدیثی می دانسته که مشتمل بر لفظ«رفع»باشد که در واقع حدیث تا شخص خاصّی دارای اتّصال بوده و لیکن در آخر سند،اتصال آن از بین رفته است. (2)

رابطه حدیث مرفوع به معنی نخست با حدیث متّصل،«عموم وخصوص من وجه»است؛زیرا نقطه اشتراک آن ها در حدیث متّصل الاسناد تا به معصوم است و نقطه افتراق متّصل،در اتّصال سند تا به صحابی است که موقوف بر غیر معصوم است و نقطه افتراق مرفوع،در نسبت به معصوم است گرچه که از انقطاع سند هم برخوردار است.

محدّثان اهل سنّت

1.ابن صلاح:«و هو ما أضیف إلی رسول الله صلّی الله علیه و آله خاصّه...ویدخل فی المرفوع