بازپژوهی تحریف ناپذیری قرآن صفحه 12

خداوند می فرماید: «یهودیان الفاظ را در مواضع دیگری استعمال می کردند»؛ مانند این که به جای «سمعنا وأطعنا»، «سمعنا وعصینا» به کار می بردند و یا به جای «وانظرنا» کلمۀ «راعنا» را به کار می بردند. همۀ اینها دلالت می کند که تحریف در این آیه، لفظی است و نه معنوی. آری، این احتمال نیز وجود دارد که دنباله آیه - یعنی از «ویقولون» تا آخر - یکی از مصادیق تحریف - که همان تحریف لفظی باشد - را ذکر می کند، اما این قرینه نمی شود که کلمۀ «یحرّفون» در صدر آیه به معنای خصوص تحریف لفظی باشد.

قسم دوم: نقصان یا زیاده در حروف یا حرکات قرآن

محقّق خویی رحمه الله قسم دوم تحریف در قرآن را چنین تبیین می کند:

الثانی: «النقص أو الزیاده فی الحروف أو فی الحرکات، مع حفظ القرآن وعدم ضیاعه، وإن لم یکن متمیزا فی الخارج عن غیره».

والتحریف بهذا المعنی واقع فی القرآن قطعا، فقد أثبتنا لک فیما تقدم عدم تواتر القراءات، ومعنی هذا أن القرآن المنزل إنما هو مطابق لإحدی القراءات، وأما غیرها فهو إما زیاده فی القرآن وإما نقیصه فیه.

نوع دوم از تحریف، تحریف به زیاده یا نقصان در حروف یا حرکات بدون تغییر معانی قرآن و از بین رفتن بخشی از آن است؛ هرچند که این تحریف قابل تشخیص نباشد. تحریف به این معنا به یقین در قرآن واقع شده است و در بحث تواتر قرائت های قرآن اثبات نمودیم قرائت های متواتر نیست و بلکه قرآن واقعی مطابق با یکی از قرائت ها است و بنابراین، غیر از آن