بازپژوهی تحریف ناپذیری قرآن صفحه 274

نظر آخوند خراسانی رحمه الله در عدم جریان اصاله الظهور نسبت به آیات الأحکام و اشکال آن

آخوند خراسانی رحمه الله نسبت به اشکال دوم خود استدراکی را مطرح می نماید مبنی بر آن که انحلال علم اجمالی و جریان اصاله الظهور نسبت به آیات الاحکام در فرضی قابل تصور است که احتمال نقص در آیات، به صورت قرینۀ منفصل باشد؛ اما در فرض احتمال وجود قرینۀ متصل در نفس آیه و تحریف و سقوط آن، ظواهر آیات الاحکام نیز حجیت خود را از دست می دهند؛ بنابراین، اصاله الظهور در آن جاری نمی شود؛ زیرا، این اصل در «ظهورِ معلوم» جاری می گردد و نه در «ظهورِ مشکوک»؛ بدین صورت که کبرای «کلّ ظاهر حجّه» در فرضی معنا پیدا می کند که لفظ در معنایی ظهور داشته باشد، اما در فرضی که احتمال قرینۀ متصله داده شود، ظهور مشکوک است و در ظهور مشکوک، نمی توان اصاله الظهور را جاری نمود.(1)

در نقد و اشکال این دیدگاه آخوند خراسانی رحمه الله نیز باید گفت: ایشان بین مسأله منجزیت علم اجمالی، حجیّت اصاله الظهور و جریان این اصل خلط نموده است؛ چرا که بین عدم منجّزیت علم اجمالی در فرض عدم ابتلا، با مسأله اصاله الظهور هیچ ارتباطی وجود ندارد؛ به دلیل آن که پشتوانۀ اصاله الظهور سیره و بنای عقلا است و به همین جهت، برای جریان اصاله الظهور باید به عقلا مراجعه نمود در حالی که عقلا در فرض احتمال تحریف، در هیچ آیه ای، اصاله الظهور را جاری نمی کنند؛ خواه محذوف متصل باشد و خواه منفصل. مسأله به