حکمت نامه امام حسین علیه السلام جلد 1 صفحه 9

وَ یُزَکِّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَهَ وَ إِنْ کانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِی ضَلالٍ مُبِینٍ.

بی گمان،[خدا]بر مؤمنان در برانگیختن فرستاده ای از ایشان،منّت نهاده است که آیاتش را بر ایشان می خواند و آنها را پاکیزه می گرداند و به ایشان،کتاب و حکمت می آموزد،هرچند پیش از آن،در گم راهی آشکاری بوده اند».

2.حکمت عملی

حکمت عملی،برنامه عملیِ رسیدن به مرتبه انسان کامل است.از نگاه قرآن و احادیث اسلامی،دانش و عملی که مقدّمه تکامل انسان باشد،«حکمت»نامیده می شود،با این تفاوت که دانش،پلّه نخست تکامل،و عمل،پلّه دوم آن است.احادیثی که حکمت را به فرمانبری از خداوند متعال،مدارا با مردم،دوری از گناهان و اجتناب از نیرنگْ تفسیر کرده اند،به حکمت عملی اشاره دارند.

3.حکمت حقیقی

حکمت حقیقی،نورانیت و بصیرتی است که در نتیجه به کار بستن حکمت عملی در زندگی برای انسان حاصل می گردد.در واقع،حکمت علمی،مقدّمه حکمت عملی،و حکمت عملی،سرآغاز حکمتِ حقیقی است و تا انسان،بدین پایه از حکمت نرسیده،حکیمِ حقیقی نیست،هر چند بزرگ ترین استاد حکمت باشد.

حکمت حقیقی،در واقع،همان جوهر دانش،نورِ دانش و دانشِ نور است و از این رو،خواصّ علم حقیقی و آثارش بر آن مترتّب می گردد که از مهم ترین آنها بیم از خداوند متعال است،چنان که در قرآن کریم آمده: