- مقدمه 1
- وضعیت اقتصادی، مذهبی و سیاسی خانواده 1
- دوران کودکی 1
- شروع تحصیل و آغاز طلبگی 2
- هجرت به قم 3
- بازگشت به ایران 4
- مهاجرت به نجف اشرف 4
- فعالیت علمی در نجف 4
- اشتغالات و حوادث مدت اقامت در قم 5
- فعالیت در اردبیل 7
- مراجعت به اردبیل 7
- تالیف کتاب جمال ابهی 9
- مهاجرت از اردبیل به تهران 10
- اقامت و فعالیت در تهران 10
- فعالیتهای علمی و فرهنگی در دهه اول انقلاب 11
- تأسیس مؤسسه خیریه مکتب امیر المؤمنین علیه السلام 11
- فعالیتهای علمی و فرهنگی 11
- هجرت مجدد به قم 12
- تدریس و بحث و تحقیق 12
- تأسیس و اداره دانشگاه (دارالعلم) مفید 13
- احکام تقلید 14
- تقلید 14
- 1 - آب کُر 18
- احکام طهارت 18
- آب مطلق و مضاف 18
- 2 - آب قلیل 19
- 3 - آب جاری 20
- 4 - آب باران 21
- 5 - آب چاه 22
- احکام آبها 23
- نجاسات یازده چیز هستند 24
- نجاسات 24
- 3 - مَنی 25
- 1 و 2 - ادرار و مدفوع 25
- 4 - مُردار 25
- 5 - خون 26
- 8 - کافر 27
- 6 و 7 - سگ و خوک 27
- 9 - شراب و مایعات مست کننده 28
- 11 - عرق شتر نجاستخوار 29
- 10 - فُقّاع 29
- راه ثابت شدن نجاست 30
- عرق جُنُب از حرام 30
- راه نجس شدن چیزهای پاک 31
- احکام چیزهایی که نجس شده اند 32
- پاک کننده ها 34
- مُطَهِرّات 34
- 1 - آب 34
- 2 - زمین 39
- 3 - آفتاب 40
- 4 - اِسْتِحاله 41
- 5 - کم شدن دو سوم آب انگور 42
- 7 - اسلام 42
- 6 - انتقال 42
- 8 - تَبَعیّت 43
- 9 - برطرف شدن عین نجاست 44
- 10 - اِسْتِبْراء حیوان نجاستخوار 45
- 11 - غایب شدن مسلمان 45
- راه هایی که پاک شدن چیز نجس با آنها ثابت می شود 45
- احکام ظرفها 46
- احکام ظرفها 46
- احکام تَخَلّی 48
- دفع ادرار و مدفوع 48
- اِسْتِبْراء 50
- مستحبّات و مکروهات تخلّی 51
- احکام شستن صورت و دست ها 52
- وضو 52
- وضو 52
- احکام مسح سر و پا 54
- وضوی ارتماسی 55
- شرایط وضو 56
- دعاهایی که خواندن آنها هنگام وضو گرفتن مستحب است 56
- احکام وضو 62
- شک در وضو 62
- حکم کسی که بدون اختیار وضوی خود را باطل می کند 63
- مواردی که باید برای آنها وضو گرفت 64
- احکام وضوی جبیره 66
- چیزهایی که وضو را باطل می کنند 66
- غسل ترتیبی 69
- غسل و اقسام آن 69
- غسل ارتماسی 70
- احکام غسل 70
- جنابت 72
- غسل های واجب 72
- چیزهایی که بر جُنب حرام است 74
- چیزهایی که بر جُنب مکروه است 75
- غسل جنابت 76
- اشاره 76
- حیض 76
- اقسام زن های حائض 79
- احکام حائض 85
- استحاضه 88
- احکام استحاضه 89
- نفاس 94
- غسل مسّ میّت 95
- غسلی که با نذر یا سوگند یا عهد واجب می شود 97
- غسل های مستحب 97
- احکام محتضر و اموات 100
- محتضر 100
- احکام غسل، کفن، نماز و دفن میّت 101
- احکام بعد از مرگ 101
- احکام غسل میّت 102
- احکام حُنوط 105
- احکام کفن میّت 106
- احکام نماز میّت 107
- مستحبّات نماز میّت 110
- احکام دفن 110
- مستحبّات دفن 112
- نماز شب دفن 114
- احکام نبش قبر 114
- تیمّم 115
- موارد تیمّم 115
- چیزهایی که تیمّم بر آنها صحیح است 119
- احکام تیمّم 122
- شیوه تیمّم کردن 122
- احکام نماز 125
- نماز 125
- نمازهای واجب 126
- نمازهای واجب یومیّه 126
- وقت نماز صبح 126
- وقت نماز ظهر و عصر 127
- وقت نماز مغرب و عشاء 127
- احکام وقت نماز 128
- نمازهایی که باید به ترتیب خوانده شوند 130
- نمازهای مستحب 131
- وقت نمازهای نافله یومیّه 132
- احکام قبله 133
- نماز غفیله 133
- پوشاندن بدن در نماز 135
- شرایط لباس نمازگزار 136
- مواردی که لازم نیست بدن و لباس نمازگزار پاک باشد 142
- مکان نمازگزار 145
- چیزهایی که در لباس نمازگزار مستحب است 145
- چیزهایی که در لباس نمازگزار مکروه است 145
- جاهایی که نماز خواندن در آنها مستحب است 149
- احکام مسجد 150
- جاهایی که نماز خواندن در آنها مکروه است 150
- اذان و اقامه 153
- واجبات نماز 156
- 1 - نیّت 156
- واجبات نماز یازده چیز است: 156
- 2 - تَکبیرهُ الإحرام 157
- 3 - قیام (ایستادن) 158
- 4 - قرائت 161
- 5 - ذکر 165
- 6 - رکوع 166
- 7 - سجود 169
- چیزهایی که سجده بر آنها صحیح است 173
- مستحبّات و مکروهات سجده 175
- سجده واجب قرآن 177
- 8 - تَشَهُّد 178
- 9 - سلام نماز 179
- 10 - ترتیب 179
- 11 - موالات 180
- قُنوت 180
- ترجمه نماز 181
- مُبْطِلات نماز 183
- تعقیب نماز 183
- مواردی که می توان نماز واجب را شکست 188
- اعمالی که در نماز مکروه است 188
- شکّیات 189
- شک های باطل کننده نماز 189
- شک هایی که نباید به آنها اعتنا کرد 190
- شک های صحیح 195
- نماز احتیاط 198
- سجده سهو 200
- دستور سجده سهو 202
- قضای سجده و تشهّد فراموش شده 203
- کم و زیاد کردن اجزاء و شرایط نماز 205
- نماز مسافر 206
- مسافر و احکام آن 206
- چیزهایی که سفر را قطع می کنند 215
- محل هایی که مسافر می تواند نماز را در آنها تمام بخواند 219
- مسائل متفرّقه نماز مسافر 220
- نماز قضا 222
- قضای نماز و روزه پدر 224
- نایب گرفتن برای نماز 226
- نماز جماعت 228
- نماز جماعت 228
- شرایط جماعت 231
- احکام جماعت 233
- شرایط امام جماعت 238
- چیزهایی که در نماز جماعت مستحب اند 239
- چیزهایی که در نماز جماعت مکروه اند 240
- نماز آیات 240
- دستور نماز آیات 243
- نماز جمعه 244
- نماز عید فطر و قربان 247
- روزه 250
- احکام روزه 250
- نیّت 250
- نه چیز روزه را باطل می نماید 253
- اعمالی که روزه را باطل می کنند 253
- 1 - خوردن و آشامیدن 253
- 2 - جِماع 255
- 3 - اِستمناء 256
- 4 - دروغ بستن به خدا و معصومان علیهم السلام 257
- 5 - رساندن غبار غلیظ به حلق 258
- 6 - فرو بردن سر در آب 259
- 7 - باقی ماندن بر جنابت، حیض یا نفاس تا اذان صبح 260
- 9 - قِی کردن 264
- 8 - اِماله کردن 264
- آنچه برای روزه دار مکروه است 265
- احکام چیزهایی که روزه را باطل می کنند 265
- مواردی که قضا و کفّاره واجب می شود 266
- کفّاره روزه 266
- مواردی که فقط قضای روزه واجب می شود 269
- احکام روزه قضا 271
- احکام روزه مسافر 273
- راه ثابت شدن اوّل ماه 276
- روزه های حرام و مکروه 277
- روزه های مستحب 278
- مواردی که مستحب است از انجام مبطلات خودداری شود 279
- اعتکاف 280
- اِعتکاف 280
- شرایط اِعتکاف 281
- مسائل اِعتکاف 282
- احکام خُمس 284
- خمس 284
- 1 - درآمد کسب و کار 285
- چیزهایی که خُمس در آنها واجب است 285
- 2 - معدن 293
- 3 - گنج 294
- 4 - مال حلال مخلوط به حرام 295
- 5 - جواهری که به واسطه غوّاصی به دست می آید 296
- 6 - غنیمت 297
- 7 - زمینی که کافر ذِمّی از مسلمان می خرد 297
- مصرف خُمس 298
- احکام اَنفال 300
- انفال 300
- زکات 302
- شرایط واجب شدن زکات 302
- احکام زکات 302
- زکات گندم، جو، خرما و کشمش 304
- زکات طلا و نقره 308
- احکام زکات طلا و نقره 309
- ِصاب شتر 310
- زکات شتر، گاو و گوسفند 310
- نِصاب گاو 312
- نِصاب گوسفند 312
- احکام زکات شتر، گاو و گوسفند 313
- مصرف زکات 315
- شرایط کسانی که مستحق زکاتند 318
- نیّت زکات 320
- مسائل متفرّقه زکات 321
- زکات فِطْره 324
- مسائل متفرّقه زکات فطره 329
- حج 330
- احکام حج 330
- صورت حجّ تمتّع 334
- اقسام حج 334
- نیابت در حج 334
- عمره مفرده 337
- دفاع و جهاد 337
- احکام دفاع و جهاد 337
- دفاع از حقوق شخصی 339
- احکام امر به معروف و نهی از منکر 340
- امر به معروف و نهی از منکر 340
- شرایط امر به معروف و نهی از منکر 341
- مراتب امر به معروف و نهی از منکر 342
- احکام خرید و فروش 345
- خرید و فروش 345
- معاملات باطل 346
- چیزهایی که در خرید و فروش مستحب است 346
- معاملات مکروه 346
- شرایط فروشنده و خریدار 351
- شرایط مورد معامله و بهای آن 352
- صیغه خرید و فروش 353
- خرید و فروش اموال وقفی 353
- خرید و فروش میوه ها 354
- انواع معاملات 354
- فروش طلا و نقره به طلا و نقره 358
- مواردی که انسان می تواند معامله را به هم بزند 358
- مسائل متفرّقه خرید و فروش 362
- حکام اِقاله (به هم زدن معامله) 362
- احکام احتکار و قیمت گذاری 363
- احکام شُفْعه 364
- شفعه 364
- ید 366
- احکام یَدْ 366
- احکام شرکت 367
- شراکت 367
- مضاربه 369
- احکام مُضاربه 369
- صلح 372
- احکام صُلح 372
- اجاره 373
- احکام اجاره 374
- شرایط مالی که آن را اجاره می دهند 375
- شرایط استفاده از مورد اجاره 376
- مسائل متفرّقه اجاره 378
- احکام سرقفلی 381
- جعاله 382
- احکام جُعاله 383
- بیمه 384
- احکام بیمه 384
- مزارعه 385
- احکام مُزارعه 385
- مساقات 388
- احکام مُساقات 388
- وکالت 391
- احکام وکالت 391
- احکام قرض 394
- قرض 394
- احکام سَفته، چک و معاملات بانکی 397
- سفته، چک و معاملات بانکی 397
- معاملات بانکی 398
- حواله 399
- احکام حواله 400
- رهن 401
- احکام رَهن (گِرو گذاشتن) 402
- احکام ضمانت 404
- ضمانت 404
- کفالت 408
- احکام کفالت 408
- ودیعه 410
- احکام ودیعه (امانت) 410
- عاریه 414
- احکام عاریه 414
- هبه 416
- احکام هِبه (بخشش) و اِبراء 416
- صدقه 419
- احکام صدقه 419
- وقف 420
- احکام وقف 421
- تولیت و نظارت بر وقف 424
- شروط ضمن وقف 424
- محجوران 425
- احکام محجوران 425
- حبس ملک 425
- احکام مشاغل و درآمدها 428
- مشاغل و درآمدها 428
- احکام مسابقات و سرگرمی ها 431
- مسابقات و سرگرمی 431
- معاشرت 433
- احکام معاشرت و روابط اجتماعی و بین المللی 433
- ازدواج 437
- احکام ازدواج و زناشویی 437
- دستور خواندن عقد دائم 439
- دستور خواندن عقد موقّت 440
- شرایط عقد 440
- عیب هایی که به واسطه آنها می شود عقد را به هم زد 443
- زن هایی که ازدواج با آنها حرام است 444
- احکام ازدواج دائم 448
- احکام مَهریّه 451
- احکام ازدواج موقّت (مُتعه) 452
- مسائل متفرّقه زناشویی 453
- احکام محرمیّت به سبب شیر دادن 456
- شرایط شیر دادنی که علّت محرم شدن است 459
- احکام تلقیح 461
- احکام سقط جنین و جلوگیری 462
- احکام نوزاد 463
- احکام عَقیقه 464
- آداب شیر دادن 465
- احکام حِضانت (نگهداری و تربیت کودک) 466
- حقوق و تکالیف پدر و مادر و فرزندان 468
- احکام پوشش و زینت 469
- احکام نگاه، لمس و صدا 471
- احکام طلاق 473
- طلاق 473
- اقسام طلاق و احکام آنها 475
- احکام رجوع کردن 478
- احکام و مسائل عدّه 480
- احکام لِعان 483
- احیای زمین موات 484
- احکام اِحیای زمین های مَوات 484
- احکام حیازت مباحات 486
- مشترکات 487
- احکام لُقَطه 488
- اموال پیدا شده 488
- مجهول المالک و حیوان و انسان گم شده 491
- احکام مجهول المالک و حیوان و انسان گم شده 491
- غصب 493
- احکام غَصْب 493
- تقاص 496
- احکام تَقاص 496
- احکام سر بریدن و شکار حیوانات 497
- شکار 497
- دستور سر بریدن حیوانات (ذبح) 498
- شرایط سر بریدن حیوان (ذبح) 499
- دستور کشتن شتر 500
- مستحبّات و مکروهات سر بریدن حیوان 501
- احکام شکار کردن با اسلحه 502
- شکار کردن با سگ شکاری 503
- صید ماهی 504
- صید مَلخ 505
- خوردنی ها و آشامیدنیها 505
- احکام خوردنی ها و آشامیدنی ها 506
- مستحبّات و مکروهات خوردن و آشامیدن 509
- اقرار 510
- احکام اِقرار 510
- احکام نَذْر و عَهْد 512
- نذر و عهد 512
- احکام سوگند 517
- سوگند 517
- وصیت 519
- احکام وصیّت 519
- احکام اِرث 525
- ارث 525
- ارث طبقه اوّل 526
- ارث طبقه دوم 527
- ارث طبقه سوم 529
- ارث زن و شوهر از یکدیگر 532
- مسائل متفرّقه ارث 533
- تشریح و پیوند 535
- احکام تشریح و پیوند 535
- استفتائات 536
- تکلیف، اجتهاد و تقلید 536
- تکلیف 536
- بلوغ، رشد و تمیز 537
- عقل 539
- اجتهاد و مرجعیت 540
- تقلید 542
- تقلید از مجتهد اعلم 547
- به دست آوردن فتوای مجتهد 553
- تبعیض در تقلید 555
- عدول در تقلید 556
- تقلید ابتدایی از میّت 558
- بقا بر تقلید میّت 559
«مسأله 999» اگر انسان گمان داشته باشد که تا آخر وقت می تواند ایستاده نماز بخواند، باید نماز را به تأخیر بیندازد، ولی اگر احتمال دهد، لازم نیست آن را به تأخیر بیندازد.
«مسأله 1000» مستحب است نمازگزار در حال ایستادن، ستون فقرات و گردن خود را صاف نگهدارد، شانه ها و دست ها را پایین بیندازد و کف دستها را روی رانها بگذارد، انگشتان را به هم بچسباند، جای سجده را نگاه کند، سنگینی بدن را به طور مساوی روی دو پا بیندازد، با خضوع و خشوع باشد، پاها را پس و پیش نگذارد و پاها را سه انگشتِ باز تا یک وجب از هم فاصله دهد.
4 - قرائت
«مسأله 1001» در رکعت اوّل و دوم نمازهای واجب شبانه روزی، انسان باید نخست سوره حمد و بعد از آن بنابر احتیاط یک سوره کامل بخواند.
«مسأله 1002» اگر وقت نماز تنگ باشد یا انسان ناچار شود که سوره را نخواند، مثلاً بترسد که اگر سوره را بخواند دزد یا درنده یا چیز دیگری به او
صدمه بزند، نباید سوره را بخواند و در حال بیماری و همچنین اگر در کاری عجله داشته باشد، می تواند سوره را نخواند.
«مسأله 1003» اگر عمداً سوره را پیش از حمد بخواند، نماز او باطل است و اگر سهواً سوره را پیش از حمد بخواند، چنانچه در بین آن به خاطر آورد، باید سوره را رها کند و بعد از خواندن حمد، سوره را از اوّل بخواند و اگر بعد از اتمام سوره و قبل از خواندن حمد یا در بین حمد یا پس از تمام کردن حمد و پیش از رفتن به رکوع به خاطر آورد، پس از حمد همان سوره یا سوره دیگری را به قصد رجا بخواند.
«مسأله 1004» اگر حمد و سوره یا یکی از آنها را فراموش کند و بعد از رسیدن به رکوع بفهمد، نماز او صحیح است.
«مسأله 1005» اگر پیش از آن که برای رکوع خم شود بفهمد که حمد و سوره را نخوانده، باید بخواند و اگر بفهمد سوره را نخوانده، باید فقط سوره را بخواند؛ ولی اگر بفهمد حمد تنها را نخوانده، باید اوّل حمد و بعد از آن سوره را به قصد رجا بخواند و نیز اگر خم شود و پیش از آن که به حدّ رکوع برسد، بفهمد حمد و سوره یا سوره تنها یا حمد تنها را نخوانده، باید بایستد و به همین دستور عمل نماید.
«مسأله 1006» اگر یکی از چهار سوره ای را که آیه سجده دارد - یعنی سوره های: سجده، فصّلت، نجم و علق - عمداً در نماز بخواند، چنانچه آیه سجده دار را در ضمن آن بخواند، نمازش باطل است، بلکه بنابر احتیاط با