- دوران کودکی 1
- وضعیت اقتصادی، مذهبی و سیاسی خانواده 1
- مقدمه 1
- شروع تحصیل و آغاز طلبگی 2
- هجرت به قم 3
- بازگشت به ایران 4
- مهاجرت به نجف اشرف 4
- فعالیت علمی در نجف 4
- اشتغالات و حوادث مدت اقامت در قم 5
- فعالیت در اردبیل 7
- مراجعت به اردبیل 7
- تالیف کتاب جمال ابهی 9
- مهاجرت از اردبیل به تهران 10
- اقامت و فعالیت در تهران 10
- فعالیتهای علمی و فرهنگی 11
- فعالیتهای علمی و فرهنگی در دهه اول انقلاب 11
- تأسیس مؤسسه خیریه مکتب امیر المؤمنین علیه السلام 11
- تدریس و بحث و تحقیق 12
- هجرت مجدد به قم 12
- تأسیس و اداره دانشگاه (دارالعلم) مفید 13
- احکام تقلید 14
- تقلید 14
- احکام طهارت 18
- 1 - آب کُر 18
- آب مطلق و مضاف 18
- 2 - آب قلیل 19
- 3 - آب جاری 20
- 4 - آب باران 21
- 5 - آب چاه 22
- احکام آبها 23
- نجاسات 24
- نجاسات یازده چیز هستند 24
- 3 - مَنی 25
- 1 و 2 - ادرار و مدفوع 25
- 4 - مُردار 25
- 5 - خون 26
- 6 و 7 - سگ و خوک 27
- 8 - کافر 27
- 9 - شراب و مایعات مست کننده 28
- 11 - عرق شتر نجاستخوار 29
- 10 - فُقّاع 29
- راه ثابت شدن نجاست 30
- عرق جُنُب از حرام 30
- راه نجس شدن چیزهای پاک 31
- احکام چیزهایی که نجس شده اند 32
- مُطَهِرّات 34
- 1 - آب 34
- پاک کننده ها 34
- 2 - زمین 39
- 3 - آفتاب 40
- 4 - اِسْتِحاله 41
- 7 - اسلام 42
- 5 - کم شدن دو سوم آب انگور 42
- 6 - انتقال 42
- 8 - تَبَعیّت 43
- 9 - برطرف شدن عین نجاست 44
- راه هایی که پاک شدن چیز نجس با آنها ثابت می شود 45
- 10 - اِسْتِبْراء حیوان نجاستخوار 45
- 11 - غایب شدن مسلمان 45
- احکام ظرفها 46
- احکام ظرفها 46
- دفع ادرار و مدفوع 48
- احکام تَخَلّی 48
- اِسْتِبْراء 50
- مستحبّات و مکروهات تخلّی 51
- احکام شستن صورت و دست ها 52
- وضو 52
- وضو 52
- احکام مسح سر و پا 54
- وضوی ارتماسی 55
- دعاهایی که خواندن آنها هنگام وضو گرفتن مستحب است 56
- شرایط وضو 56
- شک در وضو 62
- احکام وضو 62
- حکم کسی که بدون اختیار وضوی خود را باطل می کند 63
- مواردی که باید برای آنها وضو گرفت 64
- احکام وضوی جبیره 66
- چیزهایی که وضو را باطل می کنند 66
- غسل ترتیبی 69
- غسل و اقسام آن 69
- احکام غسل 70
- غسل ارتماسی 70
- جنابت 72
- غسل های واجب 72
- چیزهایی که بر جُنب حرام است 74
- چیزهایی که بر جُنب مکروه است 75
- غسل جنابت 76
- اشاره 76
- حیض 76
- اقسام زن های حائض 79
- احکام حائض 85
- استحاضه 88
- احکام استحاضه 89
- نفاس 94
- غسل مسّ میّت 95
- غسلی که با نذر یا سوگند یا عهد واجب می شود 97
- غسل های مستحب 97
- احکام محتضر و اموات 100
- محتضر 100
- احکام غسل، کفن، نماز و دفن میّت 101
- احکام بعد از مرگ 101
- احکام غسل میّت 102
- احکام حُنوط 105
- احکام کفن میّت 106
- احکام نماز میّت 107
- مستحبّات نماز میّت 110
- احکام دفن 110
- مستحبّات دفن 112
- نماز شب دفن 114
- احکام نبش قبر 114
- تیمّم 115
- موارد تیمّم 115
- چیزهایی که تیمّم بر آنها صحیح است 119
- احکام تیمّم 122
- شیوه تیمّم کردن 122
- احکام نماز 125
- نماز 125
- نمازهای واجب یومیّه 126
- وقت نماز صبح 126
- نمازهای واجب 126
- وقت نماز مغرب و عشاء 127
- وقت نماز ظهر و عصر 127
- احکام وقت نماز 128
- نمازهایی که باید به ترتیب خوانده شوند 130
- نمازهای مستحب 131
- وقت نمازهای نافله یومیّه 132
- احکام قبله 133
- نماز غفیله 133
- پوشاندن بدن در نماز 135
- شرایط لباس نمازگزار 136
- مواردی که لازم نیست بدن و لباس نمازگزار پاک باشد 142
- مکان نمازگزار 145
- چیزهایی که در لباس نمازگزار مستحب است 145
- چیزهایی که در لباس نمازگزار مکروه است 145
- جاهایی که نماز خواندن در آنها مستحب است 149
- احکام مسجد 150
- جاهایی که نماز خواندن در آنها مکروه است 150
- اذان و اقامه 153
- 1 - نیّت 156
- واجبات نماز یازده چیز است: 156
- واجبات نماز 156
- 2 - تَکبیرهُ الإحرام 157
- 3 - قیام (ایستادن) 158
- 4 - قرائت 161
- 5 - ذکر 165
- 6 - رکوع 166
- 7 - سجود 169
- چیزهایی که سجده بر آنها صحیح است 173
- مستحبّات و مکروهات سجده 175
- سجده واجب قرآن 177
- 8 - تَشَهُّد 178
- 10 - ترتیب 179
- 9 - سلام نماز 179
- 11 - موالات 180
- قُنوت 180
- ترجمه نماز 181
- مُبْطِلات نماز 183
- تعقیب نماز 183
- مواردی که می توان نماز واجب را شکست 188
- اعمالی که در نماز مکروه است 188
- شک های باطل کننده نماز 189
- شکّیات 189
- شک هایی که نباید به آنها اعتنا کرد 190
- شک های صحیح 195
- نماز احتیاط 198
- سجده سهو 200
- دستور سجده سهو 202
- قضای سجده و تشهّد فراموش شده 203
- کم و زیاد کردن اجزاء و شرایط نماز 205
- مسافر و احکام آن 206
- نماز مسافر 206
- چیزهایی که سفر را قطع می کنند 215
- محل هایی که مسافر می تواند نماز را در آنها تمام بخواند 219
- مسائل متفرّقه نماز مسافر 220
- نماز قضا 222
- قضای نماز و روزه پدر 224
- نایب گرفتن برای نماز 226
- نماز جماعت 228
- نماز جماعت 228
- شرایط جماعت 231
- احکام جماعت 233
- شرایط امام جماعت 238
- چیزهایی که در نماز جماعت مستحب اند 239
- نماز آیات 240
- چیزهایی که در نماز جماعت مکروه اند 240
- دستور نماز آیات 243
- نماز جمعه 244
- نماز عید فطر و قربان 247
- روزه 250
- احکام روزه 250
- نیّت 250
- نه چیز روزه را باطل می نماید 253
- اعمالی که روزه را باطل می کنند 253
- 1 - خوردن و آشامیدن 253
- 2 - جِماع 255
- 3 - اِستمناء 256
- 4 - دروغ بستن به خدا و معصومان علیهم السلام 257
- 5 - رساندن غبار غلیظ به حلق 258
- 6 - فرو بردن سر در آب 259
- 7 - باقی ماندن بر جنابت، حیض یا نفاس تا اذان صبح 260
- 9 - قِی کردن 264
- 8 - اِماله کردن 264
- آنچه برای روزه دار مکروه است 265
- احکام چیزهایی که روزه را باطل می کنند 265
- کفّاره روزه 266
- مواردی که قضا و کفّاره واجب می شود 266
- مواردی که فقط قضای روزه واجب می شود 269
- احکام روزه قضا 271
- احکام روزه مسافر 273
- راه ثابت شدن اوّل ماه 276
- روزه های حرام و مکروه 277
- روزه های مستحب 278
- مواردی که مستحب است از انجام مبطلات خودداری شود 279
- اِعتکاف 280
- اعتکاف 280
- شرایط اِعتکاف 281
- مسائل اِعتکاف 282
- احکام خُمس 284
- خمس 284
- چیزهایی که خُمس در آنها واجب است 285
- 1 - درآمد کسب و کار 285
- 2 - معدن 293
- 3 - گنج 294
- 4 - مال حلال مخلوط به حرام 295
- 5 - جواهری که به واسطه غوّاصی به دست می آید 296
- 7 - زمینی که کافر ذِمّی از مسلمان می خرد 297
- 6 - غنیمت 297
- مصرف خُمس 298
- انفال 300
- احکام اَنفال 300
- احکام زکات 302
- زکات 302
- شرایط واجب شدن زکات 302
- زکات گندم، جو، خرما و کشمش 304
- زکات طلا و نقره 308
- احکام زکات طلا و نقره 309
- زکات شتر، گاو و گوسفند 310
- ِصاب شتر 310
- نِصاب گوسفند 312
- نِصاب گاو 312
- احکام زکات شتر، گاو و گوسفند 313
- مصرف زکات 315
- شرایط کسانی که مستحق زکاتند 318
- نیّت زکات 320
- مسائل متفرّقه زکات 321
- زکات فِطْره 324
- مسائل متفرّقه زکات فطره 329
- حج 330
- احکام حج 330
- اقسام حج 334
- صورت حجّ تمتّع 334
- نیابت در حج 334
- عمره مفرده 337
- دفاع و جهاد 337
- احکام دفاع و جهاد 337
- دفاع از حقوق شخصی 339
- احکام امر به معروف و نهی از منکر 340
- امر به معروف و نهی از منکر 340
- شرایط امر به معروف و نهی از منکر 341
- مراتب امر به معروف و نهی از منکر 342
- احکام خرید و فروش 345
- خرید و فروش 345
- چیزهایی که در خرید و فروش مستحب است 346
- معاملات باطل 346
- معاملات مکروه 346
- شرایط فروشنده و خریدار 351
- شرایط مورد معامله و بهای آن 352
- خرید و فروش اموال وقفی 353
- صیغه خرید و فروش 353
- خرید و فروش میوه ها 354
- انواع معاملات 354
- فروش طلا و نقره به طلا و نقره 358
- مواردی که انسان می تواند معامله را به هم بزند 358
- حکام اِقاله (به هم زدن معامله) 362
- مسائل متفرّقه خرید و فروش 362
- احکام احتکار و قیمت گذاری 363
- شفعه 364
- احکام شُفْعه 364
- احکام یَدْ 366
- ید 366
- احکام شرکت 367
- شراکت 367
- مضاربه 369
- احکام مُضاربه 369
- صلح 372
- احکام صُلح 372
- اجاره 373
- احکام اجاره 374
- شرایط مالی که آن را اجاره می دهند 375
- شرایط استفاده از مورد اجاره 376
- مسائل متفرّقه اجاره 378
- احکام سرقفلی 381
- جعاله 382
- احکام جُعاله 383
- بیمه 384
- احکام بیمه 384
- احکام مُزارعه 385
- مزارعه 385
- مساقات 388
- احکام مُساقات 388
- وکالت 391
- احکام وکالت 391
- قرض 394
- احکام قرض 394
- سفته، چک و معاملات بانکی 397
- احکام سَفته، چک و معاملات بانکی 397
- معاملات بانکی 398
- حواله 399
- احکام حواله 400
- رهن 401
- احکام رَهن (گِرو گذاشتن) 402
- احکام ضمانت 404
- ضمانت 404
- کفالت 408
- احکام کفالت 408
- احکام ودیعه (امانت) 410
- ودیعه 410
- عاریه 414
- احکام عاریه 414
- هبه 416
- احکام هِبه (بخشش) و اِبراء 416
- احکام صدقه 419
- صدقه 419
- وقف 420
- احکام وقف 421
- شروط ضمن وقف 424
- تولیت و نظارت بر وقف 424
- احکام محجوران 425
- محجوران 425
- حبس ملک 425
- مشاغل و درآمدها 428
- احکام مشاغل و درآمدها 428
- مسابقات و سرگرمی 431
- احکام مسابقات و سرگرمی ها 431
- احکام معاشرت و روابط اجتماعی و بین المللی 433
- معاشرت 433
- ازدواج 437
- احکام ازدواج و زناشویی 437
- دستور خواندن عقد دائم 439
- شرایط عقد 440
- دستور خواندن عقد موقّت 440
- عیب هایی که به واسطه آنها می شود عقد را به هم زد 443
- زن هایی که ازدواج با آنها حرام است 444
- احکام ازدواج دائم 448
- احکام مَهریّه 451
- احکام ازدواج موقّت (مُتعه) 452
- مسائل متفرّقه زناشویی 453
- احکام محرمیّت به سبب شیر دادن 456
- شرایط شیر دادنی که علّت محرم شدن است 459
- احکام تلقیح 461
- احکام سقط جنین و جلوگیری 462
- احکام نوزاد 463
- احکام عَقیقه 464
- آداب شیر دادن 465
- احکام حِضانت (نگهداری و تربیت کودک) 466
- حقوق و تکالیف پدر و مادر و فرزندان 468
- احکام پوشش و زینت 469
- احکام نگاه، لمس و صدا 471
- احکام طلاق 473
- طلاق 473
- اقسام طلاق و احکام آنها 475
- احکام رجوع کردن 478
- احکام و مسائل عدّه 480
- احکام لِعان 483
- احیای زمین موات 484
- احکام اِحیای زمین های مَوات 484
- احکام حیازت مباحات 486
- مشترکات 487
- احکام لُقَطه 488
- اموال پیدا شده 488
- احکام مجهول المالک و حیوان و انسان گم شده 491
- مجهول المالک و حیوان و انسان گم شده 491
- غصب 493
- احکام غَصْب 493
- تقاص 496
- احکام تَقاص 496
- احکام سر بریدن و شکار حیوانات 497
- شکار 497
- دستور سر بریدن حیوانات (ذبح) 498
- شرایط سر بریدن حیوان (ذبح) 499
- دستور کشتن شتر 500
- مستحبّات و مکروهات سر بریدن حیوان 501
- احکام شکار کردن با اسلحه 502
- شکار کردن با سگ شکاری 503
- صید ماهی 504
- صید مَلخ 505
- خوردنی ها و آشامیدنیها 505
- احکام خوردنی ها و آشامیدنی ها 506
- مستحبّات و مکروهات خوردن و آشامیدن 509
- احکام اِقرار 510
- اقرار 510
- نذر و عهد 512
- احکام نَذْر و عَهْد 512
- احکام سوگند 517
- سوگند 517
- وصیت 519
- احکام وصیّت 519
- ارث 525
- احکام اِرث 525
- ارث طبقه اوّل 526
- ارث طبقه دوم 527
- ارث طبقه سوم 529
- ارث زن و شوهر از یکدیگر 532
- مسائل متفرّقه ارث 533
- احکام تشریح و پیوند 535
- تشریح و پیوند 535
- تکلیف، اجتهاد و تقلید 536
- تکلیف 536
- استفتائات 536
- بلوغ، رشد و تمیز 537
- عقل 539
- اجتهاد و مرجعیت 540
- تقلید 542
- تقلید از مجتهد اعلم 547
- به دست آوردن فتوای مجتهد 553
- تبعیض در تقلید 555
- عدول در تقلید 556
- تقلید ابتدایی از میّت 558
- بقا بر تقلید میّت 559
عاریه
احکام عاریه
«مسأله 2674» «عاریه» عقدی است که به موجب آن انسان مال خود را به دیگری می دهد تا از آن مجاناً استفاده کند.
«مسأله 2675» لازم نیست در عاریه صیغه بخوانند و اگر مثلاً لباس را به قصد عاریه به کسی بدهد و او نیز به همین قصد بگیرد، عاریه صحیح است.
«مسأله 2676» عاریه دادن چیز غصبی و چیزی که مال انسان است، ولی منفعت آن را به دیگری واگذار کرده - مثلاً آن را اجاره داده - در صورتی صحیح است که مالک مال غصبی یا کسی که آن را اجاره کرده بگوید: «به عاریه دادن راضی هستم».
«مسأله 2677» چیزی را که منفعت آن مال انسان است، مثلاً آن را اجاره کرده، می تواند عاریه بدهد، ولی اگر در اجاره شرط کرده باشند که خودش از آن استفاده کند، نمی تواند آن را به دیگری عاریه دهد.
«مسأله 2678» اگر دیوانه و بچّه مال خود را عاریه بدهند، صحیح نیست؛ امّا چنانچه ولیّ بچّه مصلحت بداند که مال او را عاریه دهد و بچّه آن مال را به دستور ولیّ به عاریه کننده برساند، اشکال ندارد.
«مسأله 2679» اگر در نگهداری چیزی که عاریه کرده کوتاهی نکند و در استفاده از آن هم زیاده روی ننماید و اتّفاقاً آن چیز تلف شود، ضامن نیست؛ ولی چنانچه شرط کنند که اگر تلف شود عاریه کننده ضامن باشد یا چیزی که عاریه کرده طلا و نقره باشد، باید عوض آن را بدهد.
«مسأله 2680» اگر طلا و نقره را عاریه نماید و شرط کند که اگر
تلف شود ضامن نباشد، چنانچه تلف شود، ضامن نیست.