تجوید فرقان صفحه 324

2- وَسَطُ اللسان (میان زبان): قسمت عمده سطح روی زبان است.
3- طَرَفُ(1) اللسان (سر زبان، نوک زبان): سطح و نوک قسمت جلو و باریکه زبان از طرف دندان های پیشین است.
4- حافّه اللسان (کناره زبان): دو طرف کناری زبان، حدّ فاصل بین اوّل تا سر زبان از دو طرف آن است.
5- اَسَلَهُ اللسان(2) (باریکی و تیزی سر زبان): طرف باریکی جلوی زبان، به عبارتی مجموع باریکی سر زبان است.
6- ذَوْلَق(3) اللسان (تیزی زبان): نوک زبان و تیزی آن است.

ج - دندان ها (اَسْنان)

ج - دندان ها (اَسْنان)(4)

دندان ها نیز به سهم خود نقش به سزایی در اداء حروف دارند و تعداد آن ها به طور طبیعی در هر انسان 32 عدد است که در هر آرواره (فک) 16 عدد می باشد؛

و دندان ها به چهار دسته تقسیم می شوند و اسامی آن ها به ترتیب از جلو دهان به عقب عبارتند از:

1- ثَنایا (جمع ثَنِیَّه): چهار دندان جلو، در دو آرواره بالا و پایینی، مقابل بینی است (هر فک 2 عدد در مقابل هم).
2- رَباعیّات (جمع رَباعِیهَ): دندانهای چهار گانه ای هستند که در طرفین ثنایا قرار دارند (هر فک 2 عدد)
1- 1. طَرَف، طَرْف: لب، کنار، نوک تیز. [ر.ک : فرهنگ نوین (عربی - فارسی)، ص 403؛ الرائد، 2/1122]
2- 2. به معنای «تیغه زبان»، «باریکه زبان»، «باریکه تیغه زبان» نیز مطرح است. [آواشناسی زبان عربی، ص237 (واژه نامه)]
3- 3. «ذَلَق»، منتهی إلیه [پایان و نوک] سرزبان است و «أسْلَه» مجموع باریکی سر زبان است و در مقابل شَجْر که گشادگی آن است. [تجوید استدلالی، آیت اللّه گروسی، ص 125]
4- 4. اسنان، جمع «سِنّ» به معنای دندان. [فرهنگ لاروس، 2/1220]