تجوید فرقان صفحه 499

از اِعراب ندارد؛ پس بین دو جمله مذکور رابطه لفظی وجود ندارد، گرچه رابطه معنوی وجود دارد؛ زیرا محوریّت عبادت و یاری طلبیدن بنده تنها متوجّه خداست.

بنابراین بر مبنای تعلّقات لفظی و معنوی، بین دو جمله یا دو عبارت یکی از چهار حالت زیر متصوّر است:

1- عدم رابطه لفظی و معنوی (î وقف تامّ)
2- وجود رابطه لفظی و معنوی (î وقف حسن، وقف قبیح)(1)
3- عدم رابطه لفظی با وجود رابطه معنوی (î وقف کافی)
4- وجود رابطه لفظی با عدم رابطه معنوی (واقعیت خارجی ندارد)

حالت چهارم نمی تواند واقعیت خارجی داشته باشد؛ زیرا امکان ندارد بین دو جمله و یا عبارت، رابطه لفظی (اِعرابی) باشد؛ لکن از نظر معنا و موضوع ارتباطی نباشد.

دو شرط اساسی «جواز» در هر نوع وقف و ابتدا

اشاره

الف: جمله مفید معنا و به دور از نقص باشد؛ (همان که سکوت متکلّم بر آن صحیح باشد)

ب: خارج از مقصود خداوند نباشد.

اینک توضیح هر یک از وقوف اختیاری تام، کافی، حسن و قبیح.

1- 1. اگر جمله یا عبارت اوّل (که بر آن وقف می شود) دارای دو شرط الف و ب باشد(که ذیلاً اشاره می شود)، «وقف حَسَن» است، و در غیر این صورت «وقف قبیح» است. [ر.ک : قواعد وقف و ابتدا در قرائت قرآن کریم؛ ص 36، حلیه القران (سطح 2)، ص 183]