دانستنیهای کریمه اهل بیت (ع) صفحه 31

قم حرم اهلبیت

شاید هرکس کلمه حرم را در مورد قم بشنود و یا در نوشته ای بنگرد فوراً متوجّه حرم و بقعه مبارکه فاطمیه؛ یعنی مقدار معیّنی از زمین که زیر قبه سامیه و گنبد مطهر قرار گرفته است بیفتد و همانگونه که معمول و متعارف است، همان موضع

مبارکی که محصور است و علاقمندان با احترام مخصوص وارد شده و در آنجا زیارت می خوانند به ذهن بیاید.

ولی مقصود ما از حرم در این بحث یک معنای وسیع و مفهوم گسترده ای است و خلاصه منظور سراسر شهر قم و کلّ این سرزمین مقدّس و شریف است و این بر اساس روایت یا روایاتی است که از اهلبیت علیهم السّلام وارد شده و بر اساس آن روایات امام معصوم این سرزمین را متعلق به خود و خاندان خود دانسته و حرم خویش خوانده اند و از این رو قم، سراسر، حرم اهلبیت است.

در لغت آمده حرم آن چیزی است که انسان از آن حمایت و دفاع می کند، چیزی که انتهاک و حرمت شکنی آن روا نیست. لذا بیت المقدّس را حرم اقصی گویند و چون لفظ حَرَمان گفته شود، مقصود، مکّه و مدینه باشد.

با لحاظ این معنا می توان حرم را در اینجا بیت و خانه معنا کرد و گفت: قم، این سرزمین مبارک، خانه اهلبیت و جایگاه آنان و مورد حمایت و دفاع آل محمّد علیهم السّلام است.

و ما در این مقام به ذکر عناوین توقیرآمیز و مزایای محترمانه این سرزمین پاک می پردازیم و پیش از آن، چون همه سخنها در این فصل راجع به قم است، مختصر سخنی راجع به قم و نام آن می گوییم.

شهر قم و نام افتخار آفرین آن

قاضی نوراللَّه شوشتری نقل می کند که: حموی و دیگران گفته اند: قم از مداین مستحدثه اسلامی است و اهالی آن همیشه امامیه بوده اند و ابتدای بنای آن در سال 83 هجری قمری و در زمان عبدالملک مروان بوده است.

قاضی خود می گوید: بلده قم شهری عظیم و بلده ای کریم است و از جمله بلادی است که