فقهای نامدار شیعه صفحه 11

او تالیفات متعددی دارد . یکی از آنها کتاب الشرایع می باشد که جهت فرزندعزیزش صدوق نوشته است و از دیگر آثار او : رساله الاخوان ، قرب الاسناد ، تفسیرقرآن کریم ، کتاب النکاح ، النوادر ، کتاب التوحید ، الصلوه ، مناسک الحج و . . . می باشد .

او نخستین مؤلف کتاب فقهی عاری از ذکر سند روایت می باشد که توانسته است کتاب فقهی را مجرد از سند روایت و مانند اثری مخصوص به مؤلف ونشان دهنده فتوی و نظر او تالیف کند . و کتابی به همین سبک به نام الشرایع که به نام الرساله الی ابنه هم خوانده می شود ، جهت پسر خود ، صدوق به یادگار گذاشت . ظاهرامر این است ، این کتاب همان است که الفقه الرضوی هم خوانده می شود ، چون درآغاز آن قال علی بن موسی هست ، از اینرو برخی چنین پنداشته اند که مقصود از او ، امام علی بن موسی الرضا(ع)است . (4)

مورد عنایت و توجه

او مورد عنایت خاصه حضرت امام زمان(عجل الله تعالی فرجه الشریف)واقع شده است . و نامه ای از سوی آن بزرگوار توسط حسین بن روح نوبختی به او رسیده است که متن آن در رجال نجاشی این گونه آمده است :

«ابو الحسن علی بن الحسین بن موسی بن بابویه قمی ، شیخ بزرگ و پیشوای قمی ها در روزگار خویش ، فقیه و مورد وثوق آنان ، او به عراق آمد و با ابو القاسم حسین بن روح(رحمه الله) ملاقات نمود و از او مسائلی را پرسید . سپس با او مکاتبه نمود واین مکاتبات توسط علی بن جعفر بن اسود انجام می پذیرفت . در یکی از این مکاتبات از او

می طلبد که نامه ای را به محضر صاحب امر(عج)برساند که در آن نامه درخواست دعائی درباره فرزند صورت گرفته بود ، پس در پاسخ او چنین آمد که ما از خداوندمتعال درخواست نمودیم که فرزندی به تو عنایت فرماید و به زودی دو فرزند ذکورنیکوکار و خیر نصیب تو خواهد شد . . . »

پس از آن مکاتبه بود که ابو جعفر و ابو عبد الله از یک همسر ام ولدی متولدگردیدند . از ابو عبد الله حسین بن عبید الله آمده است که می گفت : «از ابا جعفر می شنیدم که بارها می گفت : «من با دعای صاحب امر و امام زمان(عج)به دنیا آمده ام و به این عنایت افتخار می نمود . » (5)

وفات او

علی بن بابویه در سال 329 ه . ق در همان سال رحلت ثقه الاسلام محمد بن یعقوب کلینی درگذشت ، و در قم ، نزدیک صحن مطهر حضرت معصومه(ع)مدفون گردید و مزارش معروف ، و هم اکنون مورد زیارت و عنایت مردم می باشد .

از دیگر آثار او ، کتاب التفسیر ، النکاح ، مناسک الحج ، قرب الاسناد ، التسلیم ، الطب ، المواریث ، المعراج می باشد . این تالیفات را عباس بن عمر کلودانی(رحمه الله)خبر داد و افزوده است هنگامی که او در سال 328 به بغداد آمد ، از او اجازه روایتی دریافت نمودم . (6)