خورشید شرق صفحه 18

باد صبا! گذر کنی ارْ در سرای دوست برگو که دوست سر ننهد جز به پای دوست من سر نمی نهم مگر اندر قدوم یار

من جان نمی دهم مگر اندر هوای دوست کردی دل مرا زفراق رخت کباب انصاف خود بده که بود این سزای دوست؟

مجنون اسیر عشق شد، اما چو من نشد

ای کاش کس چو من نشود مبتلای دوست(34)

5 - آزادگی

امام از همه تعلقات آزاد بود و هرگز بدنبال ریاست، مرجعیت و مال اندوزی حرکت نکرد. هیچ گاه خود را مطرح نکرد و مردم را به خود فرا نخواند. او به زندگی دنیا دل نبست، هیچ دل مشغولی و وابستگی به راحت دنیا نداشت و به تمام معنا از همه تعلقات آزاد بود. نه حضور در قم برای او دلبستگی ایجاد کرده بود و نه نجف و نه فرانسه. نه درس و بحث ها او را اسیر کرده بود و نه مرجعیت برایش قیدی بود و نه رهبری دلشادش کرده بود. نه انتشار رساله اش او را خشنود کرد و نه تبعیدش او را ناراحت. به هیچ فردی وابستگی نشان نداد و در برابر حکومت شاه فرمود:

«من اکنون

قلب خود را برای سرنیزه های مأمورین شما حاضر کرده ام، ولی برای قبول زورگویی ها و خضوع در مقابل جبّاری های شما حاضر نخواهم کرد».(35)

حضرت امام در جمله حماسی دیگری فرمود:

«من برای چند روز زندگی با عار و ننگ ارزشی قائل نیستم.»(36)