مدایح و مراثی حضرت ابوالفضل علیه السلام در شعر فارسی صفحه 55

1- 40. عقل نخست / عقل اول: فرشته ی اول که از فرشته ی دیگر پیدا شده و جوهر اول نیز آن را گویند. در برهان نوشته که عقل اول نور محمدی (صلی الله علیه و آله) است و هم کنایه از جبرئل (علیه السلام) است.

2- 41. بخست: از مصدر خستن: مجروح و آزرده کردن است.

ندانم که ماه بنی هاشمی را

چه بر سر از این قوم بداختر آمد

زسردار رحمت سری دید زحمت

که تاج سر هر بلند افسر آمد

دریغا که عنقاء قاف قدم (1) را

خدنگ مخالف به بال و پر آمد

دو دستی جدا شد ز یکتا پرستی

که صورتگر نقش هر گوهر آمد

کفی از محیط سخاوت جدا شد

که قلزم در او از کفی کمتر آمد

دریغا که دریا دلی ز آب دریا

برون با درونی پر از اخگر آمد

عجب در یک دانه ی خشک لعلی

ز دریا برون با دو چشم تر آمد

زسوز عطش بود دریای آتش

دهانی که سرچشمه ی کوثر آمد

دریغا که آن رایت نصرت آیت

نگون سرز بیداد یک صرصر (2) آمد

زبان حال ام البنین در خطاب به فرزندانش

چشمه ی خور در فلک چارمین (3) .

سوخت زداغ دل ام البنین

آه دل پرده نشین حیا

برده دل از عیسی گردون نشین

دامنش از لخت جگر لاله زار

خون دل و دیده روان ز آستین

مرغ دلش زار چو مرغ هزار (4) .

داده ز کف چار جوان گزین

اربعه مثل نسور الربی (5) .

سدره نشین از غمشان آتشین

کعبه ی توحید از آن چار تن

یافت زهر ناحیه رکنی رکین

قائمه ی عرش از ایشان به پای

قاعده ی عدل از آنها متین

نغمه ی داوودی بانوی دهر

کرده بسی آب، دل آهنین

زهره زساز غم او نوحه گر

مویه کنان موی کنان حورعین

یاد ابوالفضل که سر حلقه بود

بود در آن حلقه ی ماتم نگین

اشک فشان سوخته جان همچو شمع

با غم آن شاهد زیبا قرین

ناله و فریاد جهانسوز او

لرزه در افکنده به عرش برین

کای قدو بالای دلارای تو

در چمن ناز بسی نازنین

غره ی غرای تو الله نور (6) .

نقش نخستین کتاب مبین