ترجمه رسم الخط مصحف‌ صفحه 30

دوره پیش از اسلام مربوط می‌شود، با نگارشهای سامی که در اطراف شمال جزیره و بلاد شام شهرت داشت، تطبیق می‌کند.

سوم: نظر دانشمندان معاصر درباره ریشه نگارش عربی‌

اشاره

آنچه گفتیم، به منابع قدیمی، در بیان ریشه کتابت عربی مربوط می‌شد و بسیاری از آن، مبهم و آمیخته با قصّه گوییهایی بود که به حقایق علمی روشنی مبتنی نبود، ولی دانشمندان معاصر، در این بحث، راه دیگری را در پیش گرفته‌اند، البته آنها تقریبا مدتی همان نظر پیشینیان را داشتند، تا اینکه فرصتی پیش آمد و بعضی از نقوشی که در دوره جاهلیت نگاشته شده بود، کشف گردید.

این نقوش، با یکی از شاخه‌های خط نبطی اخیر نوشته شده است و به خطوط عربی قدیم شباهت دارد و لغت آن نیز به لغت عربی نزدیک است. «1»

برای اینکه رابطه خط عربی با خطوط سامی دیگر و موقعیت آن در میان این خطوط روشن شود، بر ماست که درباره تاریخ و تطور خطوط سامی، اطلاعاتی داشته باشیم، البته در اینجا نیازی به دانستن آرای علما درباره اصل حروف هجایی و خطوط سامی و چیزهایی که در این باره گفته شده، «2» نداریم و تنها به این مطلب اشاره می‌کنیم که خط فینیقی که از نگارشهای شبه جزیره سینا مشتق شده و تاریخ آن به سال 1850 پیش از میلاد «3» باز می‌گردد و نیز قدیمی‌ترین کتابت ابجدی محسوب می‌شود، این خط در قرن نهم یا هشتم پیش از میلاد «4»، برای تدوین لغت آرامی، به کار گرفته شده است و خط آرامی در

__________________________________________________
(1) طه باقر، ص 56 و بنگرید به: اسرائیل و لفنسون، ص 199.
(2) در این زمینه بنگرید به: طه باقر، ص 43 به بعد، جواد علی، ج 1، ص 201 به بعد و:

. 663. P. 1973، 1. loV acinnatirB aideapolcycnE, tebahplA: (C. F. B) nosniktA-.

1 loV ,1968 ,nodnoL ,dniK naM fO yrotsiH ehT ot yeK a tebahplA ihT :( divaD )regniriD -

(172- 145). PP

(3). جواد علی، ج 1، ص 203.

(4).، 1962.

dnaL rehteN .ciamarA dna ,.werbeH cibarA fo smetsyS noitaziL acoV ehT :( omolehs )garoM .

. 24. P, notseeB