ترجمه رسم الخط مصحف‌ صفحه 602

مبحث سوم معیار شاذّ بودن قرائت و سیر تاریخی آن‌

ابن جنی گفته است واژه (ش ذ ذ) در کلام عرب به معنای جدایی و تنهایی است «1» و علم الدین سخاوی گفته: کلمه (شاذّ) از ماده (شذّ الرجل یشذ و یشذ شذوذا) گرفته شده که به معنای کناره گیری از جمعیت و گوشه نشینی است، آنگاه می‌گوید: این وجه تسمیه از لحاظ دلالت بر منفرد بودن قرائت شاذ و خروج آن از قرائت عموم، کافی است. چیزی که پیشوایان بزرگ در تمام شهرها از فقها و محدثین گرفته تا دانشمندان علوم عربی بر آنند، احترام گذاشتن به قرآن و اجتناب از قرائت شاذ و پیروی از قرائت مشهور و التزام به روش معروف در نماز و غیر نماز است «2».

از مطالبی که درباره ارکان قرائت صحیح ذکر کردیم، روشن می‌شود که شاذّ بودن قرائت از همان آغاز نسخه‌برداری مصاحف در زمان عثمان پیدا شد و آن قرائتی که از هجای کلمات رسم عثمانی خارج بود، شاذ شمرده شد، چون بعضی از صحابه پیش از

__________________________________________________
(1) الخصائص، ج 1، ص 96.
(2) جمال القراء، برگ 82 ب.