ترجمه رسم الخط مصحف‌ صفحه 626

خِلالٌ در سوره ابراهیم و لا لَغْوٌ فِیها وَ لا تَأْثِیمٌ در سوره طور همان گونه خوانده‌اند، و بقیه در این کلمات هفتگانه با رفع و تنوین خوانده‌اند. «1»

مثالهای دیگری برای این پدیده وجود دارد که به اول آنها حرف لا نافیه داخل نشده است، از جمله: مُوهِنُ کَیْدِ (انفال 8/ 18) «2» و بِخالِصَةٍ ذِکْرَی الدَّارِ (ص 38/ 46) «3» و «هل هنّ کشفت ضرّه ... هل هنّ ممسکت رحمته» (زمر 39/ 38) «4» و وَ اللَّهُ مُتِمُّ نُورِهِ (صف 61/ 8) «5» و إِنَّ اللَّهَ بالِغُ أَمْرِهِ (طلاق 65/ 3) «6» و إِنَّما أَنْتَ مُنْذِرُ مَنْ یَخْشاها (نازعات 79/ 45) «7» و در تمام این موارد بعضی از قاریان با تنوین خوانده و بعضی دیگر تنوین را به جهت اضافه حذف کرده‌اند. بنابر تفصیلی که در کتاب «النشر» در موارد مذکور داده شده است، این موارد با تنوین خوانده شود مطابق با رسم مصحف است و بدون تنوین هم خوانده شود مطابق با رسم مصحف است.

در مثالهایی که گذشت اختلاف در حروف صامت بود و طبیعت رسم عثمانی برای قراء این زمینه را فراهم کرده بود که این اختلافات را نقل کنند و در عین حال در قرائتهای آنان شرایط قرائت صحیح که یکی از آنها موافقت با رسم عثمانی است فراهم گردد.

قرائتهای دیگری را می‌بینیم که در آنها نیز اختلاف در حروف صامت است ولی قرائت شاذ به حساب می‌آیند چون هجای کلمه در آنها تغییر می‌یابد و لذا شرط موافقت خط مصحف را ولو به صورت احتمالی ندارند. «8»

__________________________________________________
(1) همان مصدر، ج 2، ص 211.
(2) همان مصدر، ج 2، ص 279.
(3) همان مصدر، ج 2، ص 361.
(4) همان مصدر، ج 2، ص 363.
(5) همان مصدر، ج 2، ص 387.
(6) همان مصدر، ج 2، ص 388.
(7) همان مصدر، ج 2، ص 398.
(8) مثالهای آن را در: دکتر عبد الصبور شاهین: القراءات، ص 266- 265 ببینید.