ترجمه رسم الخط مصحف‌ صفحه 660

فرستاد و او نخستین کسی بود که به شهرها مصحف فرستاد».

شاید با توجه به روایاتی که ذکر کردیم و معنایی که برای تغییر مذکور در روایت ابن ابی داود بیان نمودیم و با توجه به شناخت طبیعت مواردی که تغییر مذکور شامل آن شده است، فهم صحیح روایت به دست آید و آن اینکه گروهی که حجاج آنها را به بررسی مصاحف فرا خواند، این موارد را مطابق با مصحف عثمانی تصحیح نمودند، و بدین‌گونه این شبه بکلی منتفی می‌شود.

دوم: شبهه تأثیر رسم الخط در تعدد قرائات‌

دوم: شبهه تأثیر رسم الخط در تعدد قرائات

به نظر می‌رسد که گروهی از مستشرقان در حالی که تاریخ قرآن و قرائت آن را بررسی نموده‌اند، از یک حقیقت واضح و روشن غفلت کرده‌اند، و آن اینکه قرآن به پیامبر (ص) نازل شده و آن حضرت قرآن را از حفظ و نه از روی نوشته بر مردم تلاوت می‌کرد و آنها می‌شنیدند و آن را حفظ می‌کردند، و کتابت وسیله‌ای برای نشر و تعلیم قرآن نبود با اینکه پیامبر (ص) به کتابت و حفظ آن دستور داده بود و به هر کدام از صحابه که می‌خواستند اجازه داده بود که قرآن را بنویسند، و او هنگامی که خواست قبل از هجرت به مردم مدینه قرآن یاد بدهد، به آنها مصحفی نداد که از روی آن بخوانند بلکه کسی را فرستاد تا قرآن را برای آنها بخواند و آنها بشنوند و این یک سنت بود که پس از پیامبر هم ادامه یافت. وقتی یزید بن ابی سفیان از عمر خواست که در جهت تعلیم قرآن به مردم شام او را یاری کند، او سه نفر از بزرگان قاریان صحابه را فرستاد و مصاحفی را نفرستاد که از روی آن قرائت کنند.

و چون عثمان مصحفهای امام را که در مدینه نوشته شده بود به شهرها فرستاد همراه با آنها کسی را هم فرستاد که مصحف را بخواند و شواهد این مطلب بسیار است و این سخن مشهور از صحابه و تابعین نقل شده که: (قرائت سنت است و آن را نسل بعدی از نسل قبلی می‌آموزند) یا (قرائت سنت است و از آن تجاوز نمی‌شود). این گروه مستشرقان از این حقیقت بزرگ در تاریخ و قرائت قرآن غفلت کرده‌اند و بعضی از آنها ادعا کرده‌اند که بسیاری از قرائتها نتیجه ویژگیهای رسم عثمانی است، چون از علامتهای حرکات و تشخیص حروف مشابه خالی بوده است و بدین گونه گمراه شده‌اند و بسیاری را گمراه کرده‌اند.