مربی نمونه : تفسیر سوره لقمان صفحه 1

مقدمه

مقدمه

تربیت چیست؟

«تربیت» در لغت به معنای رشد و افزایش است و مربّی فردی است که اسباب رشد و افزایش مورد تربیت را فراهم می سازد، و کاری صورت می دهد که پدیده، کمالات بالقوه خود را به حالت فعلیت درآورد; به تعبیر دیگر: هر کمالی که در پدیده است مربوط به خود اوست نه مربّی و اگر به مربّی نسبت داده می شود به خاطر این است که او شرایط رشد را فراهم ساخته تا پدیده، چهره واقعی خود را نشان دهد، و ما این حقیقت را با مثالی روشن می سازیم. باغبان پدید آورنده کمال در درخت نیست بلکه هموار کننده شرایطی است که خودِ درخت، کمالات خود را نشان دهد; زیرا شاخ و برگ و میوه های رنگارنگ در دل نهال، به صورت بالقوّه نهفته است، امّا در هر شرایطی امکان عرضه کمال نیست، بلکه تا زمین هموار نباشد و ریشه ها فعالیت نکند و درخت از انرژی خورشید بهره نگیرد و آب به ریشه نرسد امکان اظهار کمال برای آن نیست. با این مثال می توان موقعیت پیامبران و مصلحان و مربیان را ارزیابی نمود.

------------------ صفحه 14

امیرمؤمنان(علیه السلام) در یکی از سخنان خود به این واقعیت چنین اشاره می کند: خدا پیامبران را فرستاد تا میثاقی را که با انسان از طریق فطرت بسته است بازخواهی کنند، و آنان را به نعمت های فراموش شده متذکر سازند، و از طریق تبلیغ، بر آنان احتجاج کنند، و اندیشه های نهفته در خلقت را شکوفا سازند.(1) یکی از مربیان نمونه که قرآن سخنان حکیمانه او را به عنوان اصول تربیتی مطرح می کند، لقمان حکیم است. سخنان او در سوره ای که به نام خود اوست وارد شده و پیوسته مورد نظر عالمان و دانشمندان بوده است. این کتاب شرحی است گویا از سخنان و اندرزهای حکیمانه او به ضمیمه تفسیر سایر آیات این سوره. در گذشته این کتاب به زیور طبع آراسته شده بود و هم اکنون با ویراستاری خاصی تقدیم علاقه مندان مسایل تربیتی می شود. قم ـ مؤسسه امام صادق(علیه السلام) جعفر سبحانی 26فروردین ماه 1377/17ذیحجة الحرام 1418

------------------
1 . «لیستأدوهم میثاقَ فطرتِهِ، ویذکّروهم منسیَّ نعمتِه، یحتجُّوا علیهم بالتبلیغ، ویثیروا لهم دفائنَ العقول.».
------------------ صفحه 15