تاریخ و ذوالقرنین جلد 2 صفحه 186

هزاران سعادت وش و بت پرست خود از شیعه و سنّی آمد به دست

جهاندند خنگ سعادت ز جوی به ارض مقدّس نهادند روی

پس آزاد دربند معتاد شدبسی بنده از بند آزاد شد

چو شد آن اسیر از سرخس اسپری خرد خواست تاریخش از خاوری

در آن عرصه دار و گیر سرخس بگفتا بیامد اسیر سرخس [مصرا] ع:

چنین کنند بزرگان چو کرد باید کار

ذکر حرکت نوّاب نایب السلطنه از سرخس و فتوحات قلعه جات تربت حیدریه و محمودآباد و سایر اوضاع اتفاقیه تا ورود به ارض روضه رضویّه

بعد از فتح ولایت سرخس و کوبیدن قلعه آن، نوّاب نایب السلطنه العلیّه به جهت روانه کردن اسرای شیعه و ترکمان و فرستادن آذوقه سرخس به ارض فیض بنیان، مدت ده روز در آن جا توقف فرمود و (1) پس از آن، روی سعادت به منزل آق دربند نمود. هشت روز متوالی نیز در آن منزل اقامت یافت و نوّاب بدیع الزمان میرزا را [447] با رتبه مصاهرت خویش و سواره و پیاده سپاه ظفرکیش به رجعت استرآباد مرخّص فرموده، جمعیتی هم که آذوقه سرخس را به ارض اقدس برده بودند، مراجعت نموده، به آدابی شایان به صوب ولایت جام شتافت. از اتفاقات در آن اوقات، از شدت برودت هوا، آسمان لباس سنجاب و قاقم بر سر کشیدی و پرویزن سحاب همواره دانه های قطرات منجمد و غیر منجمد بر فرق خاکیان باریدی. حضرت ولیعهد فلک مهد در آن شدّت برف و سرما، لشکر فیروز را چنان حرکت دادی که احدی از آحاد لشکری تعطیل را در عقب بایستادی. خلاصه، در اواخر شهر رجب المرجب به منزل محمودآباد جام رسید و در همان ساعت ورود، قلعه مزبوره، که در تصرف کسان محمد خان قرائی بود، بلامانعو)