ازدواج موقت در رفتار و گفتار صحابه و تابعین صفحه 36

ه) ابن عبد ربّه از ابن عباس نقل می‌کند که گفت: نخستین فرزندی که به واسطۀ متعه به وجود آمد، از آل زبیر بود. «1»

گفتنی است: حاشیه‌نویس در اینجا، در حالی که ناامید بوده، از درِ مکر و حیله وارد می‌شود و عبارت را به خلاف ظاهر تفسیر و توجیه می‌کند که منظور از متعه در اینجا، متعۀ حج است، نه متعۀ نساء، ولی همانگونه که اشاره کردیم، این مکر و حیله در حال ناامیدی است، گویا وی اصلًا این گفتگو را نخوانده و اعتراض ابن زبیر به ابن عباس را ندیده است که می‌گوید: آیا به ازدواج متعه فتوا می‌دهی؟!

اسماء بنت أبو بکر کیست؟

اسماء مادر عبد الله و عروه فرزندان زبیر بن عوام هستند و او خواهر عایشه و از آخرین کسانی است که هجرت کرد و ده سال از عایشه بزرگتر «2» بود و چند روز بعد از کشته شدن فرزندش در سال 73، از دنیا رفت. «3»

او در حالی که به عبد الله حامله بود، مهاجرت کرد و در یرموک به

______________________________

مدتی گذشت و آنگاه پیراهن دیگر آورد و به وسیله آنها مرا متعه کرد و من به تو حامله شدم، پس تو فرزند متعه هستی! حالا بگو از کجا این خبر به گوش تو رسید؟ گفت: از ابن عباس شنیدم. مادرش گفت: آیا من تو را از تماس با بنی هاشم منع نکردم، و نگفتم- مواظب باش- آنها زبان‌های غیر قابل تحمل و غالبی دارند.

(کتاب الاستغاثه، ص 145، مستدرک الوسائل، ج 14، ص 450).

(1). عقد الفرید، ج 4، ص 13
(2). سیر أعلام النبلاء، ج 2، ص 295؛ العبر، ج 1، ص 82؛ تهذیب التهذیب، ج 12، ص 398
(3). الاستیعاب، ج 4، ص 1781؛ نساء مبشرات بالجنه، ج 2، ص 159