- دیباچه 1
- پیشگفتار 3
- 1. تولّد 5
- 1 از چشمه سار مهتاب 5
- 2. نامگذاری 6
- 3. کنیههای حضرت عباس علیه السلام 6
- اشاره 6
- ب) ابو القِربَة 7
- الف) ابوالفضل 7
- ب) باب الحوائج 8
- الف) قمر بنیهاشم 8
- اشاره 8
- 4. لقبهای حضرت عباس علیه السلام 8
- ج) سقّا 9
- د) کَبْش الکتیبة (قوچ لشکر) 10
- ه) حامی الظَعِینة 11
- 5. مادر عباس علیه السلام 12
- 6. خاستگاه تربیتی عباس علیه السلام 13
- 7. ازدواج حضرت عباس علیه السلام 14
- 8. مدت عمر 14
- 1. ویژگیهای جسمی 16
- 2 ویژگیهای فردی حضرت عباس علیه السلام 16
- 2. ویژگیهای روحی و اخلاقی 17
- الف) جنگآوری و شجاعت 17
- ب) دانش و بینش 18
- ج) ادب و فروتنی 19
- 3 تلاشهای سیاسی حضرت عباس علیه السلام در دوران امامان علیهم السلام 20
- درخشش در جنگ صفین 20
- 1. عصر امیرمؤمنان علی علیه السلام 20
- شرکت در خاکسپاری امام مجتبی علیه السلام 22
- 2. عصر امام حسن مجتبی علیه السلام 22
- حفاظت از امام در ماجرای دیدار ولید با ایشان 24
- 3. عصر امام حسین علیه السلام 24
- اشاره 24
- 4 نقش آفرینی حضرت عباس علیه السلام در حماسه عاشورا 27
- 1. همراهی پیوسته با امام حسین علیه السلام 27
- 2. آب رسانی 29
- 3. نمایندگی و سخنگویی از جانب امام 30
- 4. پشتیبانی از امام و شعارهای عاشورا 32
- 5. ردّ اماننامه دشمن 34
- 6. پرچمداری سپاه امام 35
- 7. پیش فرستادن برادران برای نبرد 36
- 8. شهادت فرزندان حضرت عباس علیه السلام 36
- 1. دریافت اجازه برای نبرد 39
- 5 پیکار و شهادت حضرت عباس علیه السلام 39
- 2. پنددهی به دشمن 40
- 3. نبرد با دشمن 41
- 4. قطع شدن دستان 43
- 5. شهادت 44
- 6 وقایعپس از شهادت حضرت عباس علیه السلام 46
- 1. نخستین سوگواری 46
- 2. وداع امام با عباس علیه السلام 47
- 3. سوگواری در خیمهگاه 48
- 4. سوگواری امّ البنین علیها السلام 49
- اشاره 53
- 7 بازماندگان و نوادگان حضرت عباس علیه السلام 53
- 1. فرزندان حسن بن عبیداللَّه بن عباس علیه السلام 54
- الف) عباس بن الحسن 54
- اشاره 54
- ب) عبیداللَّه بن الحسن 55
- ج) ابراهیم بن الحسن 56
- د) فضل بن الحسن 56
- ه) حمزة بن الحسن 57
- 2. دیگر نوادگان حضرت عباس علیه السلام 58
- 8 الگوگیری از شخصیت حضرت عباس علیه السلام 62
- 1. ضرورت الگوگیری از عاشورا 62
- الف) الگوی جانبازی 62
- 2. الگوگیری از شخصیت حضرت عباس علیه السلام 62
- ب) اسطوره وفاداری 66
- ج) اسوه ولایتپذیری 68
- 9 گلبرگی از کرامات 71
- 1. حضرت عباس علیه السلام در آینه روایات 80
- 10 حضرت عباس علیه السلام در آینه روایات و زیارات 80
- ب) گفتار حضرت فاطمه علیها السلام 80
- الف) گفتار حضرت علی علیه السلام 80
- ج) گفتار امام حسین علیه السلام 81
- د) گفتار امام سجاد علیه السلام 82
- ه) گفتار امام صادق علیه السلام 82
- زیارت مخصوص امام حسین علیه السلام 83
- 2. حضرت عباس علیه السلام در آینه زیارات 83
- 1. تاریخچه حرم 85
- اشاره 85
- 11 حرم مطهر حضرت عباس علیه السلام 85
- الف) نخستین بناها 85
- ج) بنای سوم 86
- ب) بنای دوم 86
- د) بنای چهارم 87
- ه) عصر جلایریان 87
- و) عصر صفویه 88
- ز) عصر افشاریه 88
- ح) عصر قاجاریه 89
- 2. دورنمایی از حرم فعلی 91
- 3. مقامها 92
- الف) محل دفن سر 92
- ب) مقام دست راست حضرت عباس علیه السلام 93
- ج) مقام دست چپ حضرت عباس علیه السلام 94
- 4. پاداش زیارت حضرت عباس علیه السلام 95
- 5. زیارتنامه 97
- کتابنامه 105
امام میدانست و فرزندان زهرا علیها السلام را بر فرزندان خویش مقدم میداشت. وی پس از بازگشت کاروان آزادگان و سرافرازان حسینی به مدینه، به استقبال کاروانیان شتافت و پیش از هر چیز، از حسین علیه السلام سراغ گرفت و حتی از چهار فرزند دلاور و رشید خود، سخنی نگفت. از این رو، بیرق سوگ در عزای فرزندان فاطمه علیها السلام برافراشت و بر آنان گریست و گفت: «همه فرزندانم و آن چه در زیر این آسمان کبود است، فدای حسین علیه السلام باد». (1)
6. خاستگاه تربیتی عباس علیه السلام
حضرت عباس علیه السلام در گسترهای چشم به جهان گشود که رایحه دلانگیز وحی، فضای آن را آکنده بود و در دامان مردی سترگ پرورش یافت که بر کرانههای تاریخ ایستاده بود. عباس علیه السلام در محضر پدری پرورش یافت که پدرِ یتیمان شهر و غمخوار و همزبان غریبان بود؛ پدری مهربان که یتیمان شهر را بر فرزندان خویش، مقدم میدانست و لقمههای اشک آلود را با دست خود در دهان آنان مینهاد تا گرد یتیمی بر چهرهشان ننشیند.
عباس علیه السلام افزون بر پدر بزرگوار خویش، محضر سه
1- محمد علی مدرسی، ریحانة الأدب، ج 8، ص 292؛ بحارالأنوار، ج 45، ص 40