- دیباچه 1
- پیشگفتار 3
- 1. تولّد 5
- 1 از چشمه سار مهتاب 5
- 2. نامگذاری 6
- 3. کنیههای حضرت عباس علیه السلام 6
- اشاره 6
- ب) ابو القِربَة 7
- الف) ابوالفضل 7
- ب) باب الحوائج 8
- 4. لقبهای حضرت عباس علیه السلام 8
- اشاره 8
- الف) قمر بنیهاشم 8
- ج) سقّا 9
- د) کَبْش الکتیبة (قوچ لشکر) 10
- ه) حامی الظَعِینة 11
- 5. مادر عباس علیه السلام 12
- 6. خاستگاه تربیتی عباس علیه السلام 13
- 7. ازدواج حضرت عباس علیه السلام 14
- 8. مدت عمر 14
- 1. ویژگیهای جسمی 16
- 2 ویژگیهای فردی حضرت عباس علیه السلام 16
- الف) جنگآوری و شجاعت 17
- 2. ویژگیهای روحی و اخلاقی 17
- ب) دانش و بینش 18
- ج) ادب و فروتنی 19
- 3 تلاشهای سیاسی حضرت عباس علیه السلام در دوران امامان علیهم السلام 20
- درخشش در جنگ صفین 20
- 1. عصر امیرمؤمنان علی علیه السلام 20
- شرکت در خاکسپاری امام مجتبی علیه السلام 22
- 2. عصر امام حسن مجتبی علیه السلام 22
- 3. عصر امام حسین علیه السلام 24
- حفاظت از امام در ماجرای دیدار ولید با ایشان 24
- اشاره 24
- 4 نقش آفرینی حضرت عباس علیه السلام در حماسه عاشورا 27
- 1. همراهی پیوسته با امام حسین علیه السلام 27
- 2. آب رسانی 29
- 3. نمایندگی و سخنگویی از جانب امام 30
- 4. پشتیبانی از امام و شعارهای عاشورا 32
- 5. ردّ اماننامه دشمن 34
- 6. پرچمداری سپاه امام 35
- 7. پیش فرستادن برادران برای نبرد 36
- 8. شهادت فرزندان حضرت عباس علیه السلام 36
- 5 پیکار و شهادت حضرت عباس علیه السلام 39
- 1. دریافت اجازه برای نبرد 39
- 2. پنددهی به دشمن 40
- 3. نبرد با دشمن 41
- 4. قطع شدن دستان 43
- 5. شهادت 44
- 6 وقایعپس از شهادت حضرت عباس علیه السلام 46
- 1. نخستین سوگواری 46
- 2. وداع امام با عباس علیه السلام 47
- 3. سوگواری در خیمهگاه 48
- 4. سوگواری امّ البنین علیها السلام 49
- اشاره 53
- 7 بازماندگان و نوادگان حضرت عباس علیه السلام 53
- 1. فرزندان حسن بن عبیداللَّه بن عباس علیه السلام 54
- الف) عباس بن الحسن 54
- اشاره 54
- ب) عبیداللَّه بن الحسن 55
- ج) ابراهیم بن الحسن 56
- د) فضل بن الحسن 56
- ه) حمزة بن الحسن 57
- 2. دیگر نوادگان حضرت عباس علیه السلام 58
- الف) الگوی جانبازی 62
- 1. ضرورت الگوگیری از عاشورا 62
- 8 الگوگیری از شخصیت حضرت عباس علیه السلام 62
- 2. الگوگیری از شخصیت حضرت عباس علیه السلام 62
- ب) اسطوره وفاداری 66
- ج) اسوه ولایتپذیری 68
- 9 گلبرگی از کرامات 71
- الف) گفتار حضرت علی علیه السلام 80
- 1. حضرت عباس علیه السلام در آینه روایات 80
- 10 حضرت عباس علیه السلام در آینه روایات و زیارات 80
- ب) گفتار حضرت فاطمه علیها السلام 80
- ج) گفتار امام حسین علیه السلام 81
- د) گفتار امام سجاد علیه السلام 82
- ه) گفتار امام صادق علیه السلام 82
- 2. حضرت عباس علیه السلام در آینه زیارات 83
- زیارت مخصوص امام حسین علیه السلام 83
- 11 حرم مطهر حضرت عباس علیه السلام 85
- 1. تاریخچه حرم 85
- اشاره 85
- الف) نخستین بناها 85
- ج) بنای سوم 86
- ب) بنای دوم 86
- د) بنای چهارم 87
- ه) عصر جلایریان 87
- و) عصر صفویه 88
- ز) عصر افشاریه 88
- ح) عصر قاجاریه 89
- 2. دورنمایی از حرم فعلی 91
- الف) محل دفن سر 92
- 3. مقامها 92
- ب) مقام دست راست حضرت عباس علیه السلام 93
- ج) مقام دست چپ حضرت عباس علیه السلام 94
- 4. پاداش زیارت حضرت عباس علیه السلام 95
- 5. زیارتنامه 97
- کتابنامه 105
بودند و هر یک دارای فرزندانی بزرگوار، چون خود، بودند. از جمله آنان، فضل بن محمد است که مردی سخندان و شاعر بود که بازماندگان او در قم و طبرستان پراکنده هستند. او اشعار زیادی در مدح دلاوری جد خود حضرت عباس علیه السلام در کربلا سروده است. (1)
ه) حمزة بن الحسن
او بسیار به امام علی علیه السلام شبیه بود و در روزگار مأمون عباسی میزیست. (2) از آنجا که عباسیان، خود را از نوادگان ابن عباس میدانستند، این موضوع را در بسیاری مواقع، دستاویزی برای توجیه اعمال خود قرار میدادند. مأمون بدین منظور نامهای با دستخط خود برای حمزه نوشت و در ضمن آن، بیان کرد: «به حمزة بن الحسن هزار درهم به جهت شباهت وافرش به امیر مؤمنان علی علیه السلام بخشیده شود». او با زینب از نوادگان عبداللَّه جعفر ازدواج کرد. مردم او را زینبی میخواندند؛ زیرا او با زینب علیه السلام، دختر امیر مؤمنان علیه السلام نسبت داشت.
از نوادگان حمزة بن الحسن، میتوان شاعری بلندآوازه را به نام محمد بن علی نام برد که در بصره میزیست و احادیثی را هم از امام هشتم علیه السلام و برخی
1- همان؛ سر السلسلة، ص 90
2- الأصیلی، ص 328؛ الفصول الفخریة، ص 202