- دیباچه 1
- پیشگفتار 3
- 1. تولّد 5
- 1 از چشمه سار مهتاب 5
- اشاره 6
- 2. نامگذاری 6
- 3. کنیههای حضرت عباس علیه السلام 6
- ب) ابو القِربَة 7
- الف) ابوالفضل 7
- الف) قمر بنیهاشم 8
- ب) باب الحوائج 8
- اشاره 8
- 4. لقبهای حضرت عباس علیه السلام 8
- ج) سقّا 9
- د) کَبْش الکتیبة (قوچ لشکر) 10
- ه) حامی الظَعِینة 11
- 5. مادر عباس علیه السلام 12
- 6. خاستگاه تربیتی عباس علیه السلام 13
- 7. ازدواج حضرت عباس علیه السلام 14
- 8. مدت عمر 14
- 1. ویژگیهای جسمی 16
- 2 ویژگیهای فردی حضرت عباس علیه السلام 16
- الف) جنگآوری و شجاعت 17
- 2. ویژگیهای روحی و اخلاقی 17
- ب) دانش و بینش 18
- ج) ادب و فروتنی 19
- درخشش در جنگ صفین 20
- 3 تلاشهای سیاسی حضرت عباس علیه السلام در دوران امامان علیهم السلام 20
- 1. عصر امیرمؤمنان علی علیه السلام 20
- شرکت در خاکسپاری امام مجتبی علیه السلام 22
- 2. عصر امام حسن مجتبی علیه السلام 22
- 3. عصر امام حسین علیه السلام 24
- اشاره 24
- حفاظت از امام در ماجرای دیدار ولید با ایشان 24
- 1. همراهی پیوسته با امام حسین علیه السلام 27
- 4 نقش آفرینی حضرت عباس علیه السلام در حماسه عاشورا 27
- 2. آب رسانی 29
- 3. نمایندگی و سخنگویی از جانب امام 30
- 4. پشتیبانی از امام و شعارهای عاشورا 32
- 5. ردّ اماننامه دشمن 34
- 6. پرچمداری سپاه امام 35
- 8. شهادت فرزندان حضرت عباس علیه السلام 36
- 7. پیش فرستادن برادران برای نبرد 36
- 1. دریافت اجازه برای نبرد 39
- 5 پیکار و شهادت حضرت عباس علیه السلام 39
- 2. پنددهی به دشمن 40
- 3. نبرد با دشمن 41
- 4. قطع شدن دستان 43
- 5. شهادت 44
- 1. نخستین سوگواری 46
- 6 وقایعپس از شهادت حضرت عباس علیه السلام 46
- 2. وداع امام با عباس علیه السلام 47
- 3. سوگواری در خیمهگاه 48
- 4. سوگواری امّ البنین علیها السلام 49
- 7 بازماندگان و نوادگان حضرت عباس علیه السلام 53
- اشاره 53
- الف) عباس بن الحسن 54
- اشاره 54
- 1. فرزندان حسن بن عبیداللَّه بن عباس علیه السلام 54
- ب) عبیداللَّه بن الحسن 55
- د) فضل بن الحسن 56
- ج) ابراهیم بن الحسن 56
- ه) حمزة بن الحسن 57
- 2. دیگر نوادگان حضرت عباس علیه السلام 58
- 8 الگوگیری از شخصیت حضرت عباس علیه السلام 62
- 1. ضرورت الگوگیری از عاشورا 62
- 2. الگوگیری از شخصیت حضرت عباس علیه السلام 62
- الف) الگوی جانبازی 62
- ب) اسطوره وفاداری 66
- ج) اسوه ولایتپذیری 68
- 9 گلبرگی از کرامات 71
- ب) گفتار حضرت فاطمه علیها السلام 80
- 1. حضرت عباس علیه السلام در آینه روایات 80
- 10 حضرت عباس علیه السلام در آینه روایات و زیارات 80
- الف) گفتار حضرت علی علیه السلام 80
- ج) گفتار امام حسین علیه السلام 81
- د) گفتار امام سجاد علیه السلام 82
- ه) گفتار امام صادق علیه السلام 82
- 2. حضرت عباس علیه السلام در آینه زیارات 83
- زیارت مخصوص امام حسین علیه السلام 83
- 11 حرم مطهر حضرت عباس علیه السلام 85
- الف) نخستین بناها 85
- 1. تاریخچه حرم 85
- اشاره 85
- ج) بنای سوم 86
- ب) بنای دوم 86
- ه) عصر جلایریان 87
- د) بنای چهارم 87
- ز) عصر افشاریه 88
- و) عصر صفویه 88
- ح) عصر قاجاریه 89
- 2. دورنمایی از حرم فعلی 91
- الف) محل دفن سر 92
- 3. مقامها 92
- ب) مقام دست راست حضرت عباس علیه السلام 93
- ج) مقام دست چپ حضرت عباس علیه السلام 94
- 4. پاداش زیارت حضرت عباس علیه السلام 95
- 5. زیارتنامه 97
- کتابنامه 105
در منابع تاریخی، برای حضرت عباس کنیههای متعددی برشمردهاند که به برخی از مشهورترین آنها اشاره میکنیم:
الف) ابوالفضل
در منابع بسیاری، کنیه حضرت عباس علیه السلام را ابوالفضل بر شمردهاند (1) که در بین کنیههای ایشان مشهورترین است. اما دیگر کنیههای او یا غیرمشهورند یا اینکه پس از واقعه کربلا حضرت را بدان خواندهاند. در اینکه آن حضرت فرزندی به نام فضل داشته یا انتساب ابوالفضل به آن حضرت بر اساس نسبت رایج در میان بنیهاشم بوده که بر اساس آن هر کسی که نامش عباس بود به این کنیه خوانده میشد، اختلاف است. (2)
ب) ابو القِربَة
در لغت عرب، قِربة به معنای «مشک آب» است.
حضرت عباس علیه السلام را به جهت آب رسانیاش در کربلا به این کنیه نامیدهاند. (3)
1- شیخ عباس قمی، نفس المهموم، ص 332؛ عبداللَّه مامقانی، تنقیح المقال فیاحوال الرجال، ج 1، ص 128
2- عبدالواحد بن احمد مظفر، بطل العلقمی، ج 2، ص 9
3- احمد بن یحیی البلاذری، أنساب الأشراف، ج 2، ص 192؛ فضل بن الحسن الطبرسی، إعلام الوری بأعلام الهدی، ص 203