- دیباچه 1
- پیشگفتار 3
- 1. تولّد 5
- 1 از چشمه سار مهتاب 5
- 2. نامگذاری 6
- 3. کنیههای حضرت عباس علیه السلام 6
- اشاره 6
- الف) ابوالفضل 7
- ب) ابو القِربَة 7
- ب) باب الحوائج 8
- اشاره 8
- الف) قمر بنیهاشم 8
- 4. لقبهای حضرت عباس علیه السلام 8
- ج) سقّا 9
- د) کَبْش الکتیبة (قوچ لشکر) 10
- ه) حامی الظَعِینة 11
- 5. مادر عباس علیه السلام 12
- 6. خاستگاه تربیتی عباس علیه السلام 13
- 7. ازدواج حضرت عباس علیه السلام 14
- 8. مدت عمر 14
- 1. ویژگیهای جسمی 16
- 2 ویژگیهای فردی حضرت عباس علیه السلام 16
- الف) جنگآوری و شجاعت 17
- 2. ویژگیهای روحی و اخلاقی 17
- ب) دانش و بینش 18
- ج) ادب و فروتنی 19
- 1. عصر امیرمؤمنان علی علیه السلام 20
- 3 تلاشهای سیاسی حضرت عباس علیه السلام در دوران امامان علیهم السلام 20
- درخشش در جنگ صفین 20
- شرکت در خاکسپاری امام مجتبی علیه السلام 22
- 2. عصر امام حسن مجتبی علیه السلام 22
- حفاظت از امام در ماجرای دیدار ولید با ایشان 24
- 3. عصر امام حسین علیه السلام 24
- اشاره 24
- 1. همراهی پیوسته با امام حسین علیه السلام 27
- 4 نقش آفرینی حضرت عباس علیه السلام در حماسه عاشورا 27
- 2. آب رسانی 29
- 3. نمایندگی و سخنگویی از جانب امام 30
- 4. پشتیبانی از امام و شعارهای عاشورا 32
- 5. ردّ اماننامه دشمن 34
- 6. پرچمداری سپاه امام 35
- 7. پیش فرستادن برادران برای نبرد 36
- 8. شهادت فرزندان حضرت عباس علیه السلام 36
- 1. دریافت اجازه برای نبرد 39
- 5 پیکار و شهادت حضرت عباس علیه السلام 39
- 2. پنددهی به دشمن 40
- 3. نبرد با دشمن 41
- 4. قطع شدن دستان 43
- 5. شهادت 44
- 1. نخستین سوگواری 46
- 6 وقایعپس از شهادت حضرت عباس علیه السلام 46
- 2. وداع امام با عباس علیه السلام 47
- 3. سوگواری در خیمهگاه 48
- 4. سوگواری امّ البنین علیها السلام 49
- اشاره 53
- 7 بازماندگان و نوادگان حضرت عباس علیه السلام 53
- 1. فرزندان حسن بن عبیداللَّه بن عباس علیه السلام 54
- الف) عباس بن الحسن 54
- اشاره 54
- ب) عبیداللَّه بن الحسن 55
- ج) ابراهیم بن الحسن 56
- د) فضل بن الحسن 56
- ه) حمزة بن الحسن 57
- 2. دیگر نوادگان حضرت عباس علیه السلام 58
- الف) الگوی جانبازی 62
- 8 الگوگیری از شخصیت حضرت عباس علیه السلام 62
- 1. ضرورت الگوگیری از عاشورا 62
- 2. الگوگیری از شخصیت حضرت عباس علیه السلام 62
- ب) اسطوره وفاداری 66
- ج) اسوه ولایتپذیری 68
- 9 گلبرگی از کرامات 71
- 10 حضرت عباس علیه السلام در آینه روایات و زیارات 80
- الف) گفتار حضرت علی علیه السلام 80
- 1. حضرت عباس علیه السلام در آینه روایات 80
- ب) گفتار حضرت فاطمه علیها السلام 80
- ج) گفتار امام حسین علیه السلام 81
- ه) گفتار امام صادق علیه السلام 82
- د) گفتار امام سجاد علیه السلام 82
- 2. حضرت عباس علیه السلام در آینه زیارات 83
- زیارت مخصوص امام حسین علیه السلام 83
- اشاره 85
- 1. تاریخچه حرم 85
- 11 حرم مطهر حضرت عباس علیه السلام 85
- الف) نخستین بناها 85
- ج) بنای سوم 86
- ب) بنای دوم 86
- د) بنای چهارم 87
- ه) عصر جلایریان 87
- و) عصر صفویه 88
- ز) عصر افشاریه 88
- ح) عصر قاجاریه 89
- 2. دورنمایی از حرم فعلی 91
- 3. مقامها 92
- الف) محل دفن سر 92
- ب) مقام دست راست حضرت عباس علیه السلام 93
- ج) مقام دست چپ حضرت عباس علیه السلام 94
- 4. پاداش زیارت حضرت عباس علیه السلام 95
- 5. زیارتنامه 97
- کتابنامه 105
جایگاه بلندی نزد برادرش امام حسین علیه السلام داشت.
نوشتهاند:
همان گونه که پدرش امیر مؤمنان علیه السلام جایگاه بلندی نزد پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله داشت و باب او بود و هر گاه مشکلی روی میداد، پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ابتدا آن را با علی علیه السلام در میان میگذاشت، عباس علیه السلام نیز چنین جایگاهی نسبت به امام حسین علیه السلام داشت و امام با پیشامد هر مشکلی از او میخواست که آن مشکل را برطرف نماید. (1) این مسئله سبب شد تا ایشان را باب الحوائج؛ «برآورنده نیازها» بخوانند. (2) البته به نظر میرسد این لقب بعدها در نتیجه توسلها و کرامتهای آن حضرت به ایشان داده شده است.
ج) سقّا
سقّا از مشهورترین لقبهای حضرت عباس علیه السلام است که پس از واقعه کربلا به ایشان نسبت داده شد. (3) یکی از بیرحمانهترین حربههای جنگی دشمن در واقعه کربلا، بستن آب به روی لشکر امام حسین علیه السلام بود که از روز هفتم ماه محرّم آغاز شد، اما حضرت عباس علیه السلام
1- بطل العلقمی، ج 3، ص 35
2- ابوالفرج اصبهانی، مقاتل الطالبیین، ص 55؛ بحارالأنوار، ج 45، ص 40
3- محمد بن حبّان، الثقات، ج 2، ص 310