- پیش گفتار 1
- دیباچه 1
- مفهوم شناسی 4
- فصل اول: کلیات 4
- اشاره 5
- ضرورت پژوهش 5
- 1. جنبه دینی 5
- 2. جنبه معرفتی 5
- 3. جنبه حقوقی 6
- پرسش های اصلی و فرعی پژوهش 7
- 4. جنبه سیاسی 7
- هدف پژوهش 8
- اشاره 9
- فصل دوم: فلسفه سیاست در قرآن کریم 9
- الف) معنا و کارکرد مفهوم قدرت 10
- 1. قدرت سیاسی 10
- ب) خاستگاه قدرت سیاسی1 12
- ج) ارزش قدرت سیاسی 14
- الف) مفهوم شناسی عزت و علوّ 17
- 2. عزت و علوّ 17
- ب) منشأ عزت و علوّ 19
- ج) جایگاه عزت در اندیشه سیاسی اسلامی 21
- 3. حق و عدالت 22
- الف) مفهوم و کاربرد حق 22
- ج) منشأ حق و عدالت 24
- ب) مفهوم عدل 24
- 4. معقولیت در اندیشه سیاسی اسلامی 26
- الف) معیار معقولیت در علوم اعتباری 26
- ب) معقولیت دانش سیاسی اسلامی 28
- ج) معناداری رفتار سیاسی 29
- 5. منابع معرفتی دانش سیاسی _ اسلامی 31
- اشاره 32
- الف) سرزمین 32
- 6. دولت1 اسلامی 32
- ب) جمعیت 35
- ج) حکومت 36
- د) حاکمیت (ولایت) 38
- 7. مهدویت 40
- اشاره 44
- فصل سوم: علم سیاست در قرآن کریم 44
- 1. شاخص های جامعه سیاسی اسلامی 45
- الف) استقرار ولایت الهی بر پایه وحدت اجتماعی 45
- ب) حرکت جامعه به سوی رشد عزت الهی 47
- ج) شکل گیری جامعه سیاسی و ارتباطات اجتماعی _ سیاسی بر اساس تولّی و تبرّی 49
- د) قیام به قسط 55
- ه_) تداوم دین مداری جامعه با فرآیند جامعه پذیری بر اساس امر به معروف و نهی از منکر 58
- 2. طبقه بندی نظام های سیاسی (حکومت ها) 61
- 3. عوامل تحدید و توسعه قدرت در حکومت حق (نظام سیاسی دینی) 65
- الف) مفهوم تحدید1 و توسعه قدرت 65
- ب) عوامل تحدید و توسعه قدرت 67
- 4. عوامل تحدید و توسعه قدرت در نظام سیاسی طاغوت 72
- الف) مفهوم تحدید و توسعه قدرت در نظام سیاسی طاغوت 72
- ب) عوامل تحدید و توسعه قدرت 75
- اشاره 75
- یک _ احساس ضعف و خستگی مسلمانان 75
- دو _ اعتماد بی جا به دشمن 77
- سه _ بی غیرتی مسلمانان به دینشان 78
- چهار _ سستی در جهاد 79
- 5. جناح های سیاسی در جامعه اسلامی 80
- اشاره 80
- الف) خاستگاه جناح های سیاسی 80
- یک _ اختلاف در تفسیر مبانی، اهداف یا قوانین اساسی نظام سیاسی 81
- دو _ اختلاف در روش ها 81
- سه _ اختلاف در اهدافی دون رتبه تر از اهداف کلان نظام سیاسی 81
- چهار _ اختلاف در موضع گیری نسبت به موضوع ویژه و مهم در امور کلان نظام سیاسی 82
- اشاره 82
- ب) جناح مؤمنان و جناح منافقان؛ دو جناح اصلی رقیب در دولت و اسلامی 82
- اول _ تعریف شخصیت 83
- یک _ شخصیت شناسی جناح مؤمنان 83
- دوم _ ویژگی های شخصیتی _ معرفتی مؤمن 84
- سوم _ ویژگی های شخصیتی _ روانی مؤمن 85
- چهارم _ ویژگی های شخصیتی _ رفتاری مؤمن 89
- پنجم _ نسبی بودن ویژگی های شخصیتی مؤمن 90
- اشاره 90
- دو _ شخصیت شناسی جناح منافقان 90
- اول _ ویژگی های شخصیتی _ معرفتی منافقان 91
- دوم _ ویژگی های شخصیتی _ روانی منافقان 93
- سوم _ ویژگی های شخصیتی _ رفتاری منافق 95
- الف) دشمن مؤمنان و جامعه سیاسی اسلامی 96
- 6. دشمن شناسی 96
- ب) شخصیت شناسی کافر 98
- یک _ ویژگی های شخصیتی _ معرفتی کافر 98
- اول _ ناتوانی در درک حقیقت 98
- دوم _ خطاهای زیباشناختی 98
- سوم _ شکاکیت یا نسبی انگاری 98
- ششم _ یکسان پنداشتن اسطوره و جادو با دین 99
- چهارم _ پوچ انگاشتن آفرینش 99
- پنجم _ باور نداشتن حقایق دینی 99
- دو _ ویژگی های شخصیتی _ روانی کافر 100
- هشتم _ جهل به خود 100
- اول _ احساس پوچی و ناامیدی 100
- چهارم _ کینه ورزی با دین خدا و مؤمنان 102
- سوم _ تعصب های جاهلی 102
- دوم _ استکبار 102
- پنجم _ ترس از ثبات مؤمنان 103
- سه _ ویژگی های شخصیتی رفتاری کافر 103
- اشاره 103
- اول _ توجه به خدایان دروغین به عنوان پایه جامعه سیاسی کافران 103
- دوم _ پیمان شکنی 104
- پنجم _ تصویب احکام و قوانین نادرست 105
- سوم _ بازداشتن دیگر انسان ها از راه خدا 105
- چهارم _ جنگ در راه طاغوت 105
- 1.تعریف فقه سیاسی 106
- فصل چهارم: فقه سیاسی در قرآن 106
- 2. مصالح معتبره در فقه سیاسی 107
- الف) چیستی مصلحت 107
- یک _ مصلحت حفظ عقل 108
- ب) دسته بندی مصلحت 108
- دو _ مصلحت حفظ دین 112
- سه _ مصلحت حفظ عزت مؤمن 114
- چهار _ مصلحت حفظ نظام 116
- ج) ترتیب مصالح معتبره 118
- پنج _ مصالح عامه دیگر 118
- 3. قواعد روابط در جامعه سیاسی اسلامی 119
- الف) ولایت الهی بر قدرت سیاسی 119
- ب) قاعده برادری (اخوت) میان مؤمنان (تولّی) 121
- ج) قاعده برائت از کافران و منافقان (تبرّی) 123
- ه_) قاعده تکلیف حکومت در برابر حقوق مردم 124
- د) قاعده وجوب قیام به قسط 124
- و) قاعده امر به معروف و نهی از منکر به مثابه قاعده حاکم بر فرهنگ پذیری سیاسی 126
- 4. قواعد راهبردی کلان در فقه سیاسی 127
- الف) قاعده نفی ضرر 127
- ب) قاعده تقیّه 130
- ج) ضرورت کیاست و برنامه ریزی 134
- د) قاعده لزوم وفای به عهود 136
- ه_ ) قاعده وجوب کمک به نیکی و حرمت کمک به گناه 140
- و) وجوب تأمین امکانات دفاعی 142
- ز) وجوب تعظیم شعایر الهی 144
- 5. سیاست های کلان در فقه سیاسی 145
- الف) توسعه قسط 145
- ب) توسعه چرخه گردش ثروت 146
- ج) پرهزینه و کم بهره سازی کفر و نفاق و آسان سازی و زیباسازی زندگی دین مدارانه 149
- 6. جهت گیری نظام سیاسی قرآن 154
- د) تشکیل حکومت اسلامی 154
- فصل پنجم: با برنامه سازان 156
- 1. رسانه؛ کارگزار جامعه پذیری سیاسی 156
- 2. تعریف جامعه پذیری سیاسی 158
- 3. نقش کارگزاری جامعه پذیری سیاسی رسانه 160
- 4. نقش آموزه های سیاسی قرآن در سیاست گزاری های کلان و جهت دهی به عملکرد سیاسی رسانه 162
- 5. پیشنهادهای عملی برای ترویج آموزه های سیاسی قرآن در رسانه 163
- الف) پیشنهادهای سیاست های کلان 163
- یک _ سوژه فیلم داستانی 164
- اول _ وجوب کیاست مؤمن 164
- ب) سوژه های برنامه سازی 164
- چهارم _ پرهزینه سازی و کم بهره سازی کفر و نفاق و آسان سازی و زیباسازی زندگی دین مدار 165
- سوم _ پیمان برادری میان مؤمنان 165
- دوم _ شناخت ویژگی های منافق و مؤمن 165
- دو _ سوژه فیلم مستند 166
- سوم _ عاملی برای محدود کردن قدرت طاغوت و گسترش قدرت حق 166
- دوم _ نقش تلویزیون در کم رنگ شدن تولّی و تبرّی بر اساس دین 166
- اول _ شناخت ویژگی های کافر 166
- سه _ سوژه فیلم گزارشی 167
- دوم _ وجوب تعظیم آموزه های الهی 167
- چهارم _ مصالح معتبره 167
- اول _ توسعه چرخه گردش ثروت 167
- ج) پیشنهاد برای گروه های گوناگون برنامه سازی 168
- کتاب نامه 170
شما روشن می کند. باشد که راه یابید و باید از شما باشد امتی که مردم را به خیر بخوانند و به معروف وادارند و از منکر بازشان دارند. البته آنان رستگارانند و چون کسانی نباشید که پس از آمدن دلایل آشکار بر آنها، پراکنده شدند و ناسازگاری کردند و برای آنان عذابی سهمگین است.
خداوند در این آیات شریفه، به سه ویژگی مهم جامعه سیاسی اسلامی اشاره می کند. این ویژگی ها عبارتند از:
1. استقرار «حبل الله»(ولایت) در محور وحدت اجتماعی: «وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللّهِ جَمیعًا وَ لاتَفَرَّقُوا»؛
2. تکوین جامعه سیاسی اسلامی بر اساس تولاّی دینی: «فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوانًا»؛
3. حفظ جامعه اسلامی با امر به معروف و نهی از منکر: «وَلْتَکُنْ مِنْکُمْ امَّهٌ...».
در ویژگی سوم، بر سازمان دهی و هدفمند کردن امر به معروف و نهی از منکر تأکید شده و تعبیر کارگزاران امر به معروف و نهی از منکر به «امه»(جامعه هدفمند)، نشان دهنده همین امر است. بررسی عملکرد کارگزاران امر به معروف و نهی از منکر، بحثی مهم و گسترده است و در این نوشتار نمی گنجد.
2. طبقه بندی نظام های سیاسی (حکومت ها)
طبقه بندی نظام های سیاسی یکی از مسائل مهم و مورد توجه دانشمندان علم سیاست است. طبقه بندی ارسطو یکی از مشهورترین طبقه بندی هاست که هنوز نیز تا اندازه ای اهمیت دارد. امروزه طبقه بندی های دیگری صورت گرفته است و هر یک از دانشمندان سیاست، با توجه به مبانی فکری خویش