(ترجمه و شرح قصیده عقیلة اتراب القصائد فی اسنی المقاصد(گنجینه بهارستان 2 صفحه 50

بعضی بی‌واو. «1»

و حذف إحداهما فیما یزاد «2» به بناء أو صورة و الجمع عمّ سری

و انداختن یکی از دو واو در آنچه [افزوده می‌شود به آن «3» از روی بناء فعل یا اسم و جمع را فراگرفت از روی رفتن. «4»

داود تؤویه مسؤلا و وری قل و فی لیسوؤا «5» و فی الموؤدة ابتدرا

داود «6»، تؤویه «7»، مسؤلا «8» و وری «9» بگوی. و در لیسوؤا «10» و در الموؤدة «11» شناخته شد. «12»

إن امرؤا و الرّبوا بالواو مع ألف و لیس خلف ربا فی الرّوم محتقرا

إن امرؤا «13» و الرّبوا «14» به واو است با الف. و نیست خلاف ربا «15» در روم خوار داشته.

باب حروف من الهمز وقعت فی الرّسم علی غیر قیاس‌

__________________________________________________
(1). ح: امّا در اعراف [آیه 124] خلاف نیست بی‌واو است ه.
(2). س: یراد.
(3). س: خواسته می‌شود.
(4). یعنی در جمع نیز که دو واو بود یکی را انداختند و نظیر همه در بیت دوّم گفت ه.
(5). س:- ل.
(6). بقره/ 251؛ نساء/ 163؛ مائده/ 78؛ انعام/ 84؛ اسراء/ 55؛ انبیاء/ 78 و 79؛ نمل/ 15 و 16؛ سبأ/ 10 و 13؛ ص/ 17 و 22 و 24 و 26 و 30.
(7). معارج/ 13.
(8). اسراء/ 34 و 36؛ فرقان/ 16؛ احزاب/ 15.
(9). اعراف/ 20.

(10). اسراء/ 7.

(11). تکویر/ 8.

(12). ح: تؤویه نظیر بناء صورت است. و نظیر او الرّؤیا و رؤیای و رؤیاک و تؤوی بی‌واو نوشته شد. ه. یسوؤا نظیر جمع است و هرچه جمع بود. لا تلون علی أحد [آل عمران/ 153] و الغاون [شعراء/ 94 و 224] و لا یستون [توبه/ 19؛ سجده/ 18] و فأوا إلی الکهف [کهف/ 16] و مستهزؤن [بقره/ 14] و متّکؤن [یس/ 56] و فمالؤن [صافّات/ 66؛ واقعه/ 53] و لیطفؤا [صف/ 8] و لیواطؤا [توبه/ 37] و یستنبؤنک [یونس/ 53] همه‌جا به یک واو نوشته شد [ه].

(13). نساء/ 176.

(14). بقره/ 275 و 276 و 278؛ آل عمران/ 130؛ نساء/ 161.

(15). روم/ 39.