- پیش گفتار 2
- اشاره 4
- فصل اول: زندگانی علامه طبرسی 4
- ولادت 4
- زادگاه طبرسی 5
- دوران کودکی و نوجوانی 5
- سفر 7
- وفات یا شهادت 8
- خاندان طبرسی 8
- آرامگاه علامه 11
- اشاره 12
- 1. آثار طبرسی 12
- اشاره 12
- فصل دوم: ابعاد شخصیت علمی و فرهنگی طبرسی 12
- الف) کتاب های تفسیری 12
- د) کتاب های اخلاق 14
- ج) کتاب های أنساب و سیره 14
- ه) کتاب های فقهی 14
- ب) کتاب های نحو و لغت 14
- و) دیگر کتاب ها 15
- 2. طبرسی و علم تفسیر 16
- اشاره 16
- الف) قرن ششم، قرن تفسیر قرآن 16
- ب) طبرسی؛ مفسر بزرگ شیعه 17
- ج) تفسیر مجمع البیان 18
- د) استفاده از عقل و نقل در مجمع البیان 18
- ه) روش علامه طبرسی در مجمع البیان 19
- و) مصادر مجمع البیان 20
- ز) نظر دانشمندان درباره مجمع البیان 21
- اشاره 26
- 3. طبرسی و سیاست 26
- الف) حکومت در اندیشه سیاسی طبرسی 27
- ب) دیدگاه علامه طبرسی درباره مشارکت علما در حکومت 30
- ج) عدالت در اندیشه سیاسی طبرسی 31
- 4. طبرسی و فقه و کلام 32
- 5. استادان علامه طبرسی 34
- 6. شاگردان طبرسی 36
- فصل سوم: ویژگی و اخلاق علمی علامه طبرسی 39
- اشاره 39
- 1. انصاف و عدالت 39
- 2. عالم پروری 40
- 3. عزم و اراده قوی 40
- 4. سعه صدر 41
- 6. آزاد اندیشی و دوری از تعصب 42
- 5. صدق در گفتار 42
- 7. دقت و امانت داری 43
- 8. فضل و دانش گسترده 45
- فصل چهارم: فعالیت های سیاسی، مذهبی و فرهنگی علامه طبرسی 46
- اشاره 46
- 1. شرایط سیاسی ایران در عصر طبرسی 46
- اشاره 46
- الف) حکومت سلجوقیان 47
- ب) موضع گیری سیاسی طبرسی در قبال حکومت 51
- اشاره 53
- 2. شرایط مذهبی ایران در عصر طبرسی 53
- الف) وضعیت شیعه در عصر طبرسی 56
- ب) مشاجره ها و مناقشه های مذهبی 58
- ج) نقش طبرسی در ایجاد وحدت مذهبی 59
- 3. وضعیت فرهنگی عصر طبرسی 61
- اشاره 61
- الف) اوضاع علم و مدارس در دوره طبرسی 64
- ب) معاصران طبرسی 67
- ج) فعالیت های فرهنگی طبرسی 71
- فصل پنجم: داستان هایی درباره علامه طبرسی 75
- اشاره 75
- 1. سبب تألیف مجمع البیان 75
- 2. به خواب دیدن حضرت موسی و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 77
- سوژه هایی برای برنامه سازی درباره علامه طبرسی 79
- فصل ششم: با برنامه سازان 79
- اشاره 79
- گروه کودک و نوجوان 80
- گروه معارف اسلامی 81
- گروه تاریخ 82
- گروه مسابقه و سرگرمی 83
- پرسش های مصاحبه ای 83
- گروه فیلم و سریال 83
- معرفی کارشناسان 84
- پرسش هایی برای گفت وگو با مردم 84
- کتاب نامه 86
انتساب آن به شیخ طبرسی درست نیست؛ چه آنکه وی در مقدمه مجمع البیان، هیچ اشاره ای به آن نکرده و انگیزه تألیف کتابش را چنین وصف می کند:
از آغاز جوانی و ریعان شباب، مرا به فراهم آوردن کتابی در تفسیر رغبتی وافر بود، لکن حوادث روزگار و موانع دهر غدار، این مهم را در عقده تأخیر و تعذّر می داشت و اکنون که سالیان عمر من به شصت برآمده، عنایت مولی ابی منصور، محمد بن یحیی بن هبه الله، در انحلال این عقده و تحقق این مهم دستگیر و پایمرد شد.(1)
بنابراین، کلام مفسر، خود، حجت قاطع به رد این داستان می تواند باشد».(2)
2. به خواب دیدن حضرت موسی و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله
2. به خواب دیدن حضرت موسی و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله
افندی در ریاض العلماء، داستان دیگری نیز به طبرسی نسبت می دهد. که به این شرح است: «طبرسی در تفسیر سوره (طه) یا یکی دیگر از سوره های قرآن، در ذیل قول خداوند: «وَمَا تِلْکَ بِیَمِینِکَ یَا مُوسَی» (طه: 17)، آورده «پیغمبر صلی الله علیه و آله را به خواب دیدم، درحالی که حضرت موسی در خدمت او بود و از پیغمبر در باب این حدیث «عُلماءِ اُمّتی کَانبیاءِ بَنی إسراییل» سؤال می کرد که چگونه علمای امت تو، همانند پیامبران بنی اسرائیلند. فرمودند: به سبب دانششان. گفت: از این بیان کدامین گروه را خواسته ای؟ طبرسی می گوید: «در اثنای این حال من داخل شدم ، پیغمبر به سوی من اشارتی کرد و گفت: «وی یکی از آنان است» حضرت موسی چون این بشنید، به من باز نگریست و پرسشی کرد و پاسخی مناسب شنید. سپس گفت: این پرسش را پاسخ فلان جمله یا بهمان کلمه بود. از چه روی سخن را به درازا کشانیدی؟ عرض کردم که خداوند نیز تو را از عصا پرسید، آنجا که فرمود: «وَمَا تِلْکَ
1- مجمع البیان، ج 1، ص 10.
2- طبرسی و مجمع البیان، ج 1، ص 227.