- پیش گفتار 2
- اشاره 4
- فصل اول: زندگانی علامه طبرسی 4
- ولادت 4
- دوران کودکی و نوجوانی 5
- زادگاه طبرسی 5
- سفر 7
- وفات یا شهادت 8
- خاندان طبرسی 8
- آرامگاه علامه 11
- فصل دوم: ابعاد شخصیت علمی و فرهنگی طبرسی 12
- اشاره 12
- اشاره 12
- 1. آثار طبرسی 12
- الف) کتاب های تفسیری 12
- د) کتاب های اخلاق 14
- ج) کتاب های أنساب و سیره 14
- ه) کتاب های فقهی 14
- ب) کتاب های نحو و لغت 14
- و) دیگر کتاب ها 15
- 2. طبرسی و علم تفسیر 16
- الف) قرن ششم، قرن تفسیر قرآن 16
- اشاره 16
- ب) طبرسی؛ مفسر بزرگ شیعه 17
- ج) تفسیر مجمع البیان 18
- د) استفاده از عقل و نقل در مجمع البیان 18
- ه) روش علامه طبرسی در مجمع البیان 19
- و) مصادر مجمع البیان 20
- ز) نظر دانشمندان درباره مجمع البیان 21
- اشاره 26
- 3. طبرسی و سیاست 26
- الف) حکومت در اندیشه سیاسی طبرسی 27
- ب) دیدگاه علامه طبرسی درباره مشارکت علما در حکومت 30
- ج) عدالت در اندیشه سیاسی طبرسی 31
- 4. طبرسی و فقه و کلام 32
- 5. استادان علامه طبرسی 34
- 6. شاگردان طبرسی 36
- فصل سوم: ویژگی و اخلاق علمی علامه طبرسی 39
- اشاره 39
- 1. انصاف و عدالت 39
- 3. عزم و اراده قوی 40
- 2. عالم پروری 40
- 4. سعه صدر 41
- 6. آزاد اندیشی و دوری از تعصب 42
- 5. صدق در گفتار 42
- 7. دقت و امانت داری 43
- 8. فضل و دانش گسترده 45
- فصل چهارم: فعالیت های سیاسی، مذهبی و فرهنگی علامه طبرسی 46
- اشاره 46
- اشاره 46
- 1. شرایط سیاسی ایران در عصر طبرسی 46
- الف) حکومت سلجوقیان 47
- ب) موضع گیری سیاسی طبرسی در قبال حکومت 51
- 2. شرایط مذهبی ایران در عصر طبرسی 53
- اشاره 53
- الف) وضعیت شیعه در عصر طبرسی 56
- ب) مشاجره ها و مناقشه های مذهبی 58
- ج) نقش طبرسی در ایجاد وحدت مذهبی 59
- 3. وضعیت فرهنگی عصر طبرسی 61
- اشاره 61
- الف) اوضاع علم و مدارس در دوره طبرسی 64
- ب) معاصران طبرسی 67
- ج) فعالیت های فرهنگی طبرسی 71
- فصل پنجم: داستان هایی درباره علامه طبرسی 75
- 1. سبب تألیف مجمع البیان 75
- اشاره 75
- 2. به خواب دیدن حضرت موسی و پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله 77
- فصل ششم: با برنامه سازان 79
- اشاره 79
- سوژه هایی برای برنامه سازی درباره علامه طبرسی 79
- گروه کودک و نوجوان 80
- گروه معارف اسلامی 81
- گروه تاریخ 82
- پرسش های مصاحبه ای 83
- گروه فیلم و سریال 83
- گروه مسابقه و سرگرمی 83
- معرفی کارشناسان 84
- پرسش هایی برای گفت وگو با مردم 84
- کتاب نامه 86
خاندان طبرسی
خاندان طبرسی
خاندان طبرسی از عالمان دین بوده و برای هر یک آثاری بیان کرده اند. آنان با خاندان بزرگ آل زباره در نیشابور و سبزوار، خویشاوندی داشته اند. برخی بزرگان خاندان وی عبارتند از:
1. شیخ رضی الدین ابو نصر حسن، پسر ابوعلی از علمای بزرگ شیعه در قرن ششم و نویسنده مکارم الاخلاق و جامع الاخبار. ابونصر از فضایل و کمالات معنوی بهره مند بود و محدث قمی از او به عنوان فاضل کامل، فقیه، و محدث بزرگ یاد می کند.(1)
2. علی طبرسی، پسر دیگر ابوعلی که به قول صاحب ریاض العلماء، به این مناسبت، نویسنده مجمع البیان را «ابوعلی» گفته اند. وی به ظاهر تألیفی ندارد.
3. علی بن حسن، نواده ابوعلی که از علمای بنام عصر خود و نویسنده کتاب مشکاه الانوار است.
4. ابومنصور، احمد بن علی بن ابی طالب، از عالمان بنام معاصر ابوعلی، نویسنده کتاب الاحتجاج. نویسنده ریاض العلماء در ترجمه ابوعلی، احتمال خویشاوندی میان این دو را داده است.(2)
وفات یا شهادت
وفات یا شهادت
علامه طبرسی، در شب دهم ذی حجه سال 548ه . ق در سبزوار چشم از جهان فرو بست.(3) در منابعی مانند ریاض العلماء و روضات الجنات، سال 502ه . ق، سال وفات طبرسی بیان شده است، ولی این نظر درست نیست؛ زیرا مجمع البیان در سال 539ه . ق نگاشته شده است.
1- شیخ عباس قمی، سفینه البحار، ج 5، ص 285.
2- طبرسی و مجمع البیان، ج 1، ص 218.
3- تاریخ بیهقی، ص 242.