سلمان فارسی الگوی زندگی شیعی صفحه 76

ص:81

باشد که در همان زمان زندگی می کنند، ظلم خواهد بود؛ چراکه در همه تاریخ، انسان های خوب، آرزوی آن را داشته و دارند، ولی جز ظلم و ستم نچشیده اند و با آن که برای تحقق آن دوران تلاش کرده اند، آن را ندیده اند.

عقل می گوید: خداوند حکیم است و ظلم نمی کند. قرآن هم تصریح می کند که خداوند عادل است. پس نتیجه عدل و قسط خدا این است که پس از تثبیت بهشت زمینی توسط امام مهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف و تحقق دورانی زیبا و آسمانی، مؤمنان و انسان های خوبی که از دنیا رفته اند، اگر بخواهند، دوباره به زمین باز می گردند و به لذت زندگی بهشتی در زمین دست می یابند؛ که به این اتفاق، «رجعت» می گوییم».

***

پیوست

1. قول مشهور نزد مورخین این است که طرح خندق را سلمان به پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم ارائه کرد؛ ولی بنا بر تحقیقات کلامی و تاریخی علامه جعفر مرتضی، این طرح در اصل از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم بوده، اما سلمان آن را با تجربیات خود برای صحابه تبیین و توضیح داده است.(1)

2. قرآن در قصه گویی انبیا روش خاصی دارد که عمدتاً مبتنی بر ساختار توالی داستان هاست. این توالی به گونه ای با آیات تکرار شده، پیوند می خورد تا بیان گر سنت انذار و تبشیری قرآن برای انسان ها باشد. بدین جهت، قرآن