- مقدمه 1
- پیش گفتار 2
- اشاره 3
- اجازه نامه های روایتی 4
- بازگشت به سخن پیرامون اجازات 16
- آقا جمال از چه کسانی روایت دارد؟ 28
- اشتباهی در برخی از کتب و اجازات 37
- مشکله ای در اجازۀ فاضل نراقی 49
- جمال المحقّقین و روایت از علّامه مجلسی دوم 52
- کسانی که از جمال المحقّقین اجازه روایت دارند 55
- محقق بهبهانی و پدر 69
- مشیخۀ آقای بهبهانی 70
- محقق بهبهانی و حاج میر ابوالقاسم موسوی 71
- اقامۀ نماز بر پیکر علّامۀ مجلسی 74
- اشاره 76
- تاریخ درگذشت دو محقّق خوانساری 76
- 1 - ارتحال آقا حسین: 76
- 2 - ارتحال آقا جمال الدین: 77
- اشاره 109
- نیاکان صاحب «الروضات»و آثار علمی 112
- سخنی دربارۀ «ریاض العلماء» 112
- حاج میر ابوالقاسم جعفر«میر کبیر» 116
- پیشینۀ کتاب و کتابخانه در خاندان 116
- آقا حسن و آقا حسین گیلانی لبنانی 119
- آقا حاج سیّد حسین مجتهد فرزند میر کبیر 121
- نام چند تن از رجال بزرگ خاندان 122
- آقا سیّد ابوالقاسم جعفر ثانی فرزند حاج سید حسیّن مجتهد 122
- فرزندان گرامی حاج میرزا سیّد زین العابدین 127
- کتابخانۀ آیه اللّه العظمی آقا میرزا سیّد محمّد هاشم 132
- ختم مقال 141
- علّامۀ شهیر الفت اصفهانی 143
- اشاره 151
ص:39
1- (1)) - در «روضه نضره: 358» فرموده اند که آقا میر عبدالباقی را« مجموعه اجازات» ی است که آن را در جُمادای یکم «1198» گرد آورده و تصویر نسخۀ آن در کتابخانۀ تأسیسی علّامۀ امینی در نجف اشرف است. در کنار بحث، بیفزاییم که میر عبدالباقی و برادرش میر محمّد مهدی، مادرشان دختر خالوی پدرشان ملّا محمّد صادق فرزند علّامۀ مجلسی بوده است، و مادر پدرشان دختر علّامۀ مجلسی. رحمه اللّه علیهم: «مقاله دربارۀ ملّا محمدعلی تونی: دومین دو گفتار: 58 - 59» «کرام برره: ش 1275».
امّا آنجا که به نقل از «لؤلؤه» پرداخته (ص 27 اجازه) چون از نسخه های مغلوط - به شرحی که اکنون خواهیم گفت - استفاده کرده، روایت ملّا محمّد رفیع را گوید: «عن شیخه ملّا محمّد باقر المجلسیّ و آقا جمال الدین محمّد بن المحقّق المدقّق آقا حسین الخوانساریّ، عن المولی محمّد تقیّ المجلسی».
اشتباهی در برخی از کتب و اجازات
از شواهد برشمردۀ پیشین - که در نهایت اعتبار است - دانسته شد که جمال المحقّقین بدون واسطه از مجلسی اوّل روایت نمی کند، لکن در نسخه های خطّی و چاپیِ رایجِ کتابِ «لؤلؤه البحرین» تألیف مرحوم شیخ یوسف محدّث محقّق بحرانی متوفّی به سال یکهزار و یکصد و هشتاد و شش، (از جمله: چاپ نجف اشرف، ص 90)، در ذیل عنوان ملّا محمّد بن فرخ المعروف به ملّا رفیعا؛ این عبارت دیده می شود:
«و عنه - قدّس سرّه - عن العلّامه الفهّامه آقا جمال الدین محمّد ابن المحقّق المدقّق آقا حسین بن جمال الدین محمّد الخوانساریّ، عن المولی محمّدتقی المجلسیّ، و کان آقا حسین المذکور محقّقًا مدقّقًا» تا آخر.
«ناگفته نگذاریم که فرخ در اصلِ خطِّ مرحوم شیخ یوسف در اجازه نامۀ آقا سیّد عبداللّه شاهاندشتی (مذکور در ص 71 ) و نیز در نسخه های «لؤلؤه» و جاهای معتبر دیگر، همه به خاءِ نقطه دار است، و فرَج (به جیم) تصحیف می باشد. شگفتا که در «کواکب منتثره: ص 283، س 1» فرُّخ (با تشدید راء و خاء معجمه)، و در سطر 14 فرَج (با فتح راء و جیم) چاپ کرده و آنگاه ناشر کتاب سخنان شگفتاورتری - طبق معمول - در پاورقی نوشته اند!».
مع الأسف، این تصحیف در جاهای بسیار دیگر هم دیده می شود.