- مقدمه 1
- پیش گفتار 2
- اشاره 3
- اجازه نامه های روایتی 4
- بازگشت به سخن پیرامون اجازات 16
- آقا جمال از چه کسانی روایت دارد؟ 28
- اشتباهی در برخی از کتب و اجازات 37
- مشکله ای در اجازۀ فاضل نراقی 49
- جمال المحقّقین و روایت از علّامه مجلسی دوم 52
- کسانی که از جمال المحقّقین اجازه روایت دارند 55
- محقق بهبهانی و پدر 69
- مشیخۀ آقای بهبهانی 70
- محقق بهبهانی و حاج میر ابوالقاسم موسوی 71
- اقامۀ نماز بر پیکر علّامۀ مجلسی 74
- تاریخ درگذشت دو محقّق خوانساری 76
- 1 - ارتحال آقا حسین: 76
- اشاره 76
- 2 - ارتحال آقا جمال الدین: 77
- اشاره 109
- نیاکان صاحب «الروضات»و آثار علمی 112
- سخنی دربارۀ «ریاض العلماء» 112
- حاج میر ابوالقاسم جعفر«میر کبیر» 116
- پیشینۀ کتاب و کتابخانه در خاندان 116
- آقا حسن و آقا حسین گیلانی لبنانی 119
- آقا حاج سیّد حسین مجتهد فرزند میر کبیر 121
- نام چند تن از رجال بزرگ خاندان 122
- آقا سیّد ابوالقاسم جعفر ثانی فرزند حاج سید حسیّن مجتهد 122
- فرزندان گرامی حاج میرزا سیّد زین العابدین 127
- کتابخانۀ آیه اللّه العظمی آقا میرزا سیّد محمّد هاشم 132
- ختم مقال 141
- علّامۀ شهیر الفت اصفهانی 143
- اشاره 151
ص:54
1- (1)) - مع الوصف، برداشت محقّقان نراقی از «لؤلؤه، نُسخ رایج» و برخی اجازات سابق الذکر رانمی توان نفی کرد.
آقا جمال (شماره پنجم ص 62) می شناسیم.
توضیح دهیم که از مرحوم حاج ملّا محمّد مهدی نراقی (متوفّی 1209) هیچ اجازه نامه ای در دست نداریم، و گویا طریق روایت از آن بزرگوار هم منحصر به فرزند فرزانۀ ایشان حاج ملّا احمد است.
مرحوم حاج ملّا احمد در همان اجازه و همان صفحه، روایت ملّا محمّد اکمل را از علّامۀ مجلسی نیز متعرّض شده که پس از این خواهیم گفت (ص 65).
جمال المحقّقین و روایت از علّامه مجلسی دوم
پیش از این (ص 48) گذشت که در کتاب شریف «روضات الجنّات:
ص 125، ط سنگی دوم» در ترجمۀ محقّق بهبهانی، آقا جمال را مُجاز از مجلسی اوّل نوشته اند، اینک بیفزاییم که پس از آن سخن، روایت مشکوک آن مرحوم را از مولانا محمّد باقر مجلسی نیز آورده اند؛ و این است عبارت «روضات» در سند روایت ملّا محمّد اکمل پدر محقّق بهبهانی:
«بحقّ روایته - المعروفه - عن جمله من مشایخه المعظّمین، منهم: المولی میرزا محمّد بن الحسن الشیروانیّ و الشیخ جعفر القاضی و الاٰقا جمال الدین الخوانساریّ، عن مولانا محمّد تقیّ المجلسیّ، بل عن المولی العلّامه سمیّنا المجلسیّ، عن والده المذکور؛ کما ذکره جماعه من المتأخّرین الصدور».
متأسّفیم که اجازه نامه های داده شدۀ به مرحوم ملّا محمّد اکمل و فرزند بزرگوارش محقّق بهبهانی - همچون اجازه یا اجازات آقا جمال - هیچ یک در دست نیست تا بتوان حقیقت امر را روشن کرد، و اینک چاره ای جز پی گیری موضوع از راه بررسی اجازه نامه های دیگر نداریم. پس گوییم:
اوّلاً، در اجازه نامۀ شش صفحه ای ارزشمند ملّا محمّد سعید بن شیخ یوسف