- دیباچه 1
- پیش گفتار 2
- اشاره 2
- اشاره 3
- مفهوم شناسی 3
- 1. رفتار 3
- 2. صالحان 4
- اشاره 7
- 1. یکتاپرستی 7
- فصل اول: رابطه صالحان با خدا 7
- 2. ایمان آمیخته با یقین 8
- 3. پرهیزکاری 9
- 4. خدا دوستی 10
- 5. توکل 11
- 6. صبر و رضا 13
- 7. شکرگزاری 14
- 8. بیم و امید 16
- 9. یاد خدا 18
- 10. راز و نیاز 20
- 11. انس با کلام خدا 22
- 12. نیایش شبانه 23
- 13. نماز خاشعانه 25
- فصل دوم: رابطه صالحان با خویشتن 28
- 1. خودشناسی 28
- اشاره 28
- اشاره 28
- الف) خودیابی 30
- ب) اعتماد نکردن به نفس 32
- ج) هدفمندی، ثمره خودشناسی 33
- الف) مبارزه با نفس 34
- اشاره 34
- 2. خودسازی 34
- یک _ تعریف تزکیه 36
- ج) تزکیه نفس 36
- اشاره 36
- ب) محاسبه نفس 36
- دو _ لزوم و اهمیت تزکیه 37
- سه _ مراحل تزکیه 39
- گام اول _ دردمندی 39
- گام دوم _ پیراستن نفس 39
- اشاره 39
- گام چهارم _ دل بستن به آفریدگار 40
- گام سوم _ پاسبانی از دل 40
- گام پنجم _ خودآرایی 41
- گام ششم _ یاری خواستن از خداوند 41
- چهار _ روش تزکیه و تهذیب نفس 42
- فصل سوم: رابطه صالحان با خانواده و خویشان 43
- 1. رفتار صالحان با پدر و مادر 43
- اشاره 43
- اشاره 43
- الف) نیکی به پدر و مادر 44
- ب) رعایت نهایت ادب و احترام 44
- ج) شیوه سخن گفتن با پدر و مادر 45
- د) فروتنی ویژه در برابر پدر و مادر 45
- 2. رفتار صالحان با همسر 46
- ه_) یاد پدر و مادر و دعا برای آنها 46
- اشاره 46
- ب) برآورده ساختن نیاز جنسی 47
- الف) دوستی و مهربانی 47
- ج) پاکیزگی و آراستگی 48
- د) هم نشینی نیکو 49
- ه_) سرپرستی مرد در خانواده 50
- و) مشاوره و سازش 51
- ز) پای بندی به تعهدات 52
- اشاره 53
- 3. رفتار صالحان با فرزند 53
- ب) احترام به فرزند 54
- الف) محبت به فرزند 54
- ج) گذشت و بخشش 55
- ه_) تربیت صحیح 56
- د) دعا برای فرزند 56
- و) روش های صالحان در تربیت فرزند 58
- یک _ پرورش ایمان 58
- اشاره 58
- دو _ کوشش برای برپا داشتن نماز 60
- سه _ آموزش اخلاق 60
- چهار _ پیش گیری از انحراف اخلاقی فرزندان 61
- 4. رفتار صالحان با خویشاوندان 62
- اشاره 64
- 1. رفتار صالحان در عرصه اخلاق و ادب 64
- فصل چهارم: رابطه صالحان با جامعه 64
- اشاره 64
- الف) همسایه داری 65
- ب) یتیم نوازی 65
- ج) مهمان داری 66
- د) مهرورزی و دوستی 67
- اشاره 69
- یک _ خوش رویی 69
- ه_) خوش رفتاری 69
- سه _ خوش خویی 70
- دو _ خوش صحبتی 70
- و) مردم داری 71
- ح) فروتنی 72
- ز) گذشت 72
- اشاره 73
- ط) بردباری 73
- ی) خدمت گزاری 73
- یا) ایثار 74
- یب) اصلاح میان مردم 74
- یج) وفای به عهد و پیمان 75
- ید) امانت داری 76
- دو _ احترام به مال 77
- یک _ احترام به جان یکدیگر 77
- یه) احترام به حقوق دیگران 77
- اشاره 77
- چهار _ احترام به آبرو 78
- سه _ احترام به ناموس 78
- یو) پاکیزگی و آراستگی 82
- یز) حفظ حجاب و پوشش مناسب 82
- یح) فروتنی در راه رفتن 83
- یط) نیکو سخن گفتن 84
- اشاره 85
- 2. رفتار صالحان در عرصه فرهنگ 85
- الف) امر به معروف و نهی از منکر 86
- ب) مبارزه با سنت های نادرست 87
- 3. رفتار صالحان در عرصه اقتصاد 88
- اشاره 88
- ب) فعالیت های سالم اقتصادی 89
- الف) دیدگاه قرآن درباره ثروت و رفاه 89
- یک _ کار و تلاش 89
- اشاره 89
- اول _ تنظیم اسناد تجارتی 90
- اشاره 90
- دو _ رعایت مقررات در روابط مالی 90
- اشاره 93
- ج) ارزش های رفتاری یک _ میانه روی در مصرف 93
- دوم _ آسان گیری در روابط اقتصادی 93
- یک _ میانه روی در مصرف 93
- دوم _ معنای اسراف 94
- اول _ معنای بُخل 94
- سوم _ معنای تبذیر 95
- دو _ خویشتن داری در حال فقر 95
- سه _ حمایت مالی از نیازمندان 96
- چهار _ پرداخت مالیات های شرعی 98
- اشاره 98
- اول _ زکات 99
- یک _ دادوستد غیرعاقلانه 100
- اشاره 100
- دوم _ خمس 100
- د) انحراف در امور مالی 100
- دو _ رشوه 101
- سه _ رباخواری 102
- چهار _ کم فروشی و کلاهبرداری 103
- اشاره 104
- یک _ مشارکت سیاسی 104
- الف) رفتار صالحان با زمام دار صالح 104
- 4. رفتار صالحان در عرصه سیاست 104
- اشاره 104
- دو _ فرمان بری از حکومت اسلامی 106
- سه _ حفظ وحدت و هم دلی 108
- ب) رفتار صالحان با حکومت نامشروع 109
- چهار _ نظارت همگانی بر قدرت 109
- اشاره 109
- دو _ مؤمن آل فرعون 110
- یک _ حضرت موسی 110
- سه _ لقمان حکیم 111
- چهار _ اصحاب کهف 111
- پنج _ ساحران بنی اسرائیل 111
- اشاره 112
- ج) حکومت صالحان 112
- اشاره 113
- یک _ شرایط و ویژگی های رهبر شایسته 113
- دوم _ عدالت 114
- اول _ دانش و آگاهی 114
- سوم _ تدبیر و توانایی 115
- اشاره 116
- دو _ شیوه حکمرانی صالحان 116
- اول _ نگرش درست به قدرت 116
- دوم _ برپا داشتن ارزش ها 117
- سوم _ قانون گرایی 118
- پنجم _ مشورت با مردم 119
- چهارم _ دادگستری 119
- اشاره 121
- 1. پیامبران اولوالعزم 121
- اشاره 121
- الف) حضرت محمد صلی الله علیه و آله، اسوه رحمت و مهربانی 121
- فصل پنجم: معرفی اسوه های صالحان در قرآن 121
- اشاره 121
- یک _ اخلاق پسندیده پیامبر 121
- اشاره 121
- اول _ گذشت بی اندازه 122
- دوم _ نرمخویی و مدارا 123
- چهارم _ مشورت با مردم 124
- سوم _ محبت به کودکان 124
- دو _ دین داری پیامبر 124
- اشاره 125
- ب) حضرت نوح علیه السلام، اسوه استقامت و دل سوزی 125
- یک _ نُصح 126
- دو _ درخواست نکردن مزد 126
- چهار _ نراندن مؤمنان مستضعف 127
- ج) حضرت ابراهیم، اسوه توحید 127
- سه _ دل سوزی 127
- د) حضرت موسی، اسوه مبارزه با استکبار 130
- اشاره 130
- دو _ مبارزه با انحراف ها و خرافه ها 131
- یک _ توجه، دعا و زاری به درگاه الهی در همه حال 131
- 2. دیگر پیامبران الهی 132
- ه_) حضرت عیسی، اسوه فروتنی و ساده زیستی 132
- الف) آدم، اسوه بازگشت به سوی خدا 132
- اشاره 132
- ب) ادریس، اسوه آموختن و تدریس 133
- ج) هود، اسوه صراحت در پیام رسانی 134
- ه_) صالح، اسوه صبر و متانت در برخورد با مخالفان 135
- د) لوط، اسوه مبارزه با فساد اخلاقی 135
- و) اسماعیل، اسوه تسلیم 136
- ز) یعقوب، اسوه صبر و گذشت 138
- ح) یوسف، اسوه عفت و امانت 138
- اشاره 138
- دو _ پاک دامنی 139
- یک _ خدا محوری 139
- سه _ تلاش برای دفع کامل اتهام 139
- چهار _ حلم، گذشت و بزرگواری 140
- ط) ایوب، اسوه شکیبایی و زاری به درگاه خدا 141
- پنج _ گرامی داشت پدر و مادر 141
- ی) شعیب علیه السلام، اسوه در اصلاح اقتصادی 142
- اشاره 142
- یا) داوود، اسوه کار و تلاش در صنعت و هنر 143
- دو _ داوری عادلانه 143
- اشاره 143
- یک _ جهاد شجاعانه در راه خدا 143
- سه _ ساده زیستی و خودکفایی 144
- اشاره 144
- یب) سلیمان، اسوه زمام داری 144
- یک _ نظارت بر تمام نیروهای تحت فرمان 144
- دو _ زمینه سازی برای تفاهم و آزادی بیان 145
- یج) یونس، اسوه تسبیح و توسل 146
- ید) زکریّا، اسوه پیش تازی در نیکوکاری 147
- یه) یحیی، اسوه شهادت 148
- 3. زنان اسوه 149
- الف) مریم، اسوه عفت و صدق 149
- اشاره 149
- ب) آسیه، اسوه پایداری در ایمان 150
- ج) فاطمه علیهاالسلام، کامل ترین اسوه و جامع صفات حسنه 151
- یک _ آیه تطهیر 151
- اشاره 151
- دو _ آیات سوره «هل اتی» 151
- اشاره 154
- 4. یاری الهی 154
- 1. هدایت پروردگار 154
- 2. ولایت و سرپرستی خداوند 154
- 3. روزی الهی 154
- فصل ششم: پاداش صالحان 154
- 8. امنیت 155
- 5. مهر و محبت الهی 155
- 9. عزت و سربلندی 155
- 7. محبوبیت 155
- 10. خوش بختی و سرانجام نیک 155
- 6. رحمت الهی 155
- 15. بهره مندی از دعای فرشتگان 156
- 13. آسان شدن کارها 156
- 16. یاری فرشتگان 156
- 14. اصلاح امور 156
- 11. زندگی پاک 156
- 12. گشایش در امور 156
- 20. مرگ آسان 157
- 17. برآورده شدن دعا 157
- 19. بخشش و زدودن بدی ها 157
- 18. نجات از غم 157
- کتاب نامه 158
فصل سوم: رابطه صالحان با خانواده و خویشان
اشاره
فصل سوم: رابطه صالحان با خانواده و خویشان
پایدارترین و اساسی ترین پیوند در میان انسان ها، پیوند خانوادگی و خویشاوندی است که امری فطری و حفظ و بقای آن سبب انسجام ملت ها و افراد جامعه است. مباحث این فصل، شامل رفتار فرد صالح با پدر و مادر، رفتار همسران صالح با یکدیگر، رفتار پدر و مادر صالح با فرزندان و رفتار با خویشاوندان می شود.
1. رفتار صالحان با پدر و مادر
اشاره
1. رفتار صالحان با پدر و مادر
وَ قَضَی رَبُّکَ أَلاَّ تَعْبُدُوا إِلاَّ إِیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَانا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِنْدَکَ الْکِبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلاَهُمَا فَلاَ تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلاَ تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا قَوْلاً کَرِیما وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنْ الرَّحْمَهِ وَقُلْ رَّبِّ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانِی صَغِیرا. (اسراء:23 و 24)
و پروردگار تو مقرر کرد که جز او را مپرستید و به پدر و مادر خود نیکی کنید. اگر یکی از آن دو یا هر دو، در کنار تو به سال خوردگی رسیدند، به ایشان حتی «اُف» مگو و پرخاش مکن و با آنان سخنی شایسته بگوی. از سر مهربانی، بال فروتنی بر [سر] آنان بگستران و بگو: پروردگارا! آن دو را رحمت کن چنان که مرا در خردی پروراندند.
در آیه شریفه، با دقت و ظرافتی ویژه، نکته هایی مهم و آموزنده درباره رفتار فرزند صالح با پدر و مادرش بیان شده است. از جمله: