- دیباچه 1
- اشاره 2
- پیش گفتار 2
- اشاره 3
- مفهوم شناسی 3
- 1. رفتار 3
- 2. صالحان 4
- فصل اول: رابطه صالحان با خدا 7
- 1. یکتاپرستی 7
- اشاره 7
- 2. ایمان آمیخته با یقین 8
- 3. پرهیزکاری 9
- 4. خدا دوستی 10
- 5. توکل 11
- 6. صبر و رضا 13
- 7. شکرگزاری 14
- 8. بیم و امید 16
- 9. یاد خدا 18
- 10. راز و نیاز 20
- 11. انس با کلام خدا 22
- 12. نیایش شبانه 23
- 13. نماز خاشعانه 25
- اشاره 28
- 1. خودشناسی 28
- فصل دوم: رابطه صالحان با خویشتن 28
- اشاره 28
- الف) خودیابی 30
- ب) اعتماد نکردن به نفس 32
- ج) هدفمندی، ثمره خودشناسی 33
- 2. خودسازی 34
- الف) مبارزه با نفس 34
- اشاره 34
- یک _ تعریف تزکیه 36
- ج) تزکیه نفس 36
- ب) محاسبه نفس 36
- اشاره 36
- دو _ لزوم و اهمیت تزکیه 37
- سه _ مراحل تزکیه 39
- اشاره 39
- گام اول _ دردمندی 39
- گام دوم _ پیراستن نفس 39
- گام چهارم _ دل بستن به آفریدگار 40
- گام سوم _ پاسبانی از دل 40
- گام ششم _ یاری خواستن از خداوند 41
- گام پنجم _ خودآرایی 41
- چهار _ روش تزکیه و تهذیب نفس 42
- اشاره 43
- اشاره 43
- فصل سوم: رابطه صالحان با خانواده و خویشان 43
- 1. رفتار صالحان با پدر و مادر 43
- ب) رعایت نهایت ادب و احترام 44
- الف) نیکی به پدر و مادر 44
- ج) شیوه سخن گفتن با پدر و مادر 45
- د) فروتنی ویژه در برابر پدر و مادر 45
- ه_) یاد پدر و مادر و دعا برای آنها 46
- اشاره 46
- 2. رفتار صالحان با همسر 46
- ب) برآورده ساختن نیاز جنسی 47
- الف) دوستی و مهربانی 47
- ج) پاکیزگی و آراستگی 48
- د) هم نشینی نیکو 49
- ه_) سرپرستی مرد در خانواده 50
- و) مشاوره و سازش 51
- ز) پای بندی به تعهدات 52
- اشاره 53
- 3. رفتار صالحان با فرزند 53
- الف) محبت به فرزند 54
- ب) احترام به فرزند 54
- ج) گذشت و بخشش 55
- ه_) تربیت صحیح 56
- د) دعا برای فرزند 56
- و) روش های صالحان در تربیت فرزند 58
- اشاره 58
- یک _ پرورش ایمان 58
- دو _ کوشش برای برپا داشتن نماز 60
- سه _ آموزش اخلاق 60
- چهار _ پیش گیری از انحراف اخلاقی فرزندان 61
- 4. رفتار صالحان با خویشاوندان 62
- اشاره 64
- فصل چهارم: رابطه صالحان با جامعه 64
- 1. رفتار صالحان در عرصه اخلاق و ادب 64
- اشاره 64
- الف) همسایه داری 65
- ب) یتیم نوازی 65
- ج) مهمان داری 66
- د) مهرورزی و دوستی 67
- ه_) خوش رفتاری 69
- اشاره 69
- یک _ خوش رویی 69
- سه _ خوش خویی 70
- دو _ خوش صحبتی 70
- و) مردم داری 71
- ز) گذشت 72
- ح) فروتنی 72
- ط) بردباری 73
- ی) خدمت گزاری 73
- اشاره 73
- یب) اصلاح میان مردم 74
- یا) ایثار 74
- یج) وفای به عهد و پیمان 75
- ید) امانت داری 76
- یک _ احترام به جان یکدیگر 77
- دو _ احترام به مال 77
- یه) احترام به حقوق دیگران 77
- اشاره 77
- چهار _ احترام به آبرو 78
- سه _ احترام به ناموس 78
- یز) حفظ حجاب و پوشش مناسب 82
- یو) پاکیزگی و آراستگی 82
- یح) فروتنی در راه رفتن 83
- یط) نیکو سخن گفتن 84
- 2. رفتار صالحان در عرصه فرهنگ 85
- اشاره 85
- الف) امر به معروف و نهی از منکر 86
- ب) مبارزه با سنت های نادرست 87
- اشاره 88
- 3. رفتار صالحان در عرصه اقتصاد 88
- اشاره 89
- یک _ کار و تلاش 89
- ب) فعالیت های سالم اقتصادی 89
- الف) دیدگاه قرآن درباره ثروت و رفاه 89
- اول _ تنظیم اسناد تجارتی 90
- اشاره 90
- دو _ رعایت مقررات در روابط مالی 90
- یک _ میانه روی در مصرف 93
- دوم _ آسان گیری در روابط اقتصادی 93
- ج) ارزش های رفتاری یک _ میانه روی در مصرف 93
- اشاره 93
- دوم _ معنای اسراف 94
- اول _ معنای بُخل 94
- دو _ خویشتن داری در حال فقر 95
- سوم _ معنای تبذیر 95
- سه _ حمایت مالی از نیازمندان 96
- اشاره 98
- چهار _ پرداخت مالیات های شرعی 98
- اول _ زکات 99
- دوم _ خمس 100
- د) انحراف در امور مالی 100
- یک _ دادوستد غیرعاقلانه 100
- اشاره 100
- دو _ رشوه 101
- سه _ رباخواری 102
- چهار _ کم فروشی و کلاهبرداری 103
- 4. رفتار صالحان در عرصه سیاست 104
- اشاره 104
- الف) رفتار صالحان با زمام دار صالح 104
- یک _ مشارکت سیاسی 104
- اشاره 104
- دو _ فرمان بری از حکومت اسلامی 106
- سه _ حفظ وحدت و هم دلی 108
- چهار _ نظارت همگانی بر قدرت 109
- اشاره 109
- ب) رفتار صالحان با حکومت نامشروع 109
- دو _ مؤمن آل فرعون 110
- یک _ حضرت موسی 110
- پنج _ ساحران بنی اسرائیل 111
- چهار _ اصحاب کهف 111
- سه _ لقمان حکیم 111
- ج) حکومت صالحان 112
- اشاره 112
- یک _ شرایط و ویژگی های رهبر شایسته 113
- اشاره 113
- اول _ دانش و آگاهی 114
- دوم _ عدالت 114
- سوم _ تدبیر و توانایی 115
- دو _ شیوه حکمرانی صالحان 116
- اول _ نگرش درست به قدرت 116
- اشاره 116
- دوم _ برپا داشتن ارزش ها 117
- سوم _ قانون گرایی 118
- پنجم _ مشورت با مردم 119
- چهارم _ دادگستری 119
- 1. پیامبران اولوالعزم 121
- اشاره 121
- اشاره 121
- اشاره 121
- اشاره 121
- الف) حضرت محمد صلی الله علیه و آله، اسوه رحمت و مهربانی 121
- فصل پنجم: معرفی اسوه های صالحان در قرآن 121
- یک _ اخلاق پسندیده پیامبر 121
- اول _ گذشت بی اندازه 122
- دوم _ نرمخویی و مدارا 123
- سوم _ محبت به کودکان 124
- چهارم _ مشورت با مردم 124
- دو _ دین داری پیامبر 124
- ب) حضرت نوح علیه السلام، اسوه استقامت و دل سوزی 125
- اشاره 125
- دو _ درخواست نکردن مزد 126
- یک _ نُصح 126
- ج) حضرت ابراهیم، اسوه توحید 127
- سه _ دل سوزی 127
- چهار _ نراندن مؤمنان مستضعف 127
- د) حضرت موسی، اسوه مبارزه با استکبار 130
- اشاره 130
- دو _ مبارزه با انحراف ها و خرافه ها 131
- یک _ توجه، دعا و زاری به درگاه الهی در همه حال 131
- 2. دیگر پیامبران الهی 132
- الف) آدم، اسوه بازگشت به سوی خدا 132
- ه_) حضرت عیسی، اسوه فروتنی و ساده زیستی 132
- اشاره 132
- ب) ادریس، اسوه آموختن و تدریس 133
- ج) هود، اسوه صراحت در پیام رسانی 134
- ه_) صالح، اسوه صبر و متانت در برخورد با مخالفان 135
- د) لوط، اسوه مبارزه با فساد اخلاقی 135
- و) اسماعیل، اسوه تسلیم 136
- ح) یوسف، اسوه عفت و امانت 138
- ز) یعقوب، اسوه صبر و گذشت 138
- اشاره 138
- دو _ پاک دامنی 139
- سه _ تلاش برای دفع کامل اتهام 139
- یک _ خدا محوری 139
- چهار _ حلم، گذشت و بزرگواری 140
- ط) ایوب، اسوه شکیبایی و زاری به درگاه خدا 141
- پنج _ گرامی داشت پدر و مادر 141
- ی) شعیب علیه السلام، اسوه در اصلاح اقتصادی 142
- اشاره 142
- اشاره 143
- یک _ جهاد شجاعانه در راه خدا 143
- یا) داوود، اسوه کار و تلاش در صنعت و هنر 143
- دو _ داوری عادلانه 143
- یب) سلیمان، اسوه زمام داری 144
- اشاره 144
- سه _ ساده زیستی و خودکفایی 144
- یک _ نظارت بر تمام نیروهای تحت فرمان 144
- دو _ زمینه سازی برای تفاهم و آزادی بیان 145
- یج) یونس، اسوه تسبیح و توسل 146
- ید) زکریّا، اسوه پیش تازی در نیکوکاری 147
- یه) یحیی، اسوه شهادت 148
- 3. زنان اسوه 149
- اشاره 149
- الف) مریم، اسوه عفت و صدق 149
- ب) آسیه، اسوه پایداری در ایمان 150
- ج) فاطمه علیهاالسلام، کامل ترین اسوه و جامع صفات حسنه 151
- اشاره 151
- یک _ آیه تطهیر 151
- دو _ آیات سوره «هل اتی» 151
- 3. روزی الهی 154
- 4. یاری الهی 154
- 1. هدایت پروردگار 154
- 2. ولایت و سرپرستی خداوند 154
- فصل ششم: پاداش صالحان 154
- اشاره 154
- 9. عزت و سربلندی 155
- 5. مهر و محبت الهی 155
- 8. امنیت 155
- 10. خوش بختی و سرانجام نیک 155
- 7. محبوبیت 155
- 6. رحمت الهی 155
- 16. یاری فرشتگان 156
- 13. آسان شدن کارها 156
- 15. بهره مندی از دعای فرشتگان 156
- 14. اصلاح امور 156
- 11. زندگی پاک 156
- 12. گشایش در امور 156
- 20. مرگ آسان 157
- 18. نجات از غم 157
- 19. بخشش و زدودن بدی ها 157
- 17. برآورده شدن دعا 157
- کتاب نامه 158
مسئولیت های سنگین برای گذران زندگی خود و خانواده، کار می کردند. کار آنها گاه جنبه خدمات عمومی هم داشت. برای نمونه، به تصریح قرآن، داوود زره می ساخت؛(1) حضرت موسی سال ها چوپانی کرد؛(2) حضرت یوسف داوطلبانه مدیریت خزانه داری مصر را برعهده گرفت؛(3) ذوالقرنین در سازندگی، خدمات ارزنده ای از خود بر جای گذاشت(4) و حتی دختران شعیب برای کمک به معاش خانواده کار می کردند.(5)
بنابراین، بندگان شایسته خدا، بخشی از شبانه روز خود را به کار و تلاش مفید و مشروع می پردازند؛(6) البته بدون حرص ورزی و زیاده روی. چنانچه این کار، سود عمومی داشته باشد، دارای فضیلت بیشتری است.
دو _ رعایت مقررات در روابط مالی
اشاره
دو _ رعایت مقررات در روابط مالی
طولانی ترین آیه قرآن کریم،(7) درباره مقررات دقیق و گسترده امور تجاری و اقتصادی است که اهمیت مسئله را می رساند. رعایت این مقررات، سبب افزایش سرمایه ها از راه درست و برخورد نکردن به بن بست و اختلاف و درگیری میان افراد است.
اول _ تنظیم اسناد تجارتی
اول _ تنظیم اسناد تجارتی
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا تَدَایَنتُمْ بِدَیْنٍ إِلَی أَجَلٍ مُسَمّی فَاکْتُبُوهُ. (بقره: 282)
ای کسانی که ایمان آورده اید! هرگاه به وامی تا سررسید معین با یکدیگر معامله کردید، آن را بنویسید.
1- انبیاء: 80.
3- یوسف: 55.
4- کهف: 95 و 96.