ابوطالب علیه السلام اسوه مقاومت و ایمان صفحه 145

1- 1 . فتح الباری شرح البخاری، ج 13، ص 279؛ کتاب الاکراه.

2- 2 . همان، ج 5، ص 254؛ کتاب الشروط، باب الشروط فی الجهاد والمصالحه... .

3- 3 . الدرّ المنثور، ج 2، ص 16.

4- 4 . تفسیر القرآن العظیم، ج 1، ص 365.

کفار زندگی می کند اگر بر جانش هراس داشته باشد، باید با زبان دورویی ومداهنه نماید، درحالی که قلبش مطمئن به ایمان است. البته تقیه جز درمواردی که قتل، نقص عضو و آزار و اذیت عظیمی در پی داشته باشد، جایز نیست»(1).

ابی شیبه در کتاب خود با نقل چندین روایت درباره تقیه، روایت ذیل را چنین نقل می کند: «حدّثنا شریک عن جابر عن ابی جعفر قال: التقیه اوسع ما بین السماء الی الارض»(2).

بنابر آنچه یادآوری شد باید گفت پنهان نگهداشتن ایمان (در حالی که قلب مملو از ایمان باشد) و حتّی تظاهر به شرک، نَه تنها از دیدگاه پیروان اهل البیت علیهم السلام که از دیدگاه اهل سنّت نیز امری مسلّم و غیر قابل تردید است.

در نتیجه با توجه به روایات بسیار که در آن ها ابوطالب، به موءمن آل فرعون و اصحاب کهف تشبیه شده(3) و نیز شرایط خاص و دشمنی سرسختانه قریش با رسول خدا صلی الله علیه و آله ، ابوطالب علیه السلام آن مرد فداکار و خستگی ناپذیر بدون این که هیچ گاه اظهار شرک کند، با حفظ سیادت خود در میان قریش، ایمان و اسلام خویش را پنهان نگاه داشت، تا در سایه آن بتواند نه تنها از جان رسول خدا و دین او حمایت کند، که مصلحت کُلّ بنی هاشم ومسلمانان را تأمین کرد، و شکی نیست که این کار بزرگ ترین مصلحت وبالاتر از حفظ جان خودِ او به حساب می آید؛ چنان که فرزندش علی علیه السلام می فرماید: «کان واللّه ابوطالب بن عبدالمطلب موءمناً مسلماً یکتم ایمانه مخافه بنی هاشم ان تنابذها قریش»(4).