فاطمه معصومه علیهاالسلام و تاریخ و فرهنگ قم صفحه 156

1- 1 . ر ک: ریاض العلماء، مولی عبداللّه افندی، ج 3، ص 207.

2- 2 . تتمیم امل الآمل، ص 108.

3- 3 . همان .

از علم و حکمت دست یافت، به شهر مقدس قم بازگشت و به مطالعه، تحقیق، تألیف و تصنیف کتب ارزشمند پرداخت و با تکیه بر کرسی تدریس همانند پدر، در مدرسه معصومیه قم، شاگردان فاضلی را تربیت نمود. دراین جا تنها به ذکر چند تن از این شاگردان که در کتب تراجم نامی از آن ها برده شده، بسنده می گردد:

1 . میر عبدالرحمن فرزند سید کمال الدین

نصر آبادی در کتاب خود وی را از شاگردان میرزا حسن لاهیجی به شمار آورده و نوشته است که وی از سادات نجیب قم است. و هم اکنون نیز در نزد میرزا حسن مشغول تحصیل علم است.(1)

2 . سید مرتضی فرزند امیر روح الامین مختاری حسینی

به احتمال قوی ، او از شاگردان میرزا حسن لاهیجی است؛ چنان که در سال 1115 ه ق . بر کتاب استادش ، مصابیح الهدی و مفاتیح المنی حاشیه زده است .

3 . محمد فرزند صفی الدین سید محمد حسینی

وی رساله «مجمع البحرین فی تطبیق العالمین» میرزا حسن لاهیجی را تحریر نموده و در آخر محرم سال 1104 آن را به اتمام رسانده و در آخر آن میرزا حسن لاهیجی به عنوان استاد خویش نام برده و از وی تجلیل نموده است.(2)

4 . میرزا محمد تقی شریف رضوی قمی

وی نوه پسری ملاصدرا، و پسرداییِ میرزا حسن لاهیجی است و در شهرقم نزد پسر عمه خویش، علم حکمت و حدیث آموخته است و از او ، اجازه نقل روایت نیز دارد.

آثار علمی

میرزا حسن مانند پدر خود در کلام، فلسفه، حدیث و فقه و عرفان صاحب نظر بوده و در هر کدام از این علوم آثار گرانقدری از خود به یادگار گذاشته است. فهرست آثار لاهیجی چنین است: