فاطمه معصومه علیهاالسلام و تاریخ و فرهنگ قم صفحه 164

1- 1 . تتمیم امل الآمل، عبدالنبی قزوینی، ص 108.

خانه و کوچ از شهر قم اخراج و خود مول_ینا اگر اطاعت نکند بکشند. اهل قم بأجمعهم به جانب خانه مولینا رو نهادند مول_ینا حصار خود را بسته و تفنگی در دست گرفته بودند ...(1)

6 . مدرس تبریزی

میرزا محمد علی مدرس تبریزی در کتاب خود، در ذیل شرح حال ملا عبدالرزاق لاهیجی چنین می نویسد:

... فیاض پسری داشت میرزا حسن نام، فاضلی بوده صالح که در سال یکهزار و یکصد و بیست و یکم هجرت در قم وفات و قبرش در سمت شرقی قبرستان بزرگ قم نزدیک به شیخان می باشد و این نگارنده در ماه رجب هزار و سیصد و پنجاه و دوم هجرت، موقع تشرف بدان بلده طیّبه به سر قبر شریفش رفتم و اخیرا در موقع تسطیع طرق و شوارع، ملحق به جاده شده است... (2)

میرزا حسن در انزوا

دوران زندگی میرزا حسن لاهیجی (1042 - 1121 ه ق) با حکومت سه تن از پادشاهان صفوی: شاه عباس دوم (1052 - 1077 ه ق) شاه سلیمان اول (1077-1105 ه ق) و شاه سلطان حسین (1105 - 1135 ه ق) مصادف شد. در این ایام، ایران آبستن رخدادهای زیادی بود، ولی آنچه که در شرح حال میرزا حسن لاهیجی اهمیت دارد، وجود روحانیونی است که تحت عنوان شیخ الاسلام در حکومت صفوی حضور نافذ و چشمگیر داشتند و نقش به سزایی را در اجرای احکام و امور مذهبی در سطح کشور ایفا می کردند و به سبب همین نفوذ و مقام علمی در میان رجال سیاسی و توده مردم، حکومت در بسیاری از موارد مجبور می شد به توصیه های آنان توجه نماید.

یکی از پر نفوذترین و مشهورترین آن ها، مرحوم مولی محمد طاهر شیرازی قمی است. او مسلک ضد فلسفه و ضد عرفان داشت و با علمای بزرگ و فیلسوفان عصر