فاطمه معصومه علیهاالسلام و تاریخ و فرهنگ قم صفحه 175

1- 1 . توحید خانه در عصر صفویه محلی بود که درویشان و صوفیان در شبهای جمعه در آن جمع شده و به ذکر کلمه لااله الاالله می پرداختند. و بعد از آن نان و حلوا و طعام صرف می نمودند. شخصی که ریاست توحید خانه از طرف دولت بعهده وی بود، خلیفه الخلفا لقب داشت. تذکره الملوک، ص 18 .

2- 2 . فهرست نسخ خطی کتاب خانه آستانه مقدسه حضرت معصومه علیهاالسلام ، ص 27 و 95.

3- 3 . امروزه ثابت شده که نسبت این کتاب به ارسطو، درست نیست. و این کتاب تألیف افلوطین ملقب به شیخ یونانی می باشد. ر.ک: مقدمه اثولوجیا، چاپ مصر .

آن ، ذکر را نیز پیشنهاد می کند. او مدعی است خود این راه را طی نموده و به حقایقی دست یافته است. وی طعنه هایی به فیلسوفان یونانی و تابعان آن ها می زند ، اما از بردن نام آن ها خودداری می کند.

نمونه هایی از متن کتاب

جهت روشن شدن عقیده مولف و مشی او، قسمت هایی از کتاب درج می کنیم.

نسخه موجود ، خطبه آغازین و قسمت هایی از اواخر کتاب را فاقد است و از اوّل عهدنامه مؤلف به فرزندش شروع می شود.

آغاز نسخه:

... و آن عهدنامه این است:

هذا مااوصی به مصنّف کتاب توحید نامه ولده الرشید یحیی بن الحسن الحسینی و حثّه علیه من کثره النظر فی ذلک الکتاب و قوه التمسک به و حسن رعایته و صونه عن غیر اهله مع ذکر فواید جلیله و وقایق لطیفه.

ایها الولد الاعز البار الراشد اللبیب الفطن، ایدک الله بروح منه، استمع لوصیه الوالد...(1)فی آیات الله، السالک سبیل توحیده البالغ منه ما... من یعظم فی عینک سمته و یعجبک علمه و منطقه.

یا بنی:... من الله حبل اوثق من التوحید... و اوّل وصیتی لک انی اقول یا بنی: لا تشرک بالله ان الشرک لظلم عظیم.

و اعلم ان التوحید، توحیدان: توحید عامی و توحید خاصی. و کل واحد منها ذو عرض وسیع و مراتب متفاوته.

ثم اعلم ان آخر مراتب التوحید العامی ان تعلم ان العالم ممکن یحتاج الی واجب او متحرک... و اوّل درجه التوحید الخاصی ان تنظر الی جوده نظام العالم و حسن تألیف اجزائه.

یا بنی: احفظ ما اقول لک و ایاک و ان یزلّک عما وصفت لک من التوحید الخاصی بعض الاوهام العامیه او العقاید الفلسفیه فتضل و تهلک.