فاطمه معصومه علیهاالسلام و تاریخ و فرهنگ قم صفحه 42

4 . مساجد قم

مسجد جمعه (جامع)

بنای مقصوره رفیع مسجد جامع قم - در نزدیک دروازه ری این شهر - مربوط به دوره سلجوقی و از نیمه نخستین قرن ششم هجری است. در خلاصه البلدان

آمده است:

و امّا مسجد جامع شهر را که الحال دایراست و تولیت آن با سلسله جلیله سادات واعظ است ، سلطان طغرل در ایام سلطنت خود در سنه ثمان و عشرین و خمس مأه بنا نهاد و موقوفات بر آن مقرر نموده .

از این نوشته به خوبی بر می آید که تاریخ 528 ه ق . و نام طغرل دوم (525 - 529) تا زمانِ تألیفِ خلاصه البلدان ، در کتیبه های مسجد بر جای بوده است . و در تاریخ دارالایمان قم و از آنجا در مرآه البلدان ، اصل بنای مقصوره رااز ابو الصدیم حسین بن علی بن آدم اشعری در سال 265 ه ق . دانسته شده است .

جامع ابوالصدیم با مشخصاتی که در کتاب قم برای آن گفته شده ، بر این مسجد قابل انطباق نیست و سال احداث و بانی اصلی مسجد _ که دانسته شد _ مربوط به همان مقصوره یاد شده است.

مسجد امام

مسجد جامع عتیق قم ، منسوب به امام حسن عسکری علیه السلام ، از کهن ترین مساجد این شهراست و بعید نیست همان «مسجد عتیق» ، نخستین مسجد بنا شده در این منطقه باشد که پیش تر آتشکده بوده و احوص بن سعد اشعری آن را ویران ساخته، و