- دیباچه 1
- پیش گفتار 3
- اشاره 6
- فصل اول: کلیات 6
- 1. طرح مسئله 7
- 2. پیشینه پژوهش 8
- 3. هدف پژوهش 10
- 5. قلمرو جهاد اقتصادی 11
- 4. روش پژوهش 11
- 6. پرسش های پژوهش 13
- اشاره 13
- الف) پرسش اصلی 13
- 7. تعریف واژگان کلیدی 13
- ب) پرسش های فرعی 13
- اشاره 13
- الف) تربیت 14
- ب) شاخص 16
- ج) شاخص تربیتی 17
- د) جهاد 18
- ه) ویژگی های جهاد مقدس 19
- و) اقتصاد 20
- ز) جهاد اقتصادی 23
- 8. شاخص های تربیتی جهاد اقتصادی 24
- 9. رابطه متقابل مؤلفه های اقتصاد 25
- فصل دوم: شاخص های تربیتی در حیطه بینشی 26
- اشاره 26
- 1. شاخص های تربیتی بینشی ناظر به تولید 27
- اشاره 27
- الف) توحیدباوری در امور اقتصادی 28
- ب) ایمان به مالکیت مطلقه خدا 31
- ج) معادباوری در امور اقتصادی 33
- د) باور به ربوبیت مطلقه خداوند 35
- ه) باور به خلافت انسان در زمین 38
- و) فطرت نگری در سرمایه های طبیعی 40
- ز) باور به فراوانی منابع طبیعی 42
- ح) نگرش عقلی در امور اقتصادی 44
- ط) تخصص و کاردانی در امور تولید 47
- ی) تخصص در استخراج منابع طبیعی 49
- ک) دانش بهینه سازی فرآیند تولید 52
- ل) اولویت سازی در امور اقتصادی 53
- م) نگاه دینی و ارزشی به کار 56
- اشاره 58
- 2. شاخص های تربیتی بینشی ناظر به توزیع 58
- الف) باور به رزاق بودن خدای متعال 59
- ب) شناخت عوامل معنوی روزی رسان 62
- ج) باور به اخوت اسلامی 64
- د) باور به کرامت انسانی 66
- ه) نیازسنجی در امر توزیع 68
- و) شناخت راه کارهای تسهیل توزیع 70
- ز) آسیب شناسی فرآیند توزیع 72
- 3. شاخص های تربیتی بینشی ناظر به مصرف 74
- اشاره 74
- الف) شناخت نیازهای واقعی مصرف 75
- ب) خردمندی در مصرف 78
- ج) شناخت چگونگی مصرف 81
- د) نگرش صحیح به مال و ثروت 84
- ه) نعمت نگری به مواد مصرفی 86
- و) شناخت اسراف و پی آمدهای آن 88
- ز) عبرت آموزی از سرگذشت مترفین 92
- جمع بندی و نتیجه گیری 95
- اشاره 97
- فصل سوم: شاخص های تربیتی در حیطه گرایشی 97
- 1. انگیزه خدایی 99
- 2. بلندهمتی 103
- 3. نشاط و شادابی 105
- 4. روحیه عزت مندی 108
- 5. روحیه شکرگزاری 112
- 6. روحیه دعا و مناجات در توسعه روزی 114
- 7. روحیه توسل به اهل بیت علیهم السلام 118
- 8. روحیه انس با قرآن 121
- 9. امیدواری به رحمت خدا 124
- 10. روحیه مثبت نگری 126
- 11. امنیت اقتصادی 129
- 12. روحیه قناعت 131
- 13. برقراری تعادل میان لذت های مادی و معنوی 135
- 14. برقراری روابط عاطفی با بستگان 137
- فصل چهارم: شاخص های تربیتی در حیطه کنشی و رفتاری 142
- اشاره 142
- 1. اخلاق مداری 143
- 2. تقوای مالی 146
- 3. عدالت محوری 148
- 4. اعتدال و میانه روی 152
- 5. ساده زیستی 157
- 6. فقرزدایی 161
- 7. پرداخت حقوق مالی 164
- 8. انفاق و ایثار 168
- 9. الگوگیری از سیره معصومین علیهم السلام 172
- 10. کار و تلاش برای خودکفایی 175
- 11. تدبیر درست زندگی 180
- 12. نظم و انضباط اقتصادی 183
- 13. فرصت سازی 186
- 14. استفاده صحیح از ثروت 188
- 15. امانت داری 191
- 16. اتقان عمل 194
- اشاره 196
- فصل پنجم: راه کارهای تقویت شاخص ها ی تربیتی جهاد اقتصادی در رسانه ملی 196
- 1. بینش افزایی مخاطبان 197
- 2. تقویت مبانی اقتصاد اسلامی در مخاطبان 199
- 3. برنامه ریزی درست اقتصادی 200
- 4. ترویج روحیه خودکفایی در جامعه 201
- 5. تقویت روحیه قناعت در جامعه 203
- 6. تشویق جامعه به فقرزدایی 204
- 7. دعوت مردم به میانه روی در امور مالی 205
- 8. دعوت مردم به مشارکت در امور معنوی 207
- 9. تشویق مخاطبان به کسب حلال 208
- 10. ترویج امور کشاورزی 210
- 11. هدایت جوانان به کار و خدمت رسانی به مردم 213
- 12. مبارزه با گدایی و گداپروری 216
- کتاب نامه 220
بنشیند. آیا می خواهی از طریق دین خدا مرا فریب دهی یا نمی فهمی یا دیوانه ای یا بیهوده سخن می گویی؟ به خدا سوگند، اگر هفت اقلیم را با آنچه زیر آسمان هاست به من دهند تا پروردگار را نافرمانی کنم و پوست جوی را از دهان مورچه ای به ناروا بگیرم، چنین نخواهم کرد و دنیای شما نزد من از برگی که ملخی مشغول جویدن آن است پست تر است.
علی را با نعمتی که زایل می شود و خوشی که پایدار نیست، چه کار. به خدا پناه می بریم از خواب عقل و زشتی لغزش ها و فقط از پروردگار یاری می طلبیم.(1)
استفاده درست از ثروت، از شاخص های مهم تربیتی جهاد اقتصادی است و باید در فرآیند اقتصاد، محور رفتار جهادگران قرار گیرد، چنان که فقهای شیعه احکام معاملات صحیح را در رساله های علمیه و غیر آن به صورت روشن و همه فهم بیان داشته اند. جهادگران باید از این منابع برای شناخت راه های به کارگیری سرمایه در مسیر درست استفاده کنند تا از آسیب های احتمالی معاملات محفوظ بمانند.
15. امانت داری
15. امانت داری
کلمه «امانت» از ریشه «أمن» به معانی مختلفی چون اعتبار، وفاداری، پای بندی، درست کاری، امانت سپاری، اطمینان اعتماد و قابلیت اطمینان(2) و نیز اطمینان نفس، زوال خوف،(3) ثبات و پایداری بر ایمان،(4) امنیت، ضد
1- «وَأَعْجَبُ مِنْ ذَلِکَ طَارِقٌ طَرَقَنَا بِمَلْفُوفَهٍ فِی وِعَائِهَا وَ مَعْجُونَهٍ شَنِئْتُهَا کَأَنَّمَا عُجِنَتْ بِرِیقِ حَیَّهٍ أَوْ قَیْئِهَا فَقُلْتُ أَصِلَهٌ أَمْ زَکَاهٌ أَمْ صَدَقَهٌ فَذَلِکَ مُحَرَّمٌ عَلَیْنَا أَهْلَ الْبَیْتِ فَقَالَ لَا ذَا وَ لَا ذَاکَ وَ لَکِنَّهَا هَدِیَّهٌ فَقُلْتُ هَبِلَتْکَ الْهَبُولُ أَعَنْ دِینِ اللَّهِ أَتَیْتَنِی لِتَخْدَعَنِی أَمُخْتَبِطٌ أَنْتَ أَمْ ذُو جِنَّهٍ أَمْ تَهْجُرُ وَ اللَّهِ لَوْ أُعْطِیتُ الْأَقَالِیمَ السَّبْعَهَ بِمَا تَحْتَ أَفْلَاکِهَا عَلَی أَنْ أَعْصِیَ اللَّهَ فِی نَمْلَهٍ أَسْلُبُهَا جُلْبَ شَعِیرَهٍ مَا فَعَلْتُهُ وَ إِنَّ دُنْیَاکُمْ عِنْدِی لَأَهْوَنُ مِنْ وَرَقَهٍ فِی فَمِ جَرَادَهٍ تَقْضَمُهَا مَا لِعَلِیٍّ وَ لِنَعِیمٍ یَفْنَی وَ لَذَّهٍ لَا تَبْقَی نَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ سُبَاتِ الْعَقْلِ وَ قُبْحِ الزَّلَلِ وَ بِهِ نَسْتَعِینُ». (نهج البلاغه، ترجمه: صبحی صالح، خطبه 224، ص 347).
2- فرهنگ معاصر (عربی- فارسی)، ص18، واژه «امن».
3- المفردات فی غریب القرآن، ص90.
4- مجمع البحرین، ص202.