- دیباچه 1
- پیشگفتار 3
- اشاره 7
- 1. ولادت 7
- فصل اول: زندگی نامه 7
- 2. حیات علمی 8
- اشاره 8
- آغاز تحصیل 8
- مهاجرت به نجف 9
- بازگشت به زادگاه (تبریز) 11
- 3. اوضاع حوزه علمیه قم 12
- مهاجرت به قم 12
- اشاره 19
- استادان 19
- 4. استادان و شاگردان 19
- روش تدریس علامه طباطبایی و رفتار ایشان با شاگردان 21
- شاگردان علامه طباطبایی رحمه الله 23
- اشاره 25
- تفسیر قرآن به قرآن 25
- 1. ویژگی تفسیری 25
- فصل دوم: ویژگی های علمی 25
- اشاره 25
- تفسیر موضوعی 27
- آگاهی گسترده و فراگیر به تمام ظواهر قرآن 28
- سیری عمیق در سنّت قطعی امامان معصوم علیه السلام 29
- تبحر در تفکر عقلی 29
- آشنایی با محکمات قرآن 30
- آشنایی با علوم نقلی 30
- آشنایی کامل با مبادی برهان و شرایط مقدمات 31
- توانایی علامه در تشخیص مفهوم از مصداق و خلط نکردن تفسیر و تطبیق 32
- آشنایی کامل با مبانی عرفان اسلامی 32
- پاسداری از مکتب تشیع 33
- جمع میان دو شیوه تفسیری ترتیبی و موضوعی 34
- شرح صدر 35
- رمز کلمات 36
- اشک خوف 36
- فیض قدسی 38
- ما کاری نکرده ایم 39
- هدیه به روح پدر و مادر 40
- جایگاه تفسیر المیزان در محافل علمی جهان 41
- اشاره 42
- 2. ویژگی فلسفی 42
- دشواری شناخت مردان الهی 42
- فلسفه از دیدگاه علامه طباطبایی 43
- تنظیم فلسفه به صورت مسائل هندسی 45
- پایه گذار یک رشته مسائل فلسفی 46
- مبارزه با فلسفه مادی گری 47
- تقریب میان فلسفه شرق و غرب (فلسفه تطبیقی) 48
- غواص اقیانوس معارف 49
- تعقل عمیق همراه با امدادهای غیبی 50
- بنیان های فکری استاد طباطبایی 51
- آب لطف 51
- دفاع از فلسفه صدرایی 53
- نبود تعارض میان عقل و وحی 54
- اشاره 56
- الف) اندیشه ها، ]عرفان نظری[ یا عرفان شناسی 56
- 3. ویژگی عرفانی و اخلاقی 56
- اشاره 56
- عارف و عرفان 57
- انسان و درک عرفانی 57
- اهل بیت علیه السلام ؛ سرچشمه عرفان اسلامی 58
- راهنمایی کتاب و سنّت به عرفان نفس و برنامه آن 59
- تفاوت عرفان اسلامی با عرفان های غیراسلامی 62
- رابطه انسان و عرفان عملی 63
- عارف، ناظر صور ملکات اشخاص 65
- ب) جلوه های عرفان عملی و اخلاقی علامه طباطبایی 67
- آشنایی علامه با آیت الله قاضی رحمه الله 67
- اشاره 67
- جایگاه علامه طباطبایی در عرفان عملی 68
- کشیک نفس 70
- گفتوگو با ادریس علیه السلام 71
- محاسبه 72
- عشق به اهل بیت علیهم السلام 72
- شرح صدر علامه طباطبایی 73
- ساده زیستی و زهد 75
- بخشش و گذشت 75
- اخلاص 76
- بلندی طبع 78
- فروتنی 79
- توجه به حقوق حیوانات 80
- رسیدگی به همنوع 80
- اخلاق خانوادگی علامه 81
- ما حیوان خانگی را نمی کشیم 83
- دیگر فضایل اخلاقی علامه 83
- یاد خدا 84
- سه راهکار اخلاقی 85
- راهکار اول 85
- اشاره 85
- راهکار دوم 86
- راهکار سوم 86
- 4. ویژگی فقهی، اصولی، حدیثی 87
- الف) ویژگی فقهی و اصولی علامه طباطبایی 87
- اشاره 87
- اشاره 87
- مراتب فقهی علامه طباطبایی رحمه الله 88
- ب) پژوهش های حدیثی 89
- اجازه اجتهاد 89
- 5. تبحّر در علم ریاضی و هیئت 92
- اشاره 92
- نصب دایره هندسه در مدرسه حجتیه قم 93
- تدریس علم هیئت در قم 93
- نقشه مدرسه حجتیه 94
- ریاضیات و تقویت ذوق فلسفی 94
- سیاه مشق 96
- اشاره 96
- 6. ویژگی هنری و ادبی 96
- شعر 97
- اشاره 97
- بارگاه گل 99
- مهر خوبان 99
- هرچه جوییم نیابیم نشانی جز نام 101
- جرم من این است که آزاده ام 101
- خویش بر آتش زد و خاموش شد 102
- شاه شهیدان 103
- پیر خرد 103
- پیر میخانه 103
- باد سحر 104
- طبق غنچه 104
- دو هزار «لَنْ ترانی» 105
- چشمه فکر 105
- اشاره 106
- فصل سوم: علامه از دیدگاه بزرگان 106
- امام خمینی رحمه الله 106
- آیت الله خامنه ای 107
- شهید مرتضی مطهری رحمه الله 107
- آیت الله جعفر سبحانی 109
- آیت الله محمدتقی مصباح یزدی 109
- آیت الله حسن زاده آملی 110
- آیت الله ابراهیم امینی 111
- آیت الله مرتضوی لنگرودی رحمه الله 112
- آیت الله صدرالدین حائری شیرازی 112
- دکتر رضا داوری اردکانی 113
- آیت الله محمد محمدی گیلانی 113
- خاطره اول 114
- علامه محمدتقی جعفری رحمه الله 114
- اشاره 114
- خاطره دوم 115
- استاد عبدالحسین مشکوهالدینی 116
- دکتر احمد احمدی 116
- استاد محمد عبدخدایی 117
- دکتر جواد فلاتوری 118
- استاد سید جلال الدین آشتیانی 120
- استاد سید محسن موسوی تبریزی 120
- آیت الله جوادی آملی 121
- دکتر سید حسین نصر 122
- دکتر غلام حسین ابراهیمی دینانی 125
- فصل چهارم: کتاب شناسی 129
- 1. تفسیر المیزان 129
- اشاره 129
- 2. بدایه الحکمه 131
- 3. نهایه الحکمه 131
- 4. اصول فلسفه و روش رئالیسم 132
- 5. حاشیه بر کفایه الاصول 132
- 6. شیعه در اسلام 132
- 9. روابط اجتماعی در اسلام 133
- 8. خلاصه تعالیم اسلام 133
- 10. عقاید و دستورهای دینی 133
- 7. مجموعه مذاکرات با پرفسور هانری کربن (شیعه) 133
- 11. بررسی های اسلامی (3 جلد) 134
- 13، 14 و 15. رساله انسان قبل از دنیا، در دنیا و بعد از دنیا 135
- 12. آموزش دین 135
- 16. رساله قوه و فعل 135
- 19. رساله ای در افعالالله تعالی (بحثی است درباره توحید افعالی، جبر و تفویض، قضا و قدر و...) 135
- 18. رساله ای در صفات (صفات سلبیه و ثبوتیه و...) 135
- 17. رساله ای در اثبات ذات 135
- 23. رساله ای در مشتقات 136
- 26. رساله ای در تحلیل 136
- 22. رساله ای در ولایت 136
- 28. رساله ای در اعتبارات 136
- 25. رساله ای در ترکیب 136
- 20. رساله ای در وسائط (اثری است درباره وسائط موجود میان مقام ربوبی و عالم طبیعت) 136
- 21. رساله ای در نبوت 136
- 24. رساله ای در برهان 136
- 27. رساله ای در مغالطه 136
- 36. پرسش و پاسخ 137
- 29. قرآن در اسلام 137
- 32. تعلیمات دینی 137
- 30. رساله ای در حکومت اسلامی 137
- 34. رساله ای در عالم غیب 137
- 33. معنویت تشیع (مجموعه مقاله ها) 137
- 31. محاکمات میان دو مکاتبات 137
- 35. وحی یا شعور مرموز 137
- 42. سنن النبی صلی الله علیه و آله 138
- 43. لب اللباب 138
- 37. ارجوزه فی النحو 138
- 40. دیوان اشعار 138
- 41. رساله علی و فلسفه الهی 138
- 38. ارجوزه فی الصّرف 138
- 39. ارجوزه فی الخط 138
- 46. حاشیه بر اسفار 139
- 45. رساله ای در اسماءالله تعالی 139
- 44. رساله ای در توحید ذاتی 139
- 47. مهر تابان 139
- 52. حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری 140
- 48. رسالت تشیع 140
- 49. رساله ای در عشق 140
- 53. تعلیقه بر برخی مجلدهای بحارالانوار 140
- 54. رساله ای در تحریم الکل از دیدگاه اسلام 140
- 55. جمال آفتاب و آفتاب هر نظر (شرحی بر دیوان حافظ) 140
- 51. تعلیقه بر اصول کافی 140
- 50. رساله محمد صلی الله علیه و آله در آیین اسلام 140
- 56. راز دل 141
- 57. رساله انساب آل عبدالوهاب 141
- فصل پنجم: عروج ملکوتی 142
- اشاره 142
- در سوگ علامه طباطبائی رحمه الله 144
- رجعت سرخ ستاره 146
- فخریه شهریار 146
- عشق رفت 147
- الف) کتاب 151
- کتابنامه 151
- اشاره 151
- ب) نشریه 155
ص:120
و نورانیت دل و ارتباط با ماورای طبیعت در سیمای ملکوتی ایشان هویدا بود. بر مجلس درس ایشان، چنان هیبتی سایه می افکند که حضار را در سکوتی ژرف و پرتأمل فرومی برد و انسان را به یاد شعر فرزدق می انداخت که در مدح امام سجاد علیه السلام می گوید: «یغض حیاء و یغضی من مهابته». به خاطر دارم که روشندلی در محضر ایشان با چشمانی پر از اشک، آهسته گفت: «در شگفتم که چگونه زمین، سنگینی چنین مردانی را تحمل می کند!»
در طول سی سال که افتخار درک محضر ایشان را داشتم، هرگز کلمه «من» از او نشنیدم، در عوض لفظ «نمی دانم» را بارها در پاسخ به سؤالات از ایشان شنیدم، همان عبارتی که افراد کم مایه از گفتن آن عار دارند، ولی این دریای پرتلاطم علم و حکمت، از فرط تواضع و فروتنی، به آسانی می گفت و جالب این است که به دنبال آن، پاسخ سؤال را به صورت احتمال و یا عبارت «به نظر می رسد»، بیان می کرد».(1)
آیت الله حسن زاده آملی
آیت الله حسن زاده آملی
«ایشان (علامه) از اولیاءالله بودند. همواره در حضور، در مراقبت و در توجه بود. چه بسا برایم پیش آمده که در محضر شریف ایشان، دیده ام به سیمایشان می افتاد، طلعت ایشان و حالشان را مشاهده می کردم که ظاهر، عنوان باطن است». (2)
«[ایشان] عالمی ربانی، غواص بحار آیات قرآنی، فقیهی جامع و متألهی در حکمت متعالیه، متضلع، سالکی واصل و عارفی کامل و مکمل و مربی و معلمی حاذق و لایق، حضرت آیت الله علامه حاج سید
1- یادنامه علامه طباطبایی، «نقش علامه طباطبایی در احیای معارف اسلامی»، صص 16 _ 18.
2- یادنامه علامه طباطبایی، «نقش علامه طباطبایی در احیای معارف اسلامی»، ص 131.