- دیباچه 1
- پیشگفتار 3
- اشاره 7
- 1. ولادت 7
- فصل اول: زندگی نامه 7
- 2. حیات علمی 8
- اشاره 8
- آغاز تحصیل 8
- مهاجرت به نجف 9
- بازگشت به زادگاه (تبریز) 11
- 3. اوضاع حوزه علمیه قم 12
- مهاجرت به قم 12
- اشاره 19
- استادان 19
- 4. استادان و شاگردان 19
- روش تدریس علامه طباطبایی و رفتار ایشان با شاگردان 21
- شاگردان علامه طباطبایی رحمه الله 23
- تفسیر قرآن به قرآن 25
- اشاره 25
- اشاره 25
- فصل دوم: ویژگی های علمی 25
- 1. ویژگی تفسیری 25
- تفسیر موضوعی 27
- آگاهی گسترده و فراگیر به تمام ظواهر قرآن 28
- سیری عمیق در سنّت قطعی امامان معصوم علیه السلام 29
- تبحر در تفکر عقلی 29
- آشنایی با محکمات قرآن 30
- آشنایی با علوم نقلی 30
- آشنایی کامل با مبادی برهان و شرایط مقدمات 31
- توانایی علامه در تشخیص مفهوم از مصداق و خلط نکردن تفسیر و تطبیق 32
- آشنایی کامل با مبانی عرفان اسلامی 32
- پاسداری از مکتب تشیع 33
- جمع میان دو شیوه تفسیری ترتیبی و موضوعی 34
- شرح صدر 35
- رمز کلمات 36
- اشک خوف 36
- فیض قدسی 38
- ما کاری نکرده ایم 39
- هدیه به روح پدر و مادر 40
- جایگاه تفسیر المیزان در محافل علمی جهان 41
- دشواری شناخت مردان الهی 42
- 2. ویژگی فلسفی 42
- اشاره 42
- فلسفه از دیدگاه علامه طباطبایی 43
- تنظیم فلسفه به صورت مسائل هندسی 45
- پایه گذار یک رشته مسائل فلسفی 46
- مبارزه با فلسفه مادی گری 47
- تقریب میان فلسفه شرق و غرب (فلسفه تطبیقی) 48
- غواص اقیانوس معارف 49
- تعقل عمیق همراه با امدادهای غیبی 50
- آب لطف 51
- بنیان های فکری استاد طباطبایی 51
- دفاع از فلسفه صدرایی 53
- نبود تعارض میان عقل و وحی 54
- اشاره 56
- اشاره 56
- الف) اندیشه ها، ]عرفان نظری[ یا عرفان شناسی 56
- 3. ویژگی عرفانی و اخلاقی 56
- عارف و عرفان 57
- انسان و درک عرفانی 57
- اهل بیت علیه السلام ؛ سرچشمه عرفان اسلامی 58
- راهنمایی کتاب و سنّت به عرفان نفس و برنامه آن 59
- تفاوت عرفان اسلامی با عرفان های غیراسلامی 62
- رابطه انسان و عرفان عملی 63
- عارف، ناظر صور ملکات اشخاص 65
- ب) جلوه های عرفان عملی و اخلاقی علامه طباطبایی 67
- اشاره 67
- آشنایی علامه با آیت الله قاضی رحمه الله 67
- جایگاه علامه طباطبایی در عرفان عملی 68
- کشیک نفس 70
- گفتوگو با ادریس علیه السلام 71
- محاسبه 72
- عشق به اهل بیت علیهم السلام 72
- شرح صدر علامه طباطبایی 73
- بخشش و گذشت 75
- ساده زیستی و زهد 75
- اخلاص 76
- بلندی طبع 78
- فروتنی 79
- توجه به حقوق حیوانات 80
- رسیدگی به همنوع 80
- اخلاق خانوادگی علامه 81
- ما حیوان خانگی را نمی کشیم 83
- دیگر فضایل اخلاقی علامه 83
- یاد خدا 84
- سه راهکار اخلاقی 85
- راهکار اول 85
- اشاره 85
- راهکار دوم 86
- راهکار سوم 86
- اشاره 87
- 4. ویژگی فقهی، اصولی، حدیثی 87
- الف) ویژگی فقهی و اصولی علامه طباطبایی 87
- اشاره 87
- مراتب فقهی علامه طباطبایی رحمه الله 88
- ب) پژوهش های حدیثی 89
- اجازه اجتهاد 89
- 5. تبحّر در علم ریاضی و هیئت 92
- اشاره 92
- نصب دایره هندسه در مدرسه حجتیه قم 93
- تدریس علم هیئت در قم 93
- ریاضیات و تقویت ذوق فلسفی 94
- نقشه مدرسه حجتیه 94
- اشاره 96
- سیاه مشق 96
- 6. ویژگی هنری و ادبی 96
- شعر 97
- اشاره 97
- بارگاه گل 99
- مهر خوبان 99
- هرچه جوییم نیابیم نشانی جز نام 101
- جرم من این است که آزاده ام 101
- خویش بر آتش زد و خاموش شد 102
- پیر میخانه 103
- شاه شهیدان 103
- پیر خرد 103
- طبق غنچه 104
- باد سحر 104
- چشمه فکر 105
- دو هزار «لَنْ ترانی» 105
- اشاره 106
- فصل سوم: علامه از دیدگاه بزرگان 106
- امام خمینی رحمه الله 106
- شهید مرتضی مطهری رحمه الله 107
- آیت الله خامنه ای 107
- آیت الله جعفر سبحانی 109
- آیت الله محمدتقی مصباح یزدی 109
- آیت الله حسن زاده آملی 110
- آیت الله ابراهیم امینی 111
- آیت الله مرتضوی لنگرودی رحمه الله 112
- آیت الله صدرالدین حائری شیرازی 112
- دکتر رضا داوری اردکانی 113
- آیت الله محمد محمدی گیلانی 113
- علامه محمدتقی جعفری رحمه الله 114
- خاطره اول 114
- اشاره 114
- خاطره دوم 115
- استاد عبدالحسین مشکوهالدینی 116
- دکتر احمد احمدی 116
- استاد محمد عبدخدایی 117
- دکتر جواد فلاتوری 118
- استاد سید جلال الدین آشتیانی 120
- استاد سید محسن موسوی تبریزی 120
- آیت الله جوادی آملی 121
- دکتر سید حسین نصر 122
- دکتر غلام حسین ابراهیمی دینانی 125
- فصل چهارم: کتاب شناسی 129
- اشاره 129
- 1. تفسیر المیزان 129
- 3. نهایه الحکمه 131
- 2. بدایه الحکمه 131
- 5. حاشیه بر کفایه الاصول 132
- 6. شیعه در اسلام 132
- 4. اصول فلسفه و روش رئالیسم 132
- 7. مجموعه مذاکرات با پرفسور هانری کربن (شیعه) 133
- 10. عقاید و دستورهای دینی 133
- 8. خلاصه تعالیم اسلام 133
- 9. روابط اجتماعی در اسلام 133
- 11. بررسی های اسلامی (3 جلد) 134
- 12. آموزش دین 135
- 16. رساله قوه و فعل 135
- 13، 14 و 15. رساله انسان قبل از دنیا، در دنیا و بعد از دنیا 135
- 19. رساله ای در افعالالله تعالی (بحثی است درباره توحید افعالی، جبر و تفویض، قضا و قدر و...) 135
- 18. رساله ای در صفات (صفات سلبیه و ثبوتیه و...) 135
- 17. رساله ای در اثبات ذات 135
- 23. رساله ای در مشتقات 136
- 26. رساله ای در تحلیل 136
- 20. رساله ای در وسائط (اثری است درباره وسائط موجود میان مقام ربوبی و عالم طبیعت) 136
- 28. رساله ای در اعتبارات 136
- 25. رساله ای در ترکیب 136
- 27. رساله ای در مغالطه 136
- 21. رساله ای در نبوت 136
- 22. رساله ای در ولایت 136
- 24. رساله ای در برهان 136
- 29. قرآن در اسلام 137
- 30. رساله ای در حکومت اسلامی 137
- 36. پرسش و پاسخ 137
- 32. تعلیمات دینی 137
- 34. رساله ای در عالم غیب 137
- 31. محاکمات میان دو مکاتبات 137
- 33. معنویت تشیع (مجموعه مقاله ها) 137
- 35. وحی یا شعور مرموز 137
- 41. رساله علی و فلسفه الهی 138
- 43. لب اللباب 138
- 37. ارجوزه فی النحو 138
- 38. ارجوزه فی الصّرف 138
- 42. سنن النبی صلی الله علیه و آله 138
- 40. دیوان اشعار 138
- 39. ارجوزه فی الخط 138
- 47. مهر تابان 139
- 46. حاشیه بر اسفار 139
- 44. رساله ای در توحید ذاتی 139
- 45. رساله ای در اسماءالله تعالی 139
- 55. جمال آفتاب و آفتاب هر نظر (شرحی بر دیوان حافظ) 140
- 48. رسالت تشیع 140
- 49. رساله ای در عشق 140
- 52. حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری 140
- 53. تعلیقه بر برخی مجلدهای بحارالانوار 140
- 51. تعلیقه بر اصول کافی 140
- 50. رساله محمد صلی الله علیه و آله در آیین اسلام 140
- 54. رساله ای در تحریم الکل از دیدگاه اسلام 140
- 56. راز دل 141
- 57. رساله انساب آل عبدالوهاب 141
- اشاره 142
- فصل پنجم: عروج ملکوتی 142
- در سوگ علامه طباطبائی رحمه الله 144
- رجعت سرخ ستاره 146
- فخریه شهریار 146
- عشق رفت 147
- الف) کتاب 151
- کتابنامه 151
- اشاره 151
- ب) نشریه 155
ص:127
شاید این امر به این جهت باشد که مدت بیست و چند سال که در قم بودم، مرتب از محضر ایشان استفاده میکردم و اگرچه گاهی هم زمینه هایی فراهم می شد که به تهران یا جاهای دیگر بروم، اما واقعاً پای بست ایشان بودم. علاقه و دلبستگی من به ایشان، در حد علاقه یک مرید نسبت به مراد خود بود. حتی نسبت به خطه آذربایجان، علاقه بیشتری نسبت به سایر جاها دارم، مثل مولوی که گفته اند: ز هرکس که به ایران می آمد، تقاضا می کرد، مقداری خاک از تبریز برای او به قونیه ببرند و بعد وصیت کرد هنگام دفن جسدش، مقداری از همان خاک تبریز را در کنارش در خاک بگذارند. چنین علاقهای را بنده نسبت به خطه آذربایجان دارم. آری:
اَمرُّ عَلَی الدِّیار، دیارِ لیلی
اُقَبِّلُ ذا الجدارِ و ذا الجدارِ
وَ ما حُبُّ الدّیارِ شَغَفْنَ قَلْبی
وَلکنْ حُبُّ مَنْ سَکَنَ الدّیار
تأثیری که علامه طباطبایی بر روح ما و بر تمام زندگی علمی و اجتماعی شاگردانش گذاشت، بسیار بود و بنده، قطره ای و فردی ناچیز بودم که شاید استعداد و شایستگی نداشتم که آنچنان که می بایست از محضر استاد استفاده کنم، ولی همان مقدار ناچیز که در حد من ناتوان بود، بسیار زیاد اثربخش بود. بنده نمی توانم راجع به فضایل ایشان صحبتی کنم...».(1)
استاد محمد عبدخدایی
استاد محمد عبدخدایی
«علامه زاهد، فیلسوف بزرگ، مفسر عالی مقام، آیت الله طباطبایی، بهحق، این شخصیت برجسته، حق بزرگی بر گردن دانش پژوهان دارد. خدا درجات استاد را عالی گرداند! علامه بزرگوار در طول زندگی خود،
1- یادنامه علامه طباطبایی، مقاله دکتر احمدی، صص 171 و 172.