- دیباچه 1
- پیشگفتار 3
- 1. ولادت 7
- اشاره 7
- فصل اول: زندگی نامه 7
- 2. حیات علمی 8
- اشاره 8
- آغاز تحصیل 8
- مهاجرت به نجف 9
- بازگشت به زادگاه (تبریز) 11
- 3. اوضاع حوزه علمیه قم 12
- مهاجرت به قم 12
- اشاره 19
- 4. استادان و شاگردان 19
- استادان 19
- روش تدریس علامه طباطبایی و رفتار ایشان با شاگردان 21
- شاگردان علامه طباطبایی رحمه الله 23
- تفسیر قرآن به قرآن 25
- اشاره 25
- اشاره 25
- 1. ویژگی تفسیری 25
- فصل دوم: ویژگی های علمی 25
- تفسیر موضوعی 27
- آگاهی گسترده و فراگیر به تمام ظواهر قرآن 28
- تبحر در تفکر عقلی 29
- سیری عمیق در سنّت قطعی امامان معصوم علیه السلام 29
- آشنایی با محکمات قرآن 30
- آشنایی با علوم نقلی 30
- آشنایی کامل با مبادی برهان و شرایط مقدمات 31
- آشنایی کامل با مبانی عرفان اسلامی 32
- توانایی علامه در تشخیص مفهوم از مصداق و خلط نکردن تفسیر و تطبیق 32
- پاسداری از مکتب تشیع 33
- جمع میان دو شیوه تفسیری ترتیبی و موضوعی 34
- شرح صدر 35
- رمز کلمات 36
- اشک خوف 36
- فیض قدسی 38
- ما کاری نکرده ایم 39
- هدیه به روح پدر و مادر 40
- جایگاه تفسیر المیزان در محافل علمی جهان 41
- 2. ویژگی فلسفی 42
- دشواری شناخت مردان الهی 42
- اشاره 42
- فلسفه از دیدگاه علامه طباطبایی 43
- تنظیم فلسفه به صورت مسائل هندسی 45
- پایه گذار یک رشته مسائل فلسفی 46
- مبارزه با فلسفه مادی گری 47
- تقریب میان فلسفه شرق و غرب (فلسفه تطبیقی) 48
- غواص اقیانوس معارف 49
- تعقل عمیق همراه با امدادهای غیبی 50
- بنیان های فکری استاد طباطبایی 51
- آب لطف 51
- دفاع از فلسفه صدرایی 53
- نبود تعارض میان عقل و وحی 54
- 3. ویژگی عرفانی و اخلاقی 56
- اشاره 56
- الف) اندیشه ها، ]عرفان نظری[ یا عرفان شناسی 56
- اشاره 56
- انسان و درک عرفانی 57
- عارف و عرفان 57
- اهل بیت علیه السلام ؛ سرچشمه عرفان اسلامی 58
- راهنمایی کتاب و سنّت به عرفان نفس و برنامه آن 59
- تفاوت عرفان اسلامی با عرفان های غیراسلامی 62
- رابطه انسان و عرفان عملی 63
- عارف، ناظر صور ملکات اشخاص 65
- ب) جلوه های عرفان عملی و اخلاقی علامه طباطبایی 67
- آشنایی علامه با آیت الله قاضی رحمه الله 67
- اشاره 67
- جایگاه علامه طباطبایی در عرفان عملی 68
- کشیک نفس 70
- گفتوگو با ادریس علیه السلام 71
- عشق به اهل بیت علیهم السلام 72
- محاسبه 72
- شرح صدر علامه طباطبایی 73
- بخشش و گذشت 75
- ساده زیستی و زهد 75
- اخلاص 76
- بلندی طبع 78
- فروتنی 79
- توجه به حقوق حیوانات 80
- رسیدگی به همنوع 80
- اخلاق خانوادگی علامه 81
- ما حیوان خانگی را نمی کشیم 83
- دیگر فضایل اخلاقی علامه 83
- یاد خدا 84
- سه راهکار اخلاقی 85
- راهکار اول 85
- اشاره 85
- راهکار دوم 86
- راهکار سوم 86
- 4. ویژگی فقهی، اصولی، حدیثی 87
- الف) ویژگی فقهی و اصولی علامه طباطبایی 87
- اشاره 87
- اشاره 87
- مراتب فقهی علامه طباطبایی رحمه الله 88
- ب) پژوهش های حدیثی 89
- اجازه اجتهاد 89
- 5. تبحّر در علم ریاضی و هیئت 92
- اشاره 92
- نصب دایره هندسه در مدرسه حجتیه قم 93
- تدریس علم هیئت در قم 93
- ریاضیات و تقویت ذوق فلسفی 94
- نقشه مدرسه حجتیه 94
- 6. ویژگی هنری و ادبی 96
- اشاره 96
- سیاه مشق 96
- شعر 97
- اشاره 97
- بارگاه گل 99
- مهر خوبان 99
- هرچه جوییم نیابیم نشانی جز نام 101
- جرم من این است که آزاده ام 101
- خویش بر آتش زد و خاموش شد 102
- شاه شهیدان 103
- پیر میخانه 103
- پیر خرد 103
- باد سحر 104
- طبق غنچه 104
- دو هزار «لَنْ ترانی» 105
- چشمه فکر 105
- فصل سوم: علامه از دیدگاه بزرگان 106
- اشاره 106
- امام خمینی رحمه الله 106
- آیت الله خامنه ای 107
- شهید مرتضی مطهری رحمه الله 107
- آیت الله جعفر سبحانی 109
- آیت الله محمدتقی مصباح یزدی 109
- آیت الله حسن زاده آملی 110
- آیت الله ابراهیم امینی 111
- آیت الله مرتضوی لنگرودی رحمه الله 112
- آیت الله صدرالدین حائری شیرازی 112
- دکتر رضا داوری اردکانی 113
- آیت الله محمد محمدی گیلانی 113
- اشاره 114
- علامه محمدتقی جعفری رحمه الله 114
- خاطره اول 114
- خاطره دوم 115
- استاد عبدالحسین مشکوهالدینی 116
- دکتر احمد احمدی 116
- استاد محمد عبدخدایی 117
- دکتر جواد فلاتوری 118
- استاد سید جلال الدین آشتیانی 120
- استاد سید محسن موسوی تبریزی 120
- آیت الله جوادی آملی 121
- دکتر سید حسین نصر 122
- دکتر غلام حسین ابراهیمی دینانی 125
- 1. تفسیر المیزان 129
- فصل چهارم: کتاب شناسی 129
- اشاره 129
- 2. بدایه الحکمه 131
- 3. نهایه الحکمه 131
- 6. شیعه در اسلام 132
- 4. اصول فلسفه و روش رئالیسم 132
- 5. حاشیه بر کفایه الاصول 132
- 7. مجموعه مذاکرات با پرفسور هانری کربن (شیعه) 133
- 9. روابط اجتماعی در اسلام 133
- 8. خلاصه تعالیم اسلام 133
- 10. عقاید و دستورهای دینی 133
- 11. بررسی های اسلامی (3 جلد) 134
- 16. رساله قوه و فعل 135
- 12. آموزش دین 135
- 13، 14 و 15. رساله انسان قبل از دنیا، در دنیا و بعد از دنیا 135
- 18. رساله ای در صفات (صفات سلبیه و ثبوتیه و...) 135
- 17. رساله ای در اثبات ذات 135
- 19. رساله ای در افعالالله تعالی (بحثی است درباره توحید افعالی، جبر و تفویض، قضا و قدر و...) 135
- 22. رساله ای در ولایت 136
- 23. رساله ای در مشتقات 136
- 28. رساله ای در اعتبارات 136
- 21. رساله ای در نبوت 136
- 25. رساله ای در ترکیب 136
- 24. رساله ای در برهان 136
- 26. رساله ای در تحلیل 136
- 20. رساله ای در وسائط (اثری است درباره وسائط موجود میان مقام ربوبی و عالم طبیعت) 136
- 27. رساله ای در مغالطه 136
- 36. پرسش و پاسخ 137
- 34. رساله ای در عالم غیب 137
- 30. رساله ای در حکومت اسلامی 137
- 35. وحی یا شعور مرموز 137
- 29. قرآن در اسلام 137
- 32. تعلیمات دینی 137
- 31. محاکمات میان دو مکاتبات 137
- 33. معنویت تشیع (مجموعه مقاله ها) 137
- 40. دیوان اشعار 138
- 43. لب اللباب 138
- 39. ارجوزه فی الخط 138
- 37. ارجوزه فی النحو 138
- 42. سنن النبی صلی الله علیه و آله 138
- 38. ارجوزه فی الصّرف 138
- 41. رساله علی و فلسفه الهی 138
- 47. مهر تابان 139
- 45. رساله ای در اسماءالله تعالی 139
- 46. حاشیه بر اسفار 139
- 44. رساله ای در توحید ذاتی 139
- 49. رساله ای در عشق 140
- 52. حاشیه بر مکاسب شیخ انصاری 140
- 53. تعلیقه بر برخی مجلدهای بحارالانوار 140
- 48. رسالت تشیع 140
- 54. رساله ای در تحریم الکل از دیدگاه اسلام 140
- 51. تعلیقه بر اصول کافی 140
- 50. رساله محمد صلی الله علیه و آله در آیین اسلام 140
- 55. جمال آفتاب و آفتاب هر نظر (شرحی بر دیوان حافظ) 140
- 56. راز دل 141
- 57. رساله انساب آل عبدالوهاب 141
- فصل پنجم: عروج ملکوتی 142
- اشاره 142
- در سوگ علامه طباطبائی رحمه الله 144
- فخریه شهریار 146
- رجعت سرخ ستاره 146
- عشق رفت 147
- الف) کتاب 151
- کتابنامه 151
- اشاره 151
- ب) نشریه 155
ص:93
دیگر فضایل اخلاقی علامه
دیگر فضایل اخلاقی علامه
این حکیم نیکوکردار و خوش خو، هرگز اجازه نمی داد کسی پشت سر ایشان راه برود یا افرادی بهعنوان اصحاب و ملازم وی در بیرون بایستند. فرزندش در این باره می گوید:
این اواخر که [پدر] به بیماری قلبی دچار شده بود، روزی به دنبالش رفتم. برگشت و گفت: کجا می آیی؟ گفتم: مگر به حرم نمی روید؟ فرمود: «چرا.» گفتم: می خواهم حرم بروم. فرمود: «شما که صغیر نیستی، خودت حرم برو، لازم نیست با من بیایید!»
اگرچه علامه خدمتکار داشت، همواره خودش باغچه های خانه را بیل می زد و گل کاری می کرد. ایشان تابستان ها به ویژه پیش از آمدن به قم، در تبریز و در ملک موروثی خویش، به مدت ده سال زراعت می کرد. هرگاه در خانه به صدا درمی آمد، اغلب، خود ایشان برای باز کردن در می رفت و با روی خوش از مراجعان استقبال می کرد.(1)
حجت الاسلام شرعی در این باره می گوید:
علامه طباطبایی، ابعاد گوناگون اخلاق و آداب اسلامی را کاملاً رعایت می کرد. بارها اتفاق افتاد که وقتی به محضرش رسیدیم، ایشان شخصاً برایم چای آوردند و این برای من خیلی سنگین بود و هرچه اصرار کردم که این کار را انجام ندهند، نمی پذیرفتند؛ چون بیشتر اوقات کسی در منزل نبود و اگر هم بود، یک نفر بود که برای انجام کارها بیرون می رفت. ازاینرو، ایشان تنها می ماند و شخصاً به پذیرایی از میهمان اقدام می کرد.(2)
ما حیوان خانگی را نمی کشیم
ما حیوان خانگی را نمی کشیم
آیت الله جوادی آملی، درباره یکی از ویژگی های استادش این گونه می فرماید:
علامه در اثنای نوشته هایشان در آداب زندگی آورده اند: «رسم ما بر این است که حیوان خانگی را نمی کشیم. هروقت برای مهمان یا مورد نیاز
1- نک: مکتب اسلام، سال 21، ش 10، صص 64 و 65.
2- مجله نور علم، ش 9، ص 72.