زندگی و اندیشه های میرزامحمدحسین نائینی صفحه 31

صفحه 31

ص:39

شورایی بودن نظام اسلامی

شورایی بودن نظام اسلامی

ماهیت حکومت اسلامی و اساس آن، مشارکت مردم در اداره امور کشور و مشورت با خردمندان امت است. اصل شورا از اصول تردیدناپذیر اسلام است و نام گذاری سوره ای در قرآن به این نام، از اهمیت ویژه آن حکایت دارد. روایت های بسیاری نیز در این باره از پیشوایان معصوم علیهم السلام نقل شده است.

شورا در مسائل حکومتی و امور همگانی، نمونه های بسیار دارد. نائینی با استناد بر این اصل، خواهان تشکیل مجلس شورای ملی بود و اعتقاد داشت حاکم بدون مشورت با ملت که در مصالح نوعیه شریکند، نباید کاری انجام دهد. البته چون مشارکت همه افراد ملت در همه امور ممکن نیست و توده مردم نیز اهل تشخیص نیستند، خردمندان و صالحان باید از راه همه پرسی برگزیده شوند و در امور مهم کشور رایزنی کنند.(1)

نائینی برای ثابت کردن درستی این عقیده، به آیات قرآن(2) و سیره پیامبر و علی علیه السلام استدلال می کند.

در بخش سیره پیامبر به ماجرای جنگ احد استدلال می کند که حضرت درباره ماندن در مدینه یا با رویارویی دشمن در صحرا، با اصحاب مشورت کرد و با اینکه نظر ایشان، ماندن در مدینه و دفاع بود، چون بیشتر مسلمانان خواستار درگیر شدن با دشمن در بیرون از مدینه بودند، رسول گرامی اسلام نیز از نظر آنان پیروی کرد.(3)

در سیره علی علیه السلام نیز به مشورت آن حضرت با مردم در امور سیاسی اشاره


1- تنبیه الامه و تنزیه المله، ص 53.
2- تنبیه الامه و تنزیه المله، ص 53.
3- تنبیه الامه و تنزیه المله، ص 54.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه