زندگی و اندیشه های میرزامحمدحسین نائینی صفحه 55

ص:63

شیخ آقابزرگ تهرانی درباره حالات ایشان در نماز می نویسد:

هنگامی که به نماز می ایستاد، بدنش می لرزید و اشک هایش بر گونه ها و محاسنش جاری می شد.(1)

عشق به نماز و ارتباط با خدا، چنان با روح او درآمیخته بود که حتی در آخرین روزها و ساعت های عمرش حاضر نبود لحظه ای نمازش از اول وقت به تأخیر افتد. آیت الله حسینی همدانی نقل می کند:

آقای نائینی بیماری تب نوبه داشتند. هر یکی دو ساعت، تب می کردند و به حالت غشوه از حال می رفتند. ساعت سه از شب گذشته بود. من گفتم اگر آقا بلند شوند و ببینند ساعت سه از شب گذشته است، ناراحت می شوند که چرا ایشان را برای نماز بیدار نکرده ایم و دوباره حال ایشان منقلب خواهد شد. به این جهت، چهار پنج ساعت که آنجا بود، همه را به عقب برگرداندیم و روی ساعت یک از شب گذشته تنظیم کردیم. وقتی مرحوم آیت الله نائینی بعد از چند ساعت بی حالی و حالت غشوه، به حال آمدند، نگاهی به آسمان کردند و با عجله فرمودند: ساعت سه است! چرا مرا برای نماز (نماز شب و تهجد) بیدار نکردید؟ بسیار ناراحت شدند، من عرض کردم: آقا ساعت سه نیست، ساعت یک است. ایشان فرمودند: نه. من چند ساعت تنظیم شده را خدمت ایشان نشان دادم، ایشان نگاه کردند و با ناراحتی فرمودند: اینها ساعت نیست. پی دان است. من از وضع آسمان و ستاره می فهمم که ساعت سه از شب گذشته است. همان جا با آن حال، برای ایشان ظرف آب آوردیم، وضو گرفتند و با حالت نشسته مشغول نماز شدند.(2)

نیایش های شبانه، سرمایه تلاش روزانه و پشتوانه مردان خدا در سیر الهی است و چشمه ساری است که پویندگان راه تکامل، از آن جرعه ها نوشیده و تشنگی خود را فرو نشانده اند. نائینی زنده دلی بود که از نیایش شبانه، حیات