از چشمه تا دریا :مجموعه خاطرات درباره استاد شهید مرتضی مطهری صفحه 110

ص:112

بکند، گفت آره، من آمدم آن جا و در تهران آن حالتی که در قم داشتیم برای ما؛ برای ما حالت خیلی جالبی بود؛ یعنی آن بریدگی اش را از حوزه به نحوی در آن تعصبات و تألماتش دخیل می دانست و وقتی که من این مطلب را خدمتشان عرض کردم، به عنوان یک شاگردی که خوب می نشستیم از محضرشان استفاده می کردیم، تا حدی می توانم بگویم که التیام روحی بود که بالاخره هنوز یکی هست که بویی از آن خاطرات و آن آب و هوای مدرسه فیضیه را با خودش آورده باشد. ایشان ناراحت بود که چرا از آن محیط جدا شده و واقعا هم منهای این خاطره که با ایشان دارم باید عرض کنم که ایشان از این که از قم جدا شده بود و در تهران زندگی می کرد، تا حد زیادی ناراحت بود و دلش می خواست که در همان حال و هوای حوزه قم و با همان رفت و آمدها و صحبت ها زندگی بکند. منتها خوب یک مسایلی در کنار این مسئله مطرح شد که ایشان نتوانستند در قم زندگی را ادامه بدهند و آمدند در تهران و باید بگوییم الخیر فی ما وقع.

آزاداندیشی و نواندیشی با حفظ اصول

آزاداندیشی و نواندیشی با حفظ اصول

البته اگر بخواهیم شاخصه ها را مشخص بکنیم و یعنی تعیین بکنیم، نام ببریم و به اصطلاح تدوین بکنیم، بهترین مرجع و منبع ما آثار مکتوب ایشان است؛ چون مکتوب هایی که از ایشان باقی مانده با سخنرانی ها متفاوت است.

سخنرانی ها جنبه خطابی دارد، به اصطلاح منطقی و نه برهانی، ولی نوشته های ایشان کاملاً جنبه برهانی و استدلالی دارد. از خصوصیاتی که راجع به تجدید حیات می توانم اسم ببرم، همین نکته بود که راجع به دکارت و بیکن خدمتتان عرض کردم. شاید در گذشته های بسیار دور، در حوزه اسلامی وقتی