- دیباچه 1
- پیش گفتار 3
- فصل اول: میلاد نور 4
- اشاره 4
- 1. خاندان مجلسی 5
- اشاره 5
- حافظ ابو نُعَیْم اصفهانی؛ نیای بزرگ علامه مجلسی 6
- کمال الدین درویش محمداصفهانی؛ جد مادری علامه مجلسی اول 7
- ملا مقصود علی مجلسی 8
- 2. شهرت یافتن به مجلسی 8
- 3. علامه مجلسی اول (ملا محمدتقی اصفهانی) 9
- اشاره 9
- تصوف علامه محمدتقی مجلسی 10
- 5. تألیفات 12
- 4. فرزندان علامه مجلسی 12
- 1. آغاز تحصیل 13
- فصل دوم: زندگی علمی علامه مجلسی 13
- اشاره 13
- 2. استادان علامه مجلسی 14
- اشاره 14
- آقاحسین خوانساری 16
- ملا محمد صالح مازندرانی 16
- میرزاعبداللّه اصفهانی 16
- ملامحمدمحسن فیض کاشانی 17
- 3. شاگردان 18
- اشاره 18
- سیدنعمت اللّه جزایری 19
- محقق اردبیلی 20
- میرمحمد صالح خاتون آبادی 20
- میرزاعبداللّه تبریزی اصفهانی 20
- میرمحمدحسین خاتون آبادی 21
- اشاره 23
- فصل سوم: آثار و نگاشته ها 23
- کتاب های فارسی 26
- اشاره 27
- بحارالانوار 27
- کتاب های عربی 27
- اشاره 27
- هدف از نگارش بحارالانوار 28
- فهرست بحارالانوار 30
- کرامت 32
- بحارالانوار از دید بزرگان 32
- سرچشمه پایان ناپذیر 32
- کتاب خانه کوچک 32
- کتابی جامع 33
- نقد و نظر 34
- علامه طباطبایی و بحارالانوار 36
- فصل چهارم: اندیشه ها و نوآوری های علامه مجلسی 38
- اشاره 38
- علامه مجلسی و فلسفه 40
- علامه مجلسی؛ اخباری میانه رو 41
- ضرورت حکومت 42
- ولایت فقیه 43
- وجوب نماز جمعه 45
- فصل پنجم: زندگی سیاسی و فرهنگی 46
- اوضاع سیاسی 46
- اشاره 46
- پادشاهان معاصر 47
- پست های دولتی 48
- اشاره 48
- امامت جمعه اصفهان 48
- شیخ الاسلامی اصفهان 49
- علامه مجلسی و صوفیه 50
- بت شکنی 51
- مبارزه با می گساری و منکرات 52
- رهنمود اداری 53
- نقد و نظر 54
- مسالمت علما با پادشاهان برای گسترش تشیع 56
- دیدگاه امام خمینی رحمه الله 56
- عالمان اسلام و رسالت کنترل زمام داران 57
- فصل ششم: علامه مجلسی از نگاه بزرگان 59
- اشاره 63
- فصل هفتم: ویژگی های اخلاقی علامه مجلسی 63
- انجام آداب و مستحبّات 63
- برآوردن نیاز 63
- پشتکار علمی 64
- داشتن نیت جدایی 64
- ارج نهادن به کتاب 66
- هیبت والا 66
- اخلاق نیکو 66
- فصل هشتم: درگذشت و رحلت به جهان باقی 68
- اشعار 70
- فصل نهم: گزیده ادب فارسی 70
- اشاره 70
- اشاره 76
- در دامانِ عفّت 76
- نثر ادبی 76
- گستره اندیشه 78
- ارمغان الهی 79
- اقیانوس فضیلت 81
- اشاره 82
- همراه با برنامه سازان 82
- پیشنهادهای کلی 82
- پیشنهادهای برنامه ای 83
- پرسش های مسابقه ای 84
- پرسش های کارشناسی 86
- پرسش های مردمی 86
- کتاب نامه 88
ص:12
فرزانه ای هم چون علامه محمدباقر مجلسی در دامان وی؛ برای شناخت مقام علمی و معنوی آن بزرگوار کافی بود.
محدث نوری در فیض قدسی درباره مقام مجلسی اول چنین می نویسد:
محمدتقی فرزند مقصود علی، ملقب به مجلسی، یگانه دوران و نادره روزگار خویش است. در بزرگواری، وثاقت، امانت، بلندمرتبگی و تخصص در علوم، بلندآوازه تر از آن است که بیان گردد و والاتر از آن که عبارت، گویای شأنش باشد. وی پارساترین، پرهیزگارترین و پرستنده ترین فرد روزگار خویش بوده است. فیض وجودش در امور دینی و دنیایی بیشتر عام و خاص عصر خویش را شامل گردیده و روایات ائمه معصومین (ع) را در اصفهان منتشر ساخته است. خداوند وی را جزای نیکو بخشد.(1)
تصوف علامه محمدتقی مجلسی
یکی از مسایل جنجالی درباره زندگانی علامه مجلسی اول، گرایش وی به تصوف یا دست کم ریاضت شرعی بوده است.
باید دانست اگر مقصود از تصوف، زهد و پارسایی و ریاضت شرعی و تصفیه باطن باشد، چنین کاری وظیفه همه مسلمانان است. بنابراین، همه بزرگان دین، عارف وصوفی واقعی اند. در مقابل، اگر مراد از تصوف، دکان داری، مراد و مریدبازی، داشتن باورهای خلاف شرع، لا ابالی گری، انجام دادن کارهای نامشروع و حضور در جلسه های
1- فیض قدسی، ص 183.