- دیباچه 1
- پیش گفتار 3
- اشاره 4
- فصل اول: میلاد نور 4
- اشاره 5
- 1. خاندان مجلسی 5
- حافظ ابو نُعَیْم اصفهانی؛ نیای بزرگ علامه مجلسی 6
- کمال الدین درویش محمداصفهانی؛ جد مادری علامه مجلسی اول 7
- 2. شهرت یافتن به مجلسی 8
- ملا مقصود علی مجلسی 8
- 3. علامه مجلسی اول (ملا محمدتقی اصفهانی) 9
- اشاره 9
- تصوف علامه محمدتقی مجلسی 10
- 5. تألیفات 12
- 4. فرزندان علامه مجلسی 12
- فصل دوم: زندگی علمی علامه مجلسی 13
- 1. آغاز تحصیل 13
- اشاره 13
- 2. استادان علامه مجلسی 14
- اشاره 14
- ملا محمد صالح مازندرانی 16
- میرزاعبداللّه اصفهانی 16
- آقاحسین خوانساری 16
- ملامحمدمحسن فیض کاشانی 17
- 3. شاگردان 18
- اشاره 18
- سیدنعمت اللّه جزایری 19
- میرمحمد صالح خاتون آبادی 20
- محقق اردبیلی 20
- میرزاعبداللّه تبریزی اصفهانی 20
- میرمحمدحسین خاتون آبادی 21
- فصل سوم: آثار و نگاشته ها 23
- اشاره 23
- کتاب های فارسی 26
- اشاره 27
- بحارالانوار 27
- کتاب های عربی 27
- اشاره 27
- هدف از نگارش بحارالانوار 28
- فهرست بحارالانوار 30
- بحارالانوار از دید بزرگان 32
- کرامت 32
- سرچشمه پایان ناپذیر 32
- کتاب خانه کوچک 32
- کتابی جامع 33
- نقد و نظر 34
- علامه طباطبایی و بحارالانوار 36
- فصل چهارم: اندیشه ها و نوآوری های علامه مجلسی 38
- اشاره 38
- علامه مجلسی و فلسفه 40
- علامه مجلسی؛ اخباری میانه رو 41
- ضرورت حکومت 42
- ولایت فقیه 43
- وجوب نماز جمعه 45
- فصل پنجم: زندگی سیاسی و فرهنگی 46
- اوضاع سیاسی 46
- اشاره 46
- پادشاهان معاصر 47
- پست های دولتی 48
- امامت جمعه اصفهان 48
- اشاره 48
- شیخ الاسلامی اصفهان 49
- علامه مجلسی و صوفیه 50
- بت شکنی 51
- مبارزه با می گساری و منکرات 52
- رهنمود اداری 53
- نقد و نظر 54
- دیدگاه امام خمینی رحمه الله 56
- مسالمت علما با پادشاهان برای گسترش تشیع 56
- عالمان اسلام و رسالت کنترل زمام داران 57
- فصل ششم: علامه مجلسی از نگاه بزرگان 59
- فصل هفتم: ویژگی های اخلاقی علامه مجلسی 63
- اشاره 63
- انجام آداب و مستحبّات 63
- برآوردن نیاز 63
- پشتکار علمی 64
- داشتن نیت جدایی 64
- هیبت والا 66
- ارج نهادن به کتاب 66
- اخلاق نیکو 66
- فصل هشتم: درگذشت و رحلت به جهان باقی 68
- اشعار 70
- اشاره 70
- فصل نهم: گزیده ادب فارسی 70
- در دامانِ عفّت 76
- نثر ادبی 76
- اشاره 76
- گستره اندیشه 78
- ارمغان الهی 79
- اقیانوس فضیلت 81
- اشاره 82
- همراه با برنامه سازان 82
- پیشنهادهای کلی 82
- پیشنهادهای برنامه ای 83
- پرسش های مسابقه ای 84
- پرسش های مردمی 86
- پرسش های کارشناسی 86
- کتاب نامه 88
ص:44
اهل بیت (ع) منحصر می داند. بحارالانوار نیز بابی را گشوده و آیات و احادیثی را آورده است که از میان آن ها می توان مسایل اصول فقه را به دست آورد.(1)
علامه در پاسخ به فردی نوشته است:
اما مسأله دوم که طریقه مجتهدین و اخباریین را سؤال فرموده اند... مسلک حقیر در این باب، وسط است. افراط و تفریط در جمیع امور، مذموم است و بنده، مسلک جماعتی را که گمان های بد به فقهای امامیه می برند و ایشان را به قلت دین متهم می دانند، خطا می دانم؛ ایشان اکابر دین بوده اند. هم چنین مسلک گروهی که ایشان را پیشوا قرار می دهند و مخالف ایشان را در هیچ امر جایز نمی دانند و مقلّد ایشان می شوند، درست نمی دانم. عمل به اصول عقلیه که از کتاب و سنّت مستنبط نباشد، درست نمی دانم، ولکن اصول و قواعد کلیّه که از عمومات کتاب و سنّت معلوم می شود، با عدم معارضه نص در روایت صریح به خصوص این ها را متّبع (مورد پیروی) می دانم.(2)
از این سخنان برمی آید که علامه مجلسی پیرو مکتب اخباری بوده، ولی در این مسیر، به اعتدال رفتار کرده است.
ضرورت حکومت
ضرورت حکومت
اصل فطری و غریزی جامعه پذیری و مدنی الطبع بودن انسان، علامه مجلسی، تداوم یافتن زندگی اجتماعی بشر را به رعایت این اصل
1- بحارالانوار، ج 2، صص 268 _ 283.
2- طرائق الحقایق، ج 1، صص 280 و 284، برگرفته از: علامه مجلسی، ص 200.