- دیباچه 1
- تعریف ادب 3
- اشاره 3
- پیش گفتار 3
- ادب در زبان فارسی و عربی 5
- انواع ادبی چیست؟ 8
- اشاره 8
- فصل اول: کلیّاتی از انواع ادبی 8
- انواع ادبی در ایران 10
- 1. انواع ادبی از نظر شکل و قالب 10
- اشاره 10
- 2. انواع ادبی از نظر محتوا و مضمون 11
- اشاره 14
- مقدمه 14
- فصل دوم: ادبیات غنایی 14
- تاریخچه 15
- 1. تحمیدیه و مناجات (Hymn) 16
- اشاره 16
- نیایش های مولا علی علیه السلام 19
- دعایِ حضرت مهدی «عج» 21
- زلالِ وصال 22
- دعای جوشن کبیر 24
- سر منزل مقصود 26
- فیض حضور 28
- مِهرِ عالم افروز 30
- پناهِ بی پناهان 32
- اشاره 33
- 2. مدیحه سرایی (Praise) 33
- در نعت حضرت رسول صلی الله علیه و آله 34
- در مدح مولا علی علیه السلام 36
- در مدح امام حسن مجتبی علیه السلام 37
- در نعت امام حسین علیه السلام 38
- در نعت امام سجاد علیه السلام 39
- در مدح امام باقر علیه السلام 40
- در مدح امام صادق علیه السلام 42
- در مدح امام کاظم علیه السلام 43
- در مدح امام رضا علیه السلام 45
- در مدح امام تقی علیه السلام 46
- در مدح امام هادی علیه السلام 47
- در مدح امام حسن عسکری علیه السلام 49
- در مدح امام زمان عج الله تعالی فرجه الشریف 50
- در کویِ دوست 51
- در مدح حضرت معصومه علیه السلام 52
- از نسل پیمبر صلی الله علیه و آله 54
- لافتی الاّ علی 54
- اشاره 56
- 3. مرثیه سرایی (Elegy) 56
- شهادت علی اکبر 57
- شهادت علی اصغر علیه السلام 60
- در سوگ حضرت زهرا علیهاالسلام 64
- مصایب شب عاشورا 66
- حوادث شب عاشورا 69
- 4. غزلیات و اشعار عاشقانه (lyricism) 73
- اشاره 73
- قابل لطف تو 74
- قبله گهِ جان ها 75
- شمع محفل 76
- خبر از جنّت 77
- اشک خونین 78
- آتش طور 79
- طعمِ گفت و گو 81
- بازار آفتاب 82
- گلزار زندگی 83
- هوای وصل 84
- آهِ سینه 85
- راه عشق 86
- سوز عشق 87
- جام وحدت 88
- اشکباران 89
- یاد دوست 90
- راز دل 91
- کعبه صدق 92
- سرّ عشق 93
- اصحاب طریقت 94
- چشم بیمار 95
- از داغِ غمت 96
- قبله حق 97
- راه وفا 98
- مژده رحمت 99
- مرتبه عرفان 100
- یاد یار 101
- راهِ احسان 102
- بازار وصال 103
- چشمه کوثر 104
- سوختن و ساختن 105
- کرشمه ساقی 106
- ساقیا بده جامی... 107
- تمنایِ وصال 108
- کعبه مقصود 111
- ناز و نیاز 112
- مطالعه نور 113
- فیض وصال 114
- آه نیمه شب 115
- هاتف غیب 116
- آسمانِ مهر 117
- شمع محفل اُنس 120
- خرمنِ حُسن 120
- مسند جامِ جام 122
- دعوت فردوس 123
- کفر و ایمان 124
- مهر و ماه 125
- تمنّایِ دوست 126
- گنج پنهان 127
- کیش خوبان 128
- کیش مهر 129
- اشاره 132
- 5. ساقی نامه (Drinkingsong) 132
- شست و شوی روح 133
- آب حیات 136
- اشاره 139
- 6. حبسیّه(Prison poem) 139
- دوایِ دردِ استبداد 140
- عروس وصل 141
- مقدمه 142
- اشاره 142
- اشاره 142
- فصل سوم: ادبیات تعلیمی 142
- در معالجت امراضِ نفس 144
- نردبانِ معرفت 146
- در آداب خواب رفتن و بیدار شدن 148
- شناختن نفس، شناختن خدا 150
- تأثیر شناختن نفس در تهذیب اخلاق 151
- مهرِ حیدر 152
- مژده ای صاحب نظران 155
- نماز، معراج مؤمن 157
- یاد آخرت 159
- کلماتِ قصار مولی علی علیه السلام 161
- کوچ گاه 163
- اشعار اخلاقی 163
- اشاره 163
- در مکتبِ دین 165
- در خزان 166
- هان ای دل 167
- اشاره 168
- حدیث در ادب فارسی 168
- آداب نماز شب 172
- اشاره 174
- فقه در ادب فارسی 174
- احکام نماز جماعت 177
- تفسیر قرآن در ادب فارسی 180
- تفسیر سوره حمد 183
- تفسیر بسم اللّه الرحمن الرحیم 183
- اشاره 183
- مالک یوم الدین 184
- الرحمن الرحیم 184
- ایاک نعبد و ایاک نستعین 185
- اهدنا الصراط المستقیم 185
- عرفان در ادب فارسی 186
- اشاره 186
- صراط الذین انعمت علیهم غیرالمغضوب علیهم و لاالضّالّین 186
- در محبّت 189
- سفر معنوی 191
- آداب مراقبه 194
- نامه ای عرفانی 197
- آداب نماز 198
- عارف کیست؟ 200
- می خواهم دل باشم 202
- بشنو از نی 204
- لذتِ شهود و معرفت اللّه 207
- فصل چهارم: ادبیات داستانی 209
- اشاره 209
- مقدمه 209
- حکایات و لطایف 210
- کمیل بن زیاد نخعی 213
- اشاره 213
- بهلول عاقل 213
- مُحبانِ خاص 213
- لطایف معنوی 216
- فرود آمدن حضرت آدم و حوا به زمین 218
- در بیانِ قصه حضرت سلیمان 220
- خاطراتِ نجف 222
- حکایت از نماز 225
- فضایل امام رضا علیه السلام 228
- داستانِ راستان 230
- دقیقه های شیرین 232
- فرهنگ واژگان 236
- کتاب نامه 240
دیباچه
دیباچه
چهره درخشانِ عالمان فرزانه، هماره در آسمانِ علم و ادبِ این مرز و بوم، نمایان و تابنده است و همیشه نویدِ پایان زمستانِ جهل و تاریکی و آغاز بهارِ ایمان و معنویت را می دهد.
این فرهیختگانِ وارسته که بر قله های رفیع علم و ادب جای داشتند و زمین از دربرگرفتنِ اقیانوس جانشان به تنگ آمده و روح بلندشان را به مینویِ بهشت پیوند داده بود، از رشحاتِ قلمِ خود، تحفه های بسیار را به یادگار گذاشته اند که اینک میراثِ ارزشمندی برای ما محسوب می شود.
گرچه از حضور جسمانی شان محرومیم، اما آثار ارزشمندشان را ارج می نهیم و در این زمانه، مشتاق تر از همیشه، انتظارِ بارشِ افکار نابشان را داریم تا حیاتی نو در کالبد ادب و دیانت و دانشمان دمیده شود.
«میراث ادبیِ علمایِ شیعه» گلگشتی است در بوستانِ همیشه سبز متون ادبی و عرفانی و اخلاقیِ عالمان شیعه که به همتِ پژوهشگر ارجمند، جناب آقای سیدرضا باقریان موحد سامان یافته است.
هرچند دستیابی به اندیشه های ناب و متعالیِ آن فرزانگان، به طور کامل برایمان میسر نیست اما پژوهشگر محترم، به مصداق: