کار در زندگی فردی و اجتماعی از دیدگاه قرآن صفحه 143

چیزی وسیله ای بدو بخشیدیم.

ذوالقرنین، با به کارگیری همه امکانات مادی که خداوند در اختیار او قرار داد، به براندازی ظلم و ستم اقدام نمود. از جمله سد محکمی را به درخواست مردمی که از بیداد «یَأْجوج و مَأْجوج» به ستوه آمده بودند، ایجاد کرد ذوالقرنین سد را با قطعه های آهن بنا کرد و برای استحکام بیش تر، آن را با لایه ای از مس پوشانید.

در این داستان، «ذوالقرنین» با توجه به کارگیری همه وسیله های مادی می گوید: «هذا رحمهٌ منْ ربّیِ» (کهف: 98) یعنی خداست که همه امکانات را در اختیار من قرار داد و از یاد او نباید غافل شد.

یعقوب پیامبر و بهره مندی از وسیله ها

حضرت یعقوب علیه السلام وقتی فرزندان خود را برای دریافت ارزاق به مصر فرستاد، به آن ها چنین سفارش کرد:

وَ قال یا بُنیَّ لا تدْخُلُوا من بابٍ واحِدٍ. (یوسف: 67)

و گفت: ای پسران من، [همه]از یک دروازه [به شهر] در نیایید، بلکه از دروازه های مختلف وارد شوید، و من [با این سفارش] چیزی از [قضای ]خدا را از شما دور نمی توانم داشت. فرمان جز برای خدا نیست. بر او توکل کردم و توکل کنندگان باید بر او توکل کنند.

به ظاهر هدف حضرت یعقوب از این سفارش این بوده که فرزندانش از چشم زخم مردم یا حسدورزی و مانند آن در امان بمانند، ولی چون تأثیر وسیله ها و علل با اجازه خداوند ممکن است، حضرت می فرماید من با این سفارش نمی توانم حادثه ای را که از سوی خداوند حتمی است از شما برگردانم و در آخر می فرماید: بر