- دیباچه 1
- تبیین موضوع 8
- هدف پژوهش 9
- فرضیه های پژوهش 9
- دیگر فرضیه ها 10
- فرضیه اصلی 10
- اشاره 12
- واژه های مهم در مفهوم کار 12
- 2. عَمَل «یَعْمَلون» 13
- 3. شُغل «شَغَلَتْنا»، «شُغُل» 13
- 1. فِعل «فاعل» 13
- 4. صُنْع «اِصْنَعْ»، «صَنْعَه»، «مَصانِع» 14
- 5. أمر «الْأَمر»، «أَمْرُهُم» 14
- 6 . شأن 15
- 8 . کَسَب «اِکْتَسَبُوا»، «اِکْتَسَبْنَ» 15
- 7. سعی «سعی»، «سَعْیُهُمْ»، «لِسَعْیِه» 15
- 10. جوب «جابوا» 16
- 9. کَدْح «کادِح»، «کَدْحا» 16
- 11. جهد «جهاد» 16
- 12. سخر «سخّر»، «سَخَّر لکم»، «سُخریا» 17
- 13. «جِدّ» 17
- 16. «کَدّ» «اَلْکادّ»، «کَدیده» 18
- واژه های مرتبط با مصادیق کار 18
- الف) شناخت حلال و حرام 21
- ب) ارتباط با خدا 21
- واژه های مربوط به آداب و مقررات کار 21
- ج) آداب کار 22
- د) آداب کار در ارتباط با دیگران 23
- الف) آثار زیان بار کارهای حرام 25
- واژه های مربوط به آثار کارهای حرام 25
- ب) آثار معنوی و مادی کارهای حلال 26
- واژه های مربوط به نقش عوامل غیر کاری در زندگی 27
- الف) رزاق بودن خداوند 27
- د) عمل صالح و گشایش روزی 28
- ج) گناه و تنگی روزی 28
- ب) گشایش و تنگی روزی 28
- الف) نگرش قرآن به انسان 29
- اشاره 29
- بخش دوم: انسان و کار از نگاه وحی 29
- اشاره 29
- هدف های اجتماعی انسان 32
- 2. هدف مندی انسان 32
- 3. اجتماعی بودن انسان 33
- 4. رابطه فرد و جامعه 34
- 6 . خوش بختی و بدبختی 35
- اشاره 41
- زندگی به اندازه کفاف 42
- اشاره 43
- 1. عبادی بودن کار 43
- 2. کار در ردیف جهاد 45
- 4. بیکاری، امری نکوهیده و ناپسند 46
- 3. کار، نشانه الهی 46
- 5. کار، مایه عزت 47
- اشاره 49
- انواع کار از دیدگاه ارزشی 49
- کارهای ناسازگار با تعالی انسان 50
- الف) کارهای عبادی و غیر عبادی 50
- ب) کارهای حلال و حرام 51
- ج) کارهای مکروه 57
- اشاره 58
- کارهای مناسب از دیدگاه اسلام 59
- 1. تعلیم و تربیت 59
- 2. دین پژوهی 62
- اشاره 63
- 4. امر به معروف و نهی از منکر 63
- ب) وظیفه حکومتی 65
- دایره حِسْبه در فقه اسلامی 66
- 5. قضاوت 66
- اشاره 67
- 6 . حفظ امنیت 67
- الف) حق حاکمیت از آن مؤمنان است 68
- د) فراهم ساختن امکانات نظامی 69
- ج) نگهبانی از مرزها 69
- ب) وصف پیکار گران عصر امام زمان علیه السلام 69
- کشاورزی 70
- 7. کشاورزی و باغداری 70
- باغداری 71
- الف) انسان کِشت کننده است نه رویاننده 72
- ج) باغی آباد با میوه های گوناگون 73
- ب) ذخیره سازی 73
- د) رزق پاکیزه 74
- ویژگی هدایت کنندگی نعمت های الهی 74
- اشاره 75
- ج) آوردن نام برخی از چهار پایان 76
- الف) مالک بودن انسان 76
- د) یادآوری برخی از منفعت ها 76
- ب) حلال بودن بهره برداری 76
- ه) مایه پند و عبرت 77
- اشاره 78
- 10. تجارت 78
- الف) آیات مربوط به تجارت 79
- 11. بهره برداری از دریا و رودخانه ها 80
- ج) منع نکردن از تجارت مشروع 80
- اشاره 80
- ب) تجارت حلال و حرام 80
- الف) تجارت دریایی 81
- ب) صیادی و استخراج معادن زیردریایی 81
- د) سد سازی و پرورش ماهی در رودخانه ها 82
- ج) فعالیت های نظامی از راه دریا 82
- ه) کشتی ها و سفینه های کوه آسا 82
- 12. صنعت 83
- اشاره 83
- الف) آهن؛ محور کارهای صنعتی 83
- ب) صنعت زره سازی 84
- ج) صنعت کشتی سازی 84
- 13. گردش گری 85
- الف) اجاره اموال 88
- 14. اجاره 88
- اشاره 88
- ب) اجرت به ازای کار 88
- ب) ارزش و اهمیت کارگری 89
- 15. کارگری 89
- الف) مفهوم کارگری 89
- ج) کارگری در قرآن 91
- نمونه قرآنی 92
- 16. کار زنان 93
- اشاره 93
- دسته بندی کلی کارها 94
- اشاره 96
- اشاره 97
- فصل اول: عوامل 97
- راحتی 97
- الف) اهداف 98
- 1. میل به نیازهای اولیه 99
- ب) انگیزه ها 99
- اشاره 99
- اشاره 99
- الف) زینت های ناپسند (شیطانی): 100
- ب) زینت های پسندیده 102
- 2. شخصیت طلبی 103
- اشاره 103
- ب) شخصیت طلبی پسندیده 105
- 3. انگیزه بقا 106
- اشاره 106
- الف) انگیزه بقای ناپسند 107
- الف) پیشی گرفتن از یکدیگر در نیکی ها 108
- اشاره 108
- 4. انگیزه خدا جویی 108
- ج) خدمت به بندگان و انتظار پاداش از خدا 111
- د) در جست وجوی خشنودی الهی 113
- اشاره 115
- اشاره 115
- الف) موانع درونی 115
- 2. دید منفی به دنیا 116
- 4. تنبلی و سستی 117
- 3. برداشت منفی از رزاق بودن خداوند 117
- ب) موانع بیرونی 118
- اشاره 118
- 1. بهره کشی از عده ای به قیمت بیکاری دیگران 118
- 2. بیکاری در نتیجه فن آوری 119
- 4. نظام اجتماعی نادرست 120
- اشاره 120
- 3. بیکاری پنهان 120
- الف) چند شغلی 121
- ب) توزیع ناعادلانه ثروت 121
- بخش ششم: آداب و قراردادهای کاری 122
- فرق آداب با اخلاق 122
- تعریف ادب 122
- اشاره 122
- ادب اسلامی و التقاط 123
- فرق آداب با قراردادها 124
- قراردادهای کار 124
- 2. آخرت گرایی در کارها 125
- الف) شناخت درست کار 125
- اشاره 125
- اشاره 125
- آداب و قراردادهای کار 125
- 1. ارزش و اهمیت کار 125
- اشاره 127
- الف) تعریف حلال و حرام 127
- 3. شناخت حلال و حرام 127
- پاکیزگی و پلیدی 128
- 4. رابطه ایمان و عمل صالح 129
- ب) آداب کار در ارتباط با خدا 130
- 1. نیت در کار 130
- اهمیت نیت 130
- اشاره 130
- اخلاص در نیت 131
- 2. آغاز کارها به نام خدا 132
- تعریف عمل خالص 132
- 4. پرهیز از کارهای حرام 133
- 3. «ان شاء اللّه» گفتن 133
- 5. اهمیت دادن به نماز 134
- هشدار به مؤمنان 134
- اشاره 134
- در وصف یاد کنندگان خدا 135
- نماز در صحنه کاروزار 135
- درخواست دنیا یا آخرت؟ 137
- اشاره 137
- 6 . درخواست از خدا 137
- درخواست از فضل خدا 138
- 7. توکل بر خدا 140
- اشاره 140
- تعریف توکل 141
- فرق توکل و تفویض 141
- توسل به وسیله ها 142
- ذوالقرنین و بهره مندی از وسیله ها 142
- یعقوب پیامبر و بهره مندی از وسیله ها 143
- تعریف صبر 144
- اشاره 144
- 8 . صبر و شکیبایی 144
- 9. خشنود شدن به خشنودی خدا 145
- تأثیر صبر 145
- پاداش صبر کنندگان 145
- ج) آداب کار 146
- اشاره 146
- 1. دور اندیشی 146
- 2. تقسیم کار 147
- 1. امانت داری 148
- یوسف پیامبر و خزانه داری مصر 148
- اشاره 148
- 2. کاردانی 148
- زمامداری طالوت 149
- اشاره 150
- نگرش قرآن به زن 150
- حقوق اجتماعی زن 151
- برابری حقوق زن و مرد 152
- اختلاط زن و مرد 153
- نهی از آرزوی بیهوده 154
- نه ماندن در خانه و نه اختلاط 154
- نتیجه 155
- کشاندن زنان به بازار کار 155
- کار کودکان 156
- زمان استراحت 158
- 3. تقسیم زمان 158
- اشاره 158
- شب کاری 159
- زمان کار 159
- خواب بین روز 159
- کار و استراحت 160
- 4. سحر خیزی 161
- 5. به فال نیک گرفتن 162
- سعد و نحسی روزها 162
- اشاره 162
- فال بد زدن در قرآن 163
- فال نیک یا بد زدن 163
- 1. تعریف «تَطَیُّر» و «تَفَأُّل» 164
- 2. فرق بین «تطیّر» و «تفأّل» از دیدگاه اسلام 165
- 3. اثر روانی این امر 165
- شیوه عملی در کارها 166
- 6 . استمرار کار 167
- 7. عجله در کار 169
- اشاره 169
- انسان؛ عجول بالطبع 169
- عجله ناپسند 170
- روایات و عجله در کارهای خیر 171
- عجله پسندیده 171
- قرآن و عجله در کارهای خیر 171
- اشاره 172
- در تضمین روزی و منع حرص 172
- حرص ناپسند 172
- 8 . حرص بر کار 172
- سیری ناپذیری انسان حریص 173
- پرکاری پیامبر خدا 174
- پرکاری اهل بیت علیهم السلام 174
- کم کاری 175
- به تأخیر انداختن کارها 175
- اشاره 176
- 9. کیفیت کار 176
- د) آداب و قراردادهای کار در ارتباط با دیگران 177
- 1. حُسن برخورد 177
- 2. مشورت 178
- اشاره 178
- حق مشاور و مشورت کننده 179
- روش مؤمنان 179
- ویژگی مشاور 179
- فایده های مشورت 180
- اشاره 181
- 3. همکاری 181
- ملاک همکاری 181
- 4. رعایت عدل و احسان 182
- 5. قرارداد 183
- اشاره 183
- 2. رعایت تناسب میان شغل و شاغل 184
- 1. مشخص بودن نوع کار 184
- 5. وکیل قرار دادن خدا 185
- 4. مزد کار 185
- 6 . عمل به تعهد 185
- فراگیر بودن مفهوم عهد 188
- اشاره 188
- 6 . وفای به عهد 188
- لزوم وفای به عهد 189
- اهمیت وفای به عهد 189
- اشاره 191
- انسان و بار امانت الهی 191
- امین بودن انبیای الهی 191
- امانت داری در نگاه علی علیه السلام 192
- اشاره 193
- راستگویی و دیگر آداب 193
- 8 . راست گویی 193
- سوگند 195
- سوگند برای نیرنگ 195
- نقض سوگند 195
- محدودیت های اختیار 196
- 9. اختیار و مسئولیت 196
- اشاره 196
- تعریف انضباط 201
- 10. نظم و انضباط 201
- اشاره 201
- تشویق و تنبیه 202
- انضباط اجتماعی 203
- ه) دیگر موضوع های مرتبط با آداب کار 204
- اشاره 204
- تعریف فرهنگ کار 205
- اشاره 205
- ابعاد فرهنگ 205
- فرهنگ کار از دیدگاه اسلامی 206
- نمود فرهنگ کار در جوامع اسلامی 207
- خداباوری؛ رمز پیروزی 208
- وظیفه دست اندر کاران 208
- مفهوم کار 209
- تعریف وجدان کاری 209
- اشاره 209
- مفهوم وجدان 209
- 2. وجدان کاری 209
- 3. قانون کار 210
- اشاره 210
- عوامل تأثیرگذار بر وجدان کاری 210
- تأثیر وجدان کاری 210
- اشاره 211
- مرجع رسیدگی به امور کارکنان 211
- اشاره 213
- الف) آثار کارهای حرام 214
- 1. دنیازدگی و انکار معاد 214
- اشاره 214
- 2. طغیان در «روزی» و غضب الهی 215
- 3. زراندوزی 215
- اشاره 215
- الف) مال دوستی افراطی 216
- ب) منع انفاق 216
- ج) کم فروشی 217
- د) عذاب قیامت 217
- ه ) دیگر آثار 218
- 4. ربا 218
- اشاره 218
- جنگ با خدا و رسول 219
- آثار زیان بار ربا 219
- سبک شمردن حرام 220
- پی آمدهای گسترش رباخواری 220
- هلاکت جامعه 220
- ترک شدن قرض الحسنه 221
- فرار از ربا 221
- ترک شدن واجبات 221
- اثر ربا در قیامت 222
- 5. رشوه 223
- 6 . داد و ستد چیزهای زیان آور و ناپاک 224
- اشاره 224
- قمار 224
- شراب 224
- آثار بد شراب و قمار در قرآن 225
- ب) آثار کارهای حلال 226
- یک - آثار معنوی کار 226
- کارهای مکروه 226
- اشاره 226
- آثار معنوی فردی 227
- اشاره 227
- 1. پر کردن وقت های بیکاری 227
- 2. پرورش عقل 227
- نقش تجارت در افزایش عقل 228
- آثار معنوی جمعی 229
- 3. نوآوری 229
- 5. پاداش آخرتی 229
- 4. تجلیل از افراد نمونه 229
- اشاره 232
- دو - آثار مادی کار 232
- اشاره 233
- آثار فردی 233
- 1. مالکیت خصوصی 234
- تعریف ها 236
- 2. حقوق و دستمزد 236
- آیات مرتبط با حقوق و دستمزد 237
- آثار اجتماعی 241
- انفاق 243
- انفاق؛ عامل نجات جامعه از هلاکت 243
- یک - رزاق بودن خداوند 245
- ب) تأکید قرآن بر توجه به رزاق بودن خداوند 245
- الف) مفهوم رزق 245
- اشاره 245
- اشاره 245
- ج) تضمین روزی 246
- اشاره 247
- مستجاب نشدن دعا بدون کار 247
- د) برداشت منفی از تضمین روزی 247
- اشاره 249
- روزی خوردن از بیت المال 249
- ه) گشایش و تنگی روزی 249
- 2. امتحان الهی 251
- 3. جلوگیری از سرکشی 252
- اشاره 253
- 4. عذاب الهی 253
- دو - گناه 253
- الف) روگردانی از یاد خدا 255
- نکته ها 256
- اشاره 257
- ب) کفران نعمت 257
- 1. داستان دو مرد غنی و فقیر 258
- 2. داستان چند باغدار 259
- 3. ناشکری قوم «سبا» و سیل ویرانگر 260
- 4. داستان قریه ای ناسپاس 261
- 5. کفران نعمت های معنوی 261
- اشاره 262
- 6. استدراج به وسیله نعمت 262
- تعریف استدراج 264
- اشاره 266
- ج) ظلم؛ عامل هلاکت جامعه 266
- عذاب قوم عاد 267
- عذاب قوم ثمود 267
- عذاب فرعونیان 267
- اشاره 268
- سه - عمل صالح 268
- اشاره 269
- الف) ایمان و تقوا 269
- 2. پایداری بر ایمان و روزی فراوان 270
- 1. گشودن برکت های آسمان و زمین 270
- 3. تقوا و روزی 271
- 1. شکر نعمت و گشایش زندگی 272
- ب) شکر نعمت 272
- اشاره 272
- ادای حق اللّه و افزایش روزی 273
- شکر زبانی 274
- اشاره 274
- شکر عملی 274
- شکر قلبی 274
- 2. مراتب شکر نعمت 274
- اشاره 275
- ج) دعا و استغفار 275
- 2. بشارت نوح 276
- 1. بشارت هود 276
- استغفار و فراوانی نعمت 276
- 3. خطبه درخواست باران 277
- 4. توصیه امام صادق علیه السلام 277
- د) هجرت 278
- بخش نهم: سطح مطلوب زندگی 279
- یک - حدود الهی 279
- الف) حد تکوینی 279
- اشاره 279
- اشاره 279
- ج) حد اعتدال 280
- ب) حد تشریعی 280
- دو - نفی فقر و نداری 280
- اشاره 282
- سه - نفی زراندوزی 282
- الف) ریشه زراندوزی 283
- ب) بدترین آثار زراندوزی 283
- اشاره 283
- 1. نابودی دین و آخرت 283
- 2. فقر و آثار بد آن برای دیگران 284
- ج) پیشگیری از زراندوزی 285
- الف) تشویق به زندگی در حد عفاف و کفاف 286
- اشاره 286
- چهار - در حد عفاف و کفاف 286
- ب) حد سطح زندگی 288
- اشاره 288
- 2. اسراف بالاترین حد 289
- آیات اسراف و تبذیر 289
- نشانه های اسراف کار 290
- اشاره 291
- 3. اقتصاد و میانه روی 291
- اهمیت اقتصاد و تدبیر در زندگی 292
- توصیه قرآنی 293
- ج) الگوهای زندگی در حد عفاف و کفاف 294
- د) نقش دولت در سطح زندگی مردم 298
- اشاره 298
- 1. ترویج سطح مطلوب زندگی 298
- 2. تأمین سطح مطلوب زندگی 299
- سطح زندگی دولت مردان 299
- تأمین زندگی فردی 299
- اشاره 299
- تأمین در سطح زندگی اجتماعی 300
- اشاره 300
- 3. ایجاد تعادل اجتماعی 300
- ایجاد اشتغال 301
- نتیجه گیری نهایی 302
- نتیجه 302
- کار و برنامه سازان رسانه 307
- پیشنهادها 310
- پرسش های کارشناسی 314
چون مداوای مجروحان.(1)
برابری حقوق زن و مرد
با توجه به آن چه گذشت روشن می شود که برابری حقوق زن و مرد به معنای برابری در میزان حق و عدم برتری نیست؛ بلکه به معنای برخورد مساوی با زن و مرد در دادن حقوق هر یک به آن ها است، ولی این که حق هر یک چیست و به چه میزان است را شرع مشخص کرده است. برابری در حقوق، یعنی رعایت عدالت و عدالت چیزی جز دادن حق هر کس به او نیست. به
1- . المیزان، ج 2، ص 271 و 272.